ΕΝΑ ΑΞΙΟΠΕΡΙΕΡΓΟ ΘΕΑΜΑ

Εδώ και κάμποσο καιρό, τα τελευταία χρόνια, παρατηρώ στην πόλη μας ένα φαινόμενο που από πρώτη όψη μου φαίνεται κάπως ακατανόητο, ή τουλάχιστον δυσνόητο. Στο κέντρο της πόλης, εκεί στα δυτικά του δημοτικού κήπου και σε όλη εκείνη την περιοχή, ακόμη και πίσω από τον κεντρικό δρόμο, σε παραδρόμους, βλέπω ένα αξιοπερίεργο θέαμα. Αραδιασμέ-σμένα καταστήματα, που έχουν κάνει την εμφάνισή τους τις τελευταίες δεκαετίες, με κύρια προσφερόμενα προϊόντα στους πελάτες τους,τον καφέ και τα ελαφρά οινοπνευματούχα ποτά, βρίσκονται κάθε μέρα και σχεδόν ολόκληρη τη μέρα, γεμάτα από θαμώνες. Είναι όντως ένα περίεργο θέαμα, δεν το βλέπαμε σε άλλες εποχές.
Κάθονται σε παρεούλες άτομα νεαρής κυρίως ηλικίας, και γύρω από ένα τραπεζάκι, απο-λαμβάνουν τον καφέ τους ή το ποτό τους, που προσφέρεται σε ψηλά ποτήρια - και όχι με τα κλασσικά μικρά ανατολίτικα – και φαίνεται να συζητούν χαμηλόφωνα, έτσι ώστε, ακόμα και περνώντας από δίπλα τους, δεν ακούω τι λένε, περί τίνων ζητημάτων κλωθογυρίζει η κουβέν-τα τους.
Ηξερα τα παλιά καφενεία, στα οποία σύχναζαν σε άλλα μεν οι ηλικιωμένοι, σε άλλα ό-μως νεαρά άτομα, ακόμα και μαθητές του Γυμνασίου. Συχνός επισκέπτης σε τέτοια « ιδρύ-ματα », και μάλιστα από πολύ μικρή ηλικία, ήταν και ο γράφων, που έπαιζε μόνο μπιλλιάρδο και πινγκ – πονγκ, και στην διάρκεια των πανεπιστημιακών του σπουδών, έπαιζε και παιχνί-δια με τάβλι, με χαρτιά, όπως πρέφα, ξερή, και κάποια άλλα παιχνίδια. Όμως, στα καινούργια αυτά καφενεία – που φέρουν την ξενική, γαλλική ονομασία « καφέ » - όπως φαίνεται, δεν παίζουν κανένα παιχνιδι, ούτε καν τάβλι.
Γεμάτη λοιπόν στο κέντρο της η πόλη απ΄αυτά τα μεγάλα όντως καφενεία, που τώρα έ-χουν το όνομα « καφετέριες ». Το αξιοπερίεγο – λέω – στην όλη αυτή υπόθεση, είναι ότι ό-λοι οι θαμώνες τους, φαίνεται να μην εργάζονται καθόλου τις ώρες της ημέρας. Και διερωτώ-μαι : Αραγε, βρίσκονται όλοι σε άδεια από τις δουλειές τους, ακόμα και σε περιόδους που δεν είναι καλοκαιρινές, που είναι ακόμα και χειμωνιάτικες ; Μήπως άλλαξαν οι εποχές των δια-κοπών στις διάφορες δουλειές, στις επιχειρήσεις ; Αυτή είναι μιά εντελώς απίθανη περίπτω-ση, πρέπει να την αποκλείσουμε τελείως.
