Π Ρ Ο Σ Τ Ο Π Α Ρ Ο Ν

                  Π   Ρ   Ο   Σ       Τ   Ο       Π   Α   Ρ   Ο   Ν

         Περπατώ στο δρόμο κόβοντας βόλτες και μετρώντας  τα πεζοδρόμια. Και συναντιέμαι με πολλούς γνωστούς και φίλους. Τι συμβαίνει σε τέτοιες  στιγμές ; Συμβαίνει ότι ρωτάμε ο ένας τον άλλο - μάλλον τυπικά - πώς  τα πάει, πώς είναι  η  υγεία του και  τα παρόμοια. Με ρωτούν λοιπόν -συνήθως όπως είπαμε, τυπικά  -: « Τί κάνεις ; Πώς είναι τα πράγματα ; ». « Καλά, καλά » απαντώ, όπως κάμνουμε όλοι, κι όπως το σατιρίζει κι ο Σουρής σε ένα ποίημά του. Αλλά πολύ συχνά απαντώ, όχι όμως τυπικά  « Καλά, προς το παρόν  ».

Είμαστε λοιπόν καλά.  Αλλά αυτό το  « καλά », αφορά το παρόν, τη  συγκεκριμμένη εκείνη στιγμή, ούτε ένα λεπτό της ώρας παραπέρα. Μήπως δεν είναι αλήθεια αυτό. Μπορεί να πεί  κανείς ότι αυτό το  « καλά » θα ισχύει  και για τον  επόμενο μήνα, την  επόμενη βδομάδα, την επόμενη μέρα, την  επόμενη ώρα ; Οχι, ασφαλώς  όχι. Τι λέει το λαϊκό ρητό επί του προκειμένου ; « Οσα δεν φέρνει ο χρόνος, τα  φέρνει η ώρα ». Και έτσι ακριβώς  είναι τα πράγματα σε αυτόν τον κόσμο. Όλα είναι  « προς το παρόν ».

Εκεί που μόλις είπες : « Καλά είμαι », σε δυό λεπτά σε πιάνει μια ξαφνική ζάλη, ένας σφοδρός πόνος στο στήθος, και μέχρι να καταλάβεις τι  γίνεται, μεταβαίνεις στας αιωνίους μονάς. Μα καλά, πριν  λίγα, ελάχιστα λεπτά, ήσουν  μιά χαρά, πώς  γίνεται τώρα  να έχεις  βγείς από το  σώμα σου και να περιπλανάσαι στους αιθέρες, προς το άγνωστο ; Απλώς, ήσουν « καλά », αλλά αυτό ήταν  « προς το παρόν », αυτό είναι όλο.

Πήρα μιά ακραία και  τελεσίδικη περίπτωση για παράδειγμα. Αλλά ας μην τρέχουμε τόσο πολύ, υπάρχουν και άλλα, αναρίθμητα  « προς το παρόν »  που δεν είναι ίδια και για το άμεσο ή κοντινό ή  κάπως μακρυνό  μέλλον. Περπατώ ήσυχα  και αμέριμνα στο δρόμο. Όμως, σκοντάφτω σε κάποιο σημείο σε κάποιο ασήμαντο εμπόδιο που δεν  κατάφερα να το προσέξω, και  v o i l a, να΄μαι φαρδύς - πλατύς πεσμένος στο δρόμο. Τρέχουν παρακείμενοι διαβάτες - αλλά πόσο λίγοι έχουν γίνει οι διαβάτες, όλοι  κινούνται  πάνω σε  ρόδες - και προσπαθούν  να μου προσφέρουν βοήθεια. Αλλά δεν μπορώ να κουνηθώ απ΄τη θέση μου. Εχω ραγίσει το πόδι μου, αυτή είναι η  ιστορία. Ερχεται το ασθενοφόρο  και με μεταφέρει στο Νοσοκομείο. Αυτό ήταν  όλο. Ημουν καλά, αλλά  « προς το παρόν ». Κατόπιν δεν ήμουν καλά, τα πράγματα πήραν άλλη, διαφορετική τροπή. ( Αυτό δεν  είναι υποθετικό  επεισόδιο, έχει γίνει στην πραγματικότητα, μάλιστα έγινε δυό φορές, την πρώτη πέφτοντας απ΄τη σκάλα του σπιτιού μου και σπάζοντας το πόδι μου, τη  δεύτερη πραγματικά όπως την ανέφερα, στο δρόμο, ή μάλλον στο πεζοδρόμιο, όπου είχα έναν ελαφρό  τραυματισμό. Υπήρξε και  μιά ακόμα φορά - πάλι στο δρόμο - αλλά αυτή τη φορά δεν υπήρξε  κανένας τραυματισμός.  Πρέπει να  ομολογήσω εδώ, ότι είμαι εξαιρετικά επιρρεπής στις πτώσεις στο έδαφος, δεν ξέρω που οφείλεται  αυτό το πράγμα,    υποθέτω - και αυτή πρέπει να είναι η αλήθεια - ότι οφείλεται σε απροσεξία.

