ΜΕΡΙΚΑ ΠΕΡΙ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΥ

Μ  Ε  Ρ  Ι  Κ  Α     Π  Ε  Ρ  Ι     Δ  Η  Μ  Ο  Γ  Ρ  Α  Φ  Ι  Κ  Ο  Υ



Aπό πολλές δεκαετίες  και εδώ, γνωρίζαμε  ότι για να παραμένει στον ίδιο αριθμό κατοίκων ένας πληθυσμός μιάς χώρας, μιάς επαρχίας, μιάς πόλης, η και ολόκληρης  ηπείρου, ήταν αναγκαίο να κάμνει μιά γυναίκα - γιατί αυτή τα κάμνει   - δυό παιδιά και ένα δέκατο του παιδιού. Μάλιστα, αυτή ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση για να μένει ο πληθυσμός σταθερός, να μην ελαττώνεται. Βέβαια, αυτό  το ένα δέκατο  του παιδιού, παίρνεται εδώ  σαν μαθηματικός όρος, δεν μπορεί να υπάρχει ένα τόσο μικρό κομμάτι ανθρώπου, αυτό είναι φυσικό.

Αλλά γιατί  ακριβώς αυτό το  νούμερο, δεν θα μπορούσε να είναι  ακριβώς η αντιστοιχία μιάς γυναίκας - δυό παιδιών, στρογγυλός αριθμός, που θα μπορούσε να απλουστεύσει τα πράγματα ; Οχι, αυτό δεν  μπορούσε να  γίνει, είναι  φανερό, ότι  κάποιες γυναίκες  δεν κάμνουν παιδιά, όχι πάντα από δική  τους υπαιτιότητα αλλά του  άντρα. Άλλες πάλι, δεν  έπαιρναν και δεν θέλουν και τώρα κανέναν άντρα. Στα λίγο  παλιά χρόνια, είτε  διότι δεν  τις ήθελε κανείς, είτε διότι δεν ήθελαν  αυτές κανένα, ήθελαν  να μείνουν όπως ελέγετο τότε  « στο ράφι », ετσι ώστε, δεν είχαν τη δυνατότητα ή την επιθυμία να έχουν ένα παιδί. Στα καινούργια χρόνια, επίσης μένουν ανύπαντρες - όχι όμως στο ράφι - επειδή  έτσι το γουστάρουν το πράγμα. Αυτές οι εξαιρέσεις, που μάλλον  ήσαν - και είναι και τώρα - πολλές, ανάγκασαν τους τότε στατιστικολόγους, να φτάσουν σ΄αυτόν τον μικτό αριθμό, ακέραιο και δεκαδικό.

Οι παλιοί αριθμοί, έδειχναν όχι δύο και ένα δέκατο παιδιά, αλλά πολλά, τρία, τέσερα και περίσσότερα. Και με  τους ρυθμούς  των εποχών  εκείνων, μεγάλη  αύξηση  των πληθυσμών προέκυπτε. Οχι μόνο στις υποανάπτυκτες  περιοχές του πλανήτη, αλλά και σε ημιαναπτυγμένες, και  ακόμα  και σε πολύ  αναπτυγμένες. Να  θυμηθούμε το  γνωστό  « b a b y   b o o m » των Ενωμένων Πολιτειών, αρχές της δεκαετίας του εξήντα, που αύξησε αλματωδώς τον πληθυσμό της χώρας. Που ενώ είχε εκατόν εβδομήντα εννιά εκατομμύρια κατοίκους, έφτασε σήμερα αισίως τα διακόσια ογδόντα τρία εκατομμύρια.

Aυτά για τις εποχές εκείνες. Αλλά  τί γίνεται αυτούς  τους καιρούς ; Νά τί ανακοινώθηκε πριν από λίγες μέρες όσον  αφορά την κατάσταση. Λοιπόν, σε  όλες σχεδόν τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, ο συντελεστής  του δύο και ένα  δέκατο, δεν βρίσκεται  πιά στην σημερινή εποχή, και  συγκεκριμένα, ιδού πώς  εμφανίζονται τα νούμερα σε   μερικές ευρωπαϊκές χώρες. Ιρλανδία, πρώτη με δυό παιδιά για  κάθε γυναίκα, η Γαλλία ένα  και εννιά δέκατα ( υπάρχουν κάμποσα  εκατομμύρια  Μουσουλμάνοι  στη χώρα αυτή, που  έχουν μεγάλες  οικογένειες και καθόλου διαζύγια ), οι χώρες  της κεντρικής  Ευρώπης κάπου  στο ενάμισυ. Η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ελλαδα στο ένα και τρία δέκατα. Για άλλες ευρωπαίκές χώρες δεν αναφέρθηκαν στοιχεία, παντως γύρω σ΄αυτούς τους αριθμούς κυμαίνεται η παραγωγικότητα, έτσι δείχνουν τα πράγματα. Τα ίδια  περίπου πρέπει  να συμβαίνουν και  στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όμως νούμερα δεν αναφέρθηκαν.