Άλλη ερμηνεία του φαινομένου θα πρέπει να ψάξουμε να βρούμε, δεν στέκεται η περί-πτωση της άδειας, που από θερινή έγινε παντός καιρού, κάτι άλλο θα πρέπει να συμβαινει. Και τι μπορεί να είναι αυτό το άλλο ; Σκέφτομαι εντατικά, στίβω το μυαλό μου, και κάνω την παρακάτω σκέψη : Μήπως έχουν άλλάξει για κάποιο λόγο που δεν τον ξέρω, οι ώρες εργασί-σίας όλων αυτών που βλέπω στις καφετέριες, που όπως είπαμε, είναι σχεδόν παντοτε γεμάτες στο φουλ, μήπως για πολλούς έγινε η από παλιά γνωστή νυχτερινή βάρδια στη δουλειά τους ;
Όπως ήταν στα παλιά η δουλειά του νυχτοφύλακα, που εργαζότανε – ενώ κοιμότανε – σε κά-
ποιο εργοστάσιο ή σε κάποια υπηρεσία ;
Όχι, ούτε αυτή η υπόθεση στέκεται. Οι εργαζόμενοι σε νυχτερινή βάρδια, δεν μπορεί να είναι τόσο πολλοί, όσο κι αν άλλαξαν οι συνθήκες εργασίας αυτούς τους καιρούς. Απορρίπτε-ται λοιπόν κι αυτή η ερμηνεία του φαινομένου. Και μένω με την απορία, τι είναι αυτό που μαζεύει όλους αυτούς που θα έπρεπε να βρίσκονται στη δουλειά τους, ποιός μπορεί να είναι ο λόγος που κάθονται σαν πασάδες στα καθίσματά τους, και ρουφούν με άφατη ευχαρίστηση τους καφέδες και τα ποτά τους ;
Αλλά πρέπει να βρώ την αιτία αυτού του φαινομένου, ο επιμένων νικά λέει ένα ρητό. Και τι πρέπει να κάνω ; Πολύ απλά, μιά δημοσκόπηση, σαν κι αυτές που κάνουν τα ειδικά γρα-φεία δημοσκοπήσεων για τους πολιτικούς, τις προβλέψεις για τις εκλογές, και για διάφορα άλλα ζητήματα. Και θα την κάνω ανάμεσα σε γνωστούς και φίλους, και σίγουρα θα βγεί το
συμπέρασμα που θα ερμηνεύσει την πολύ παράδοξη αυτή συγκέντρωση τόσων πολλών νεα-
ρών στις καφετέριες, που από τις σκέψεις που έκανα, δεν βγήκε καμμιά εξήγηση για το γιατί
πλημμυρίζουν κάθε μέρα και επί πολλές ώρες της ημερας, αυτά τα μοντέρνα καφενεία.
Και ιδού το αποτέλεσμα της έρευνας αυτής, της δημοσκόπησης που έγινε στον στενό και κάπως ευρύτερο κύκλο μου. « Δεν είναι τίποτε από αυτά που σκέφτηκες », λένε οι ερωτηθέν-τες. « Πρόκειται απλά για μιά συρροή από άνεργους συμπολίτες μας, που μη έχοντας πού να πάνε ολόκληρη τη μέρα, καταφεύγουν στις καφετέριες για να μην κλειστουν στον εαυτό τους και πέσουν σε μελαγχολία, και ίσως και σε καταθλιψη, αυτός εινα ο λόγος αυτών των συγ-κεντρώσεων, που δεν στοιχίζουν και πολύ, όσο ο καφές τους ή το ποτό τους. Αυτή είναι η ερ-μηνεία του φαινομένου αυτού που κρατά πολύ, πάρα πολύ καιρό. Δεν παρακολουθείς τα δελ-τία ειδήσεων, που λένε ότι η περιοχή μας, έχει έναν από τους υψηλότερους βαυθμους ανερ-γίας, ειδικά των νέων, που ξεπερνά το σαράντα τοις εκατό ; »
Mάλιστα, αυτό ήταν το συμπέρασμα της έρευνας που έγινε. Αλλά λέω στον εαυτό μου, καμνοντας κι αυτό που ονομάζουμε αυτοκριτική. Και πώς δεν πήρα χαμπάρι για το τι ακρι-βώς συνέβαινε, ποιά ήταν η αληθινή αιτία αυτού του εξαιρετικά παράδοξου φαινομένου ; Πώς χαρακτήριζα αυτή την κατάσταση, χωρις να βάλω το μυαλό μου να δουλέψει ; Μήπως λέω, είμαι τίποτε χαζούλης, μήπως είμαι επιπόλαιος και δεν βλέπω αυτά που οι άλλοι βλέ-πουν και μάλιστα με μεγάλη διαύγεια μυαλού ; Ομολογώ ότι αισθάνθηκα ένα σύμπλεγμα κα-τωτερώτητας, όταν άκουσα αυτά που μου είπανε. Και μου τα είπανε μαλιστα εξ αμάξης που λέει και ο λόγος. Ηταν δυνατόν να δίνω τέτοιες ερμηνείες σε μιά εποχή που τα πράγματα έ-χουν πάρει αυτή την κατεύθυνση ; Δεν είμαι φαίνεται καλά, πρέπει να πάω σε ψυχολόγο η και σε ψυχίατρο, έτσι φαίνεται.