Ξοδεύεις ένα σωρό χρήματα για να αγοράσεις ένα σπίτι, κατά κανόνα διαμέρισμα σε πολύκατοικία. Για  να το  αγοράσεις, παίρνεις  δάνειο  από μιά  τράπεζα. ( Ο Θεος να σε φυλάει να μην μπείς ποτέ σε τράπεζα, ακούστε με που σας το λέω ). Το επιπλώνεις, περνάς μιά χαρά κάτω απ΄ τη δική σου  στέγη κι όλα φαίνονται να πηγαίνουν καλά. Αλλά μιά μέρα - ή νύχτα -φοβερός σεισμός  ταρακουνάει την  περιοχή σου, και η  πολυκατοικία  παθαίνει αναπανόρθωτες  ζημιές, πρέπει να κατεδαφιστεί  και να χτιστεί  καινούργια  στη θέση της, όπου θα ξαναπάρεις - αφού όμως  ξαναπληρώσεις - το  διαμέρισμά σου. Και εννοείται ότι οι δόσεις του παλιού δανείου περιμένουν την εξώφλησή τους, και τώρα έρχονται και οι δόσεις του καινούργιου - άτοκου μεν αυτή τη φορά - δανείου, αλλά και πάλι δόσεις. Όλα ήσαν καλά - προς το παρόν - αλλά  μισού λεπτού ανατάραξη του φλοιού της γής, τα γκρέμισε όλα εκ θεμελίων.

Είσαι άριστα στην υγεία σου, φτού να μη σε βασκάνουμε. Και μίαν ωραίαν πρωϊαν ανακαλύπτουν οι γιατροί -μακρυά από τους γιατρούς, ακούστε με, ξέρω καλά τι σας λέω - ότι πάσχεις από σακχαρώδη  διαβήτη. Όλα  ήσαν καλά, περνούσες  κι απ΄ το ζαχαροπλαστείο και έτρωγες τακτικά  προφιτερόλ, ξέρετε  εκείνο που είναι  κάπως έτσι, και  από πάνω έχει σαντιγύ. Τώρα σου λένε ότι όλα αυτά  είναι πιά παρελθόν, ούτε ζωγραφιστά δεν  πρέπει πιά να τα βλέπεις.Και σου βάζουν ένα σωρό περιορισμούς και τακτική γευμάτων με τη μεζούρα, και σε βάζουν να περπατάς - βρέχει χιονίζει - πέντε έξι χιλιόμετρα τη μέρα, ακόμα  και μέσα στην κάψα του καλοκαιριού. Όλα ήσαν και εδώ καλά, αλλά μόνο προς το παρόν.

Εχεις μιά καλή επιχείρηση με υπάλλήλους και σημαντικό κύκλο εργασιών. Φυσικά και τα ανάλογα ετήσια κέρδη. Όλα πάνε καλά επί χρόνια, όμως κάποτε οι δουλειές - για κάποιο λόγο που δεν θα τον αναφέρω, δεν έχει και πολλή  σημασία - πέφτουν, και σε παίρνει ο κατήφορος. Χρεώνεσαι για να αντιμετωπίσεις  την κατάσταση, δεν τα καταφέρνεις, δεν μπορείς να ξεπληρώσεις τα χρέη σου, σού βγάζουν το σπίτι σου και ότι άλλο έχεις  στο σφυρί, και πάει, βούλιαξες και να ξανάβρεις τα χαμένα μεγαλεία σου δεν μπορείς. Όλα εκείνα ήσαν  « προς το πα-ρόν ». Κατόπιν τα πράγματα άλλαξαν και δεν ξαναγίνονται όπως ήσαν πρωτύτερα.

