ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ ΖΑΧΑΡΟ ΣΟΥ ;

Π  Ο  Υ     Β  Ρ  Ι  Σ  Κ  Ε  Τ  Α  Ι     Τ  Ο     Ζ  Α  Χ  Α  Ρ  Ο     Σ Ο  Υ   ;



Υπάρχει ένα όργανο της γεωμετρίας, με το οποίο γράφουμε κύκλους. Ολοι το ξέρουν αυτό το όργανο, είναι ο πολύ γνωστός διαβήτης, που όταν πηγαίναμε στο σχολείο, τον χρησιμοποιούσαμε γι αυτόν τον σκοπό. Αλλά υπάρχει και μιά ασθένεια, που κι αυτή έχει το ίδιο όνομα, δεν ξέρω για  ποιό λόγο, που ίσως και  να υπάρχει. Και γι αυτή  την ασθένεια, που την ακόυγαμε και πριν από πολλές δεκαετίες, πολύς λογος γίνεται αυτό τον καιρό, μάλιστα πριν από μερικές μέρες ήταν και μιά μέρα αφιερωμένη στο διαβήτη και τους διαβητικούς.

Η επίσημη ονομασία της αρρώστειας αυτής, είναι « σακχαρώδης διαβήτης », και στην καθημερινή γλώσσα, « ζαχαροδιαβήτης », ή και απλά  « ζάχαρο ». Η πάθηση αυτή, παρουσιάζεται με δυό μορφές, με δυό  τύπους όπως αναφέρεται  στην κατάταξη του, τον τυπο 1, που άλλοτε τον  ονόμαζαν  « νεανικό » διαβήτη, και  τον τύπο 2, που  είχε την  έννοια του  διαβήτη των ενηλίκων. Ετσι, μ΄αυτόν τρόπο και σε αδρές γραμμές, μπορούμε  να χωρίσουμε τους δυό τύπους αυτής της εξαιρετικά  διαδεδομένης ασθένειας. Όμως, εδώ  δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με τις ιατρικές λεπτομέρειες του  διαβήτη, είναι υπόθεση που αφορά τους γιατρούς και όχι το πολύ κοινό, ούτε καν τους ίδιους τους αρρώστους που πάσχουν απ΄την ασθένεια αυτή.

Γενικά πράγματα  θα πρέπει να  αναφερθούν για τον  διαβήτη λοιπόν. Μέσα  στο πλήθος των λεπτομερειών που  δεν μας ενδιαφέρουν εδώ, θα πούμε λίγα λόγια που μάλλον θα χρησιμέψουν στην κατανόηση του σύγχρονου αυτού προβλήματος, που υπάρχει σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους όλων  των φυλών και  όλων των ηπείρων. Να πούμε λοιπόν σε αδρές γραμμές, ότι για τον  διαβήτη τύπου 1, δεν υπάρχει κάποια ερμηνεία για το λόγο που συμβαίνει, και συμβαίνει μάλιστα στις μικρές ηλικίες. Παρεκτός από το ότι έχει συχνά κληρονομικό χαρακτήρα, περνά σαν προδιάθεση από έναν γονιό στον απόγονο, μέσω του Ντι - Εν - Εϊ . Ενώ για την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2, ένα πληθος από παράγοντες δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση του, που έρχεται σε μιά προχωρημένη αρκετά ηλικία.

Γνωρίζαμε από  τα παλιά χρόνια, ότι ένας μεγάλος αριθμός διαβητικών  ασθενών, πάθαινε τύφλωση, έχανε  εντελώς την  όρασή του, ότι  άλλοι έχαναν τα  πόδια τους. Μόνο που δεν ρωτούσαμε να μάθουμε γιατί να γίνονται αυτές οι  επιπλοκές, ενώ γνωρίζαμε καλά την αιτία αυτού που ονομάζουμε  « διαβητικό κώμα ». Ότι ήταν  το ανέβασμα του σακχάρου του αίματος σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Η αιτία όλων  αυτών των  ιστοριών, πολύ  συχνών στα  παλιά χρόνια και ιδίως στην προϊνσουλινική εποχή, ήταν η καταστροφή των αρτηριών, και στην περίπτωση της τύφλωσης, οι αιμορραγίες που γίνονται  μέσα στο  μάτι, πάλι από αγγειακή αιτία. Λεπτομέρειες για τις επιπλοκές αυτές, έγιναν πρόσφατα γνωστές στους πολλούς, γιατι και πολλοί είναι αυτοί που μαθαίνουν κάποια μέρα ότι πάσχουν από την ασθένεια. Και μέγα είναι το πλήθος ακόμα, που έχει τον διαβήτη αλλά δεν το ξέρει. Κι όταν το μάθει, θα γνωρίσει και το τί προκαλεί τα παρεπόμενα της αρρώστειας αυτής, τις επιπλοκές δηλαδή.

