ΟΙ ΠΑΛΑΙ ΠΟΤΕ " ΒΙΤΡΙΟΛΙΣΤΡΙΕΣ "

Ο Ι     Π Α Λ Α Ι     Π Ο Τ Ε     « Β Ι Τ Ρ Ι Ο Λ Ι Σ Τ Ρ Ι Ε Σ »

Πώς αλλάζουν οι εποχές, και μαζύ μ΄αυτές αλλάζουν και  τα ήθη και τα έθιμα του λαού ! Αυτά που άλλοτε ήσαν στην καθημερινότητα, που  ήσαν εντελώς  συνηθισμένα, είναι πιά τελείως εκτός τόπου και χρόνου σε μιά εποχή που έρχεται μετά από λίγες, ελάχιστες δεκαετίες.  Ακόμα και όταν τα αναφέρεις, δεν γίνονται κατανοητά, ίσως οι ακροατές σου δεν πιστεύουν καθόλου σ΄αυτά που τους λές, τα θεωρούν φαντασιοπληξίες.

Ηταν μιά φορά κι έναν καιρό - πριν από καμμιά πενηνταριά περίπου χρόνια - που ένα καινούργιο έθιμο έκανε την εμφάνισή του στον ελληνικό χώρο, για άλλες χώρες δεν έχω καμμιά πληροφορία και πιστευω  ότι ίσως μόνο  στην Ελλάδα βρήκε  έδαφος εφαρμογής, κι αυτό για σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.

Από παλαιοτάτων χρόνων - ίσως από την πρώτη εμφάνιση αυτού του πλάσματος που περπατά πάνω στα δυό και μοναδικά  πόδια του πάνω στη γή, του ανθρώπου - υπήρχαν ερωτικές σχέσεις ανάμεσα στα  δύο φύλα, αυτό επιτάσσει ο νόμος που θέλει όλα τα πλασματα του Θεού να αναπαράγονται, να  πολλαπλασιάζονται, και έτσι να  διατηρείται το είδος και να μην εξαφανίζεται από προσώπου γής. Και όλο  αυτό το διάστημα, αυτές οι ερωτικές σχέσεις - στενές ή όχι στενές, καταλαβαίνετε  πολύ καλά τί εννοώ - άλλοτε κατέληγαν σε μιά μόνιμη συμβίωση και σχηματισμό  οικογένειας, και άλλοτε κατέληγαν σε φιάσκο. Οπότε το προσωρινό ζευγάρι διελύετο εις τα εξ ών συνετέθη και ο καθένας έπαιρνε το δρόμο του.

Μπορεί αυτή η διάσπαση να γινότανε  « κοινή  συναινέσει », όπως  συνηθίζουμε να λέμε σήμερα για τα συναινετικά διαζύγια. Αλλά πολλές φορές   γινόταν αφορμή για αντεκδικήσεις από μέρους ενός από τα  « συμβαλλόμενα » μέρη. Είτε οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, είτε οι συγγενείς τους, αναλάμβαναν να τιμωρήσουν αυτόν ή σπανιώτατα αυτήν, που εγκατέλειπε τον ή τη σύντροφό του. Και αυτό το πράγμα  συνεχίστηκε μέσα από τη διαδρομή των χιλιετιών και των αιώνων.

Και φτάσαμε αισίως στη  δεκαετία του 1950, και  μάλλον λίγα χρόνια νωρίτερα. Λοιπόν, ας γυρίσουμε για  λίγο στην Ελλάδα της εποχής  εκείνης. Παίρνουμε μιά εφημερίδα - την εποχήν εκείνη δεν είχε τηλεόραση να μας λένε τα χαμπάρια του  εσωτερικού και  του εξωτερικού - και μεταξύ άλλων διαβάζουμε τα εξής λίαν ενδιαφέροντα. ( Οχι βέβαια σε καθημερινή βάση, αλλά πάντως αρκετά συχνά ).

« Η δεσποινίς Β.Δ. ηλικίας εικοσιτεσσάρων ετών, έρριψεν βιτριόλι εις την κεφαλήν του νεαρού Κ.Η. και του  κατέστρεψε το  πρόσωπον. Η νεαρά  συνελήφθη υπό  αστυνομικών οργάνων και οδηγήθη είς τον εισαγγελέα, καθώς το  θύμα της επιθέσεως κατέθεσεν μήνυσιν έναντίον της. Οι λόγοι  της πράξεως αυτής δεν  έχουν διευκρινισθεί πλήρως, αλλά πάντως εικάζεται ότι πρόκειται περί αντεκδικήσεως δι΄ αθέτησιν  υποσχέσεως γάμου εκ μέρους του νεαρού θύματος προς την δράστιδα ».