Εργάζεσαι σε μιά βιομηχανία ή κάτι τέτοιο, παίρνεις έναν καλό μισθό με τον οποίο περνάς ωραία εσύ κι η οικογένειά  σου. Όλα είναι καλά - προς το παρόν. Αλλά τι γίνεται την επόμενη  βδομάδα ή τον επόμενο μήνα ; Η  επιχείρηση κάμνει περικοπές προσωπικού, περνά δύσκολες στιγμές εξ αιτίας του ανταγωνισμού. Μέσα στις  « εκκαθαρίσεις », βρίσκεται  και το δικό σου όνομα. Πρέπει να μαζεψεις τα μπογαλάκια σου και να του  δίνεις. Θα πάρεις μιά καλή ίσως αποζημίωση, αλλά αν  ψάξεις για  καινούργια δουλειά, τα πράγματα  θα είναι μάλλον δύσκολα. Καλά πήγαινε η κατάσταση, αλλά δεν πηγαίνει τώρα. Ηταν κι αυτή  « προς το παρόν ».

Κάθεσαι γεμάτος ανησυχία στην εξέδρα του γηπέδου της ποδοσφαιρικής σου ομάδας. Δί-νει έναν κρισιμώτατο αγώνα, από το αποτέλεσμα του οποίου θα κριθεί αν θα παραμείνει στην κατηγορία της ή  αν θα πέσει στην παρακάτω. Πρέπει απαραιτήτως να  κερδίσει αυτό το παιχνίδι. Βλέπεις και  παρακολουθείς τα  τεκταινόμενα εντός του  αγωνιστικού χώρου, ανάβοντας  το ένα τσιγάρο μετά  το άλλο. Και ιδού, η  ομάδα σου κερδίζει με ένα γκολ, κι αυτό το αποτέλεσμα με το οποίο εξασφαλίζεται η παραμονή στην κατηγορία, εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι πέντε λεπτά πριν ο ρέφερης  σφυρίξει το τέλος του  παιχνιδιού και πάνε οι ομάδες στα αποδυτήρια. Αλλά - φεύ - στα τελευταία πέντε λεπτά, η  ομάδα σου  « τρώει » ένα γκολ και αμέσως μετά και δεύτερο. Και πέφτει  στην παρακάτω κατηγορία. Όλα πήγαιναν καλά μέχρι το τελευταίο πεντάλεπτο. Αλλά μόνο ως εκεί.

Μιάς και μιλάμε γιά ένα αθλητικό παιχνίδι, ας μεταφερθούμε  σε ένα κλειστό γυμναστήριο, όπου η ομάδα σου παίζει ένα παχνίδι μπάσκετμπωλ, κρίσιμο για τη βαθμολογική κατάταξη. Λοιπόν, φτάσαμε στο τελευταίο λεπτό, μένουν περίπου εξήντα δευτερόλεπτα για να τελειώσει το παιχνίδι. Η ομάδα σου προηγείται με έντεκα πόντους διαφορά. Εχει σίγουρα κερδίσει το παιχνίδι, εκτός κι αν γίνουν  « σημεία και τέρατα », όπως λένε και οι σχολιαστές  του σπορ αυτού. Και ιδού, μέσα  σε ένα λεπτό, γίνονται αυτά τα  σημεία και τέρατα, και  στο τελευταίο  δευτερόλεπτο  η αντίπαλη  ομάδα  παίρνει το παιχνίδι. Μέχρι πριν ένα λεπτό όλα ήσαν καλά, τώρα δεν είναι καθόλου.

Λοιπόν, σ΄αυτόν τον κόσμο όλα είναι όπως  είπαμε  « προς το παρόν », το μέλλον - κοντινό ή μακρυνό - είναι άδηλον. Γι αυτό, ότι κάμνουμε, ότι λέμε, ότι σχεδιάζουμε, όλα αυτά είναι  « προς το παρόν », όσο κι αν δεν  θέλουμε να  το λάβουμε υπ΄ όψιν ή να το  ομολογήσουμε. Τι να κάνουμε όμως ; Ετσι είναι τα πράγματα, δεν μπορούν να γίνουν αλλοιώς.