Ας πούμε μερικά πράγματα για τους συμπολίτες μας. Μαθαίνουμε από πολλούς απ΄αυτούς, ότι έχουν « ζάχαρο ». Μάλιστα, υπάρχει και ένας κώδικας συννενόησης ανάμεσά τους.   Ολο και ρωτά ο ένας τον άλλο όταν τον συναντά στο δρόμο ή σε κάποιο  άλλο σημείο, σπίτι, μαγαζί, καφενείο, για να  μάθει για το πώς πηγαίνει η κατάστασή του, πότε μέτρησε το  « ζάχαρό » του, και  πόσο ήταν  αυτό. Και γιατί μπορεί να  ξέρει τόσο συχνά  ο άρρωστος, το πού ακριβώς βρίσκεται το ζάχαρό του ; Επειδή απλούστατα, έχει στο σπίτι του το γνωστό  « σακχαρόμετρο », με το οποίο και μετρά ο ίδιος του και βρίσκει σε ποιό ύψος είναι.

Μπορούμε να ξέρουμε  πόσο άραγε να  είναι το ποσοστό  στο γενικό πληθυσμό, που έχει διαβήτη, ή που θα  τον αποκτήσει  αργότερα ; Σε γενικές  γραμμές ναι, μπορούμε  πάνω κάτω να το υπολογίσουμε. Υπήρχαν  παλιότερα, κάποιοι  υπολογισμοί  για τις τότε  εποχές, που τα συμπεράσματά τους  δεν συμφωνούν με τους σημερινού υπολογισμούς. Σε μελέτες που είχαν γίνει στις Ενωμένες Πολιτείες πριν από καμμιά  πενηνταριά χρόνια, είχε  υπολογιστεί ότι κάπου δυό εκατομμύρια αμερικανών είχαν την πάθηση, δηλαδή περίπου  το ενάμισυ τοις εκατό του τότε  πληθυσμού. Την ίδια  εποχή, άλλη έρευνα  που διάβασα, έλεγε  ότι το ποσοστό των διαβητικών, ήταν περίπου  στο τρία τοις  εκατό, και ότι ένα άλλο δύο τοις εκατό έπρεπε να αναμένεται ότι θα είχε αργότερα το πρόβλημα.

Συγκρίνοντας τα τότε δεδομένα με τα  σημερινά, πρέπει να πούμε  ότι δύο τινά πρέπει να συμβαίνουν. ¨Η ότι οι τότε υπολογισμοί ήσαν όχι και τόσο  αξιόπιστοι με  τα χαμηλά εκείνα νούμερα, ή ότι εν τω μεταξύ, άλλαξε  πολύ η εικόνα. Οι σημερινοί υπολογισμοί, δείχνουν μεγαλύτερα ποσοστά από εκείνα της πριν από πενήντα χρόνια εποχής. Πόσο  λοιπόν υπολογίζεται σήμερα ότι φτάνει το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν διαβήτη ; Και κυρίως τον διαβήτη τύπου 2, που είναι και ο πολύ συχνότερος από τον διαβήτη τύπου 1. Μπορεί να μην έχω έναν συγκεκριμένο αριθμό στη διάθεσή  μου, είναι όμως δυνατό  να γίνει ένας πρόχειρος - και υποκείμενος βέβαια σε σφάλμα - υπολογισμός.

Λοιπον, το ποσοστό του ευρωπαϊκού πληθυσμού - και κατ΄επέκτασιν και του ελληνικού - που πάσχει τώρα ή θα προσβληθεί προσεχώς από την ασθένεια  αυτή, θα πρέπει να βρίσκεται κάπου ανάμεσα  στο πέντε και στο επτά τοις εκατό. Δεν μπορεί να γίνει πολύ ακριβής υπολογισμός, καθώς πολλοί  από τους ασθενείς και  φυσικά τους μελλοντικούς ασθενείς, δεν το ξέρουν επί του παρόντος, και κάπου στο μελλον θα το μάθουν

Γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι να έχουν αυτό το πρόβλημα σήμερα, που ίσως δεν το είχαν στα παλιά χρόνια ; Κατά  πρώτο λόγο, στις παλιές  εποχές δεν γινόντουσαν αυτά που οι σύγχρονοι ονομάζουν  τσεκ - απ, έλεγχος  δηλαδή από  καιρό σε  καιρό του  σακχάρου, αλλά και άλλων στοιχείων που πρέπει κι αυτά να ελέγχονται τακτικά, όχι μόνο στις μεγάλες και μεσαίες ηλικίες, αλλά και στις μικρές. Αρχίζοντας μάλιστα από τα δέκα ή δεκαπέντε χρόνια. Αν γινόντουσαν αυτοί οι  έλεγχοι και τις εποχές εκείνες, ίσως  η εικόνα να ήταν διαφορετική. Μεγαλύτερο δηλαδή να ήταν το ποσοστό των διαβητικών.