Αυτά τα ολίγα για την επίθεση της  « δράστιδος » κατά του  υπευθύνου της  « αποπλανήσεως και της αθετήσεως υποσχέσεως γάμου » που της είχε δώσει, προκειμένου ο νέος να συνάψει  « στενότερες » σχέσεις με αυτήν. Αλλά οι  « στενότερες » αυτές σχέσεις, είχαν και κάποιες συνέπειες. Να καταστεί η νεαρά έγκυος. Και να αναγκαστεί να φέρει στον κόσμο μετά από μερικούς μήνες, ένα παιδί  « χωρίς πατέρα », όπως έλεγε  το ρεφραίν του  άσματος της εποχής εκείνης :

« Τ ώ ρ α   ε ί μ α ι   μ ι ά   μ η τ έ ρ α.

μ ε   π α ι δ ί   χ ω ρ ί ς   π α τ έ ρ α  ».

Ο άτιμος ο πατέρας, αφού  συνήψε τις  « στενές » σχέσεις με την κοπέλλα, εθεώρησε ότι καλά θα ήταν να αποτραβηχθεί τώρα  και να αναζητήσει  μιάν άλλη αγκαλιά. Αλλά έτσι είναι τα πράγματα αγαπητέ και ανεύθυνε νεαρέ μας ; Τώρα θα σου δείξουμε πόσα απίδια παίρνει ο σάκκος, και θα καταλάβεις τί εστί βερύκοκο. Πηγαίνουμε στο φαρμακείο και ζητούμε από το φαρμακοποιό να μας δώσει μιά ποσότητα βιτριόλι - το γνωστότατο νιτρικό οξύ - μέσα σε ένα ευρύστομο μπουκαλάκι.

Η επόμενη κίνησή  μας - αυτό το  « μας », αφορά την κοπέλλα που εγκαταλείφθηκε ασπλάχνως - είναι να παραφυλάξουμε τον νεαρό που μας εγκατέλειψε σε κάποιο απόμερο μέρος, και να κάνουμε  δήθεν ότι θέλουμε να  εξηγηθούμε. Το πράγμα  δεν είναι και  πολύ δύσκολο, αν δεν τον πετύχουμε τη μιά  βραδυά, θα τον πετύχουμε μιάν άλλη, τα στέκια του τα ξέρουμε απ΄τα παλιά. Και ιδού πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα όταν τον πετύχουμε.

« Για σου Αντωνάκη, τι κάνεις ; » . « Α, εσύ  είσαι Καίτη ; Και τι θέλεις από μένα τέτοια ώρα ; ». « Αυτό εδώ αγάπη μου ! ». Και το  « αυτό εδώ », είναι το μπουκαλάκι το ευρύστομο, που βγαίνει αστραπιαίως απ΄την  τσέπη της Καίτης και το περιεχόμενό του εξακοντίζεται στο πρόσωπο του νεαρού, που  δεν προφταίνει να κάνει  την παραμικρή κίνηση για να προφυλαχτεί. Ένα φοβερό κάψιμο νοιώθει στο   ένα του μάγουλο, και σφαδάζει απ΄τον πόνο. Εχει ποτέ πέσει επάνω  σας έστω και  μιά σταγόνα  νιτρικό οξύ ( ή θειϊκό οξύ, το ίδιο κάνει ) ;. Οχι βέβαια, και μην πλησιάσετε ποτέ σε τέτοιου είδους υγρά στοιχεία.

Ο νεαρός έφαγε το βιτριόλι  στο κεφάλι, και το αριστερό - ή το δεξιό - μέρος του προσώπου του έχει εντελώς καεί. Όταν βλέπεις το  μέρος που έχει πέσει  το βιτριόλι, παρατηρείς ότι το μάγουλο εκείνο είναι γεμάτο  από μικρά εξογκώματα δέρματος με χρώμα  μωβ, ένα θέαμα αποκαρδιωτικό. Καμμιά πλαστική  εγχείρηση δεν είναι  δυνατή την εποχή στην οποία αναφερόμαστε, τέτοιοι γιατροί  πλαστικής χειρουργικής  μας λείπουν, κι αν θέλει  να πάει στην Ευρώπη, θα  του βγή ο κούκος  αηδόνι, χωρίς βέβαια  να ξαναγίνει το  πρόσωπό του  όπως ήταν πρωτύτερα, έχει ξοφλήσει πιά σαν άντρας με κάποια υποφερτή εμφάνιση.

Η επόμενη φάση της ιστορίας μας, εκτυλίσσεται στο δικαστήριο. Η Καίτη είναι καθισμένη στο εδώλιο της κατηγορούμενης. Εχει  παραδεχτεί την ενοχή  της, άλλωστε και να το ήθελε, δεν θα μπορούσε  να την αρνηθεί, όλοι γνωρίζουν καλά τα πράγματα  και έχουν έλθει αρκετοί μάρτυρες  κατηγορίας  για να καταθέσουν όσα ξέρουν κι όσα δεν ξέρουν. Οι δικαστές συνεννοούνται μεταξύ τους κρύβοντας τα πρόσωπά τους πίσω από κάποια χαρτιά - όπως γίνεται στη λήψη αποφάσεων στα πλημμελειοδικεία - και  απαγγέλουν την  απόφασή  τους : Τρία χρόνια φυλακή στην βιτριολίστρια. Θα πάει μέσα -της φυλακής τα σίδερα είναι για τις λεβέντισσες - κι αν δείξει  καλή διαγωγή, που  οπωσδήποτε  θα την δείξει, δεν είναι δά  και κανένα κορόϊδο, μπορεί να βγή και σε ενάμισυ χρόνο.

Αυτά τα ωραία γινόντουσαν μιά φορά κι έναν καιρό  στην όμορφη χώρα μας, όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα, αλλά  ανθούν και οι κάθε  λογής απατεωνίσκοι. ( Και οι μεγαλοαπατεώνες φυσικά ). Αλλά  όλα αυτά τα λίαν  ρωμαντικά, ανήκουν  πιά στο μακρυνό  παρελθόν. Στη σημερινή πεζή εποχή μας, όλα  αυτά τα πράγματα  έχουν οριστικώς και αμετακλήτως εξαφανιστεί, και να τα ξαναδούμε δεν γίνεται. Και δεν θα ξανακούσουμε το  ρεμπέτικο τραγουδάκι της εποχής εκείνης, γραμμένο το 1950 από το Βασίλη Τσιτσάνη, που έλεγε :

Κ ί ν δ υ ν ο ς    θ ά ν α τ ο ς,  γ ι ά   π ά ρ τ ε   τ ο   χ α μ π ά ρ ι,

κ α ι ν ο ύ ρ γ ι α   μ έ τ ρ α   ο ι   γ υ ν α ί κ ε ς   έ χ ο υ ν   π ά ρ ε ι.

Κ ι   ό π ο ι ο ς   σ τ ο ν   έ ρ ω τ α   π ι σ τ ά   δ ε ν  π ε ρ π α τ ή σ ε ι,

έ ν α   μ π ο υ κ ά λ ι   β ι τ ρ ι ό λ ι   θ ΄ α ν τ ι κ ρ ύ σ ε ι.

T o   ξ ε φ τ ε λ ί σ α μ ε   τ ο   α ν τ ρ ι κ ό   τ ο   φ ύ λ ο,

γ ι   α υ τ ό   τ ρ ω γ ό μ α σ τ ε   σ α ν   γ ά τ α   μ ε   τ ο   σ κ ύ λ ο.

Τ ο   θ η λ υ κ ό   σ ε   μ ι ά   σ τ ι γ μ ή   σ τ η ν   π α ρ α ζ ά λ η,

σ ο υ   α μ ο λ ά ε ι   τ ο   β ι τ ρ ι ό λ ι   σ τ ο   κ ε φ ά λ ι.

Ε ί ν α ι   ν α   χ ά ν ε ι ς  τ ο   μ υ α λ ό   σ ο υ   ε δ ώ   κ α ι   π έ ρ α,

μ α ς   έ χ ο υ ν   π ά ρ ε ι   ο ι   π α ν ο ύ ρ γ ε ς   τ ο ν   α έ ρ α.

Κ ι  ό τ α ν  τ η ν  τ σ ά ν τ α  τ η ς  τ η   β λ έ π ε ι ς  α ν ο ι γ μ έ ν η,

β γ ά λ ε   σ υ μ π έ ρ α σ μ α,  ζ η μ ι ά   σ ε   π ε ρ ι μ έ ν ε ι.

Αμ πώς !  Ηταν μιά εποχή που οι γυναίκες δεν  αστειευόντουσαν  καθόλου. Και ο ίδιος ο γράφων κάποτε φοβήθηκε  μιά τέτοια ενέργεια  κάποια καλοκαιρινή νύχτα  σε μιά ερημιά, αν και -μεταξύ μας - οι σχέσεις για τις οποίες λέγαμε, δεν ήσαν καθόλου, μα καθόλου στενές και προχωρημένες. Αλλά ακόμα θυμάται το φόβο που τράβηξε εκείνη τη βραδυά.