Από την άλλη μεριά, από τότε μέχρι τώρα, πολύ  έχουν αλλάξει οι  διαιτητικές συνήθειες των δυτικών κυρίως  ανθρώπων. Από  τις μικρές  ηλικίες  κιόλας, αυτά  που καταναλώνονται πολύ, είναι τα γνωστά και μη εξαιρεταία φαστ - φουντ. Τροφές τελείως ακατάλληλες, όχι μόνο για τις μικρές ηλικιες στις οποίες γίνεται και μεγάλη κατάχρηση, αλλά και σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες. Ο τρόπος αυτός διατροφής, που  βρίσκεται πολύ  μακρυά από τη λεγόμενη  « μεσογειακή δίαιτα », οδηγεί  συνήθως σε  παχυσαρκία. Και η  παχυσαρκία, είναι ένας πολύ υπολογίσιμος παράγοντας που οδηγεί αργότερα στην ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 2.

Αλλά και άλλες συνήθειες που  υπήρχαν τα  παλιά χρόνια, έχουν φύγει και έχουν αντικασταθεί από καινούργιες. Στα παλιότερα  χρόνια, σε άλλες εποχές, οι άνθρωποι είχαν πολύ μεγάλη κίνηση κάθε μέρα  κι από το πρωϊ μέχρι το βράδυ. Το αντίθετο συμβαίνει σημερα. Ελάχιστη μέχρι καθόλου κίνηση, που η έλλειψή της οδηγει κι αυτή σε παχυσαρκία, κι αυτή με τη σειρά της σε προδιάθεση για διαβήτη, επίσης του ίδιου τύπου 2.

Ενας άλλος παράγοντας  που έχει δημιουργηθεί  πρόσφατα, έιναι και  η σταδιακή άνοδος του μέσου όρου διάρκειας της ζωής. Όπως συμβαίνει και με άλλες ασθένειες που κάνουν συχνότερα την εμφάνισή τους σε  μεγάλες ηλικίες, έτσι  συμβαίνει και  με τον διαβήτη τύπου 2. Πολλοί δεν πρόφταιναν  σε παλιές εποχές  να αποκτήσουν  την ασθένεια, καθώς έφευγαν αρκετά νωρίτερα  από αυτόν τον  κόσμο. Όταν βλέπει  κανείς τις ηλικίες  επώνυμων ανθρώπων παλιών εποχών, παρατηρεί  ότι πολλοί  από αυτούς - ανθρωποι  των γραμμάτων  και των τεχνών - που είναι οι κυρίως επώνυμοι, μαζύ με στρατιωτικούς, βασιλιάδες και άλλους επίσης επώνυμους, ζούσαν λίγα  χρόνια, σε περιπτώσεις πολύ λίγα. Και κάποιοι από αυτούς, μάλλον είχαν διαβήτη που φυσικά δεν το ήξεραν, αλλά κι αν μπορούσαν να το ξέρουν - που δεν μπορούσαν - δεν υπήρχαν θεραπευτικά μέσα για την αντιμετώπισή του.

Και να μην ξεχνάμε και έναν πολύ σπουδαίο παράγοντα  που προδιαθέτει στην ασθένεια αυτή. Τον αναφέραμε και πρωτύτερα, δεν βλάφτει να τον πούμε ξανά. Είναι η κληρονομική προδιάθεση, που  περνά στους  ανθρώπους, μέσω  των γονιδίων  του Ντι - Εν - Εϊ, που  είναι κρυμμένα μέσα στα μικρσκοπικά χρωμοσώματα. Με τον τρόπο αυτό και με την συμβολή και άλλων παραγόντων, μεταδίδεται κυρίως συνήθως ο τύπος 2 της αρρώστειας αυτής.

Για τους σημερινούς Ελληνες, με κάποιο υπολογισμό πρόχειρο, που μπορεί να μην είναι ακριβής αλλά πλησιάζει την  πραγματικότητα, θα  μπορούσαμε να  υπολογίσουμε τον αριθμό των διαβητικών - πάντα κυρίως του τύπου 2 - σε περίπου  τετρακόσιες χιλιάδες. Δεν φαίνεται να είναι και τόσο λίγοι, έτσι δεν είναι ;