Ποιές μπορούν  να είναι οι  αιτίες γι αυτή την  κατάσταση, που οδηγεί  σε ελάττωση των πληθυσμών, και μάλιστα μεγάλη και  γρήγορη. Θα τις εξετάσουμε  χωριστά την καθεμιά, χωρίς βέβαια να  λέμε ότι τις θα τις έχουμε βρεί  όλες. Είναι δύσκολο, ακόμα  και για τους ειδικούς κοινωνιολόγους να ανακαλύψιυν όλους τους λόγους της κάθετης αυτής πορείας, που έτσι και συνεχιστεί - που θα συνεχιστεί οπωσδήποτε - θα φερει μεγάλη πτώση των πληθυσμών.

Ενας λόγος, μπορεί να είναι η μεγάλη χαλάρωση των  οικογενειακών  σχέσεων. Πλήθος μέγα τα διαζύγια, κι αυτό δεν προδιαθέτει στη δημιουργία σταθερής οικογένειας με ένα ή περισσότερα παιδιά. Πώς να  κάνεις παιδιά, όταν είναι  πολύ πιθανό, ότι τελικά  θα μείνουν μονάχα με ένα γονιό, πράγμα  που θα δυσκολέψει  πολύ την  κατάσταση ; Να πάρει η μητέρα έναν δεύτερο - ή και τρίτο - σύζυγο, δεν θα κάνει τίποτε άλλο, παρά να χειροτερέψει την κατάσταση. Αντί λοιπόν τη  δημιουργία οικογένειας  με απόγονους, προτιμάται  η λύση της ανεπίσημης συμβίωσης για κάποιο διάστημα, μικρό ή κάπως πιό μεγαλο - χωρίς την απόκτηση κανενός παιδιού, έχει γίνει πολύ  μόδα αυτού του  είδους η συνύπαρξη ανδρών και γυναικών τις τελευταίες δεκαετίες. Το πράγμα  έχει πολλά  καλά, ανάμεσα  στα οποία και το ότι δεν χρειάζονται δικηγόροι  και λοιπές  διαδικασίες  για να βγεί  ένα διαζύγιο, δεν χρειάζονται χρήματα για διατροφή συζύγου ή και παιδιών, που έτσι κι αλλοιώς; δεν είναι πιθανό να έλθουν.

Η εργασία της γυναίκας που αποβλέπει συχνά σε  μιά σημαντική  καρριέρα, παραμερίζει για πολλά χρόνια τη σκέψη για δημιουργία οικογένειας. Κι όταν φτάσει κάποτε και η ώρα να γίνει η οικογένεια, υπάρχει  μεγάλη δυσκολία στο να αποκτηθούν απόγονοι - εδώ μεγάλο ρόλο παίζουν και οι πολλές εκτρώσεις που γίνονται - τα συστήματα αναπαραγωγής έχουν πέσει σε σχετική αχρηστία, και μένουν τα πράγματα στην τεχνητή γονιμοποίηση με τις εγγενείς δυσκολίες που αυτή έχει. Κι αν επιτύχει βέβαια.

Στις χώρες όπου υπάρχει έντονο το πρόβλημα της ανεργίας, το πράγμα γίνεται ακόμα πιό δύσκολο, σκέφτεσαι τί θα απογίνουν τα  παιδιά χωρίς εργασία  όταν μεγαλώσουν, σκέφτεσαι ακόμα ότι  μπορεί να  αυξηθεί  πολύ περισσότερο  η ανεργία, εκεί  δείχνουν να  πηγαίνουν τα πράγματα. Η ανατροφή των παιδιών πάλι, στοιχίζει  πολύ περισσότερο απ΄ότι στα παλιά χρόνια, ο προϋπολογισμός δεν βγαίνει πέρα, είναι κι αυτό ένα εμπόδιο.

Ένα ακόμα εμπόδιο της εποχής. Ενας  « μπονβιβερισμός » που έχει κυριεύσει πολλούς ανθρώπους των προηγμένων κοινωνιών, η καλοπέραση δηλαδή και γαία  πυρί μιχθήτω, είναι κι αυτό ένα μεγάλο πρόβλημα στο σχηματισμό  οικογένειας και την έλευση  απογόνων. Η μόδα της υπερκατανάλωσης σε  όλα τα επίπεδα, παραμερίζει  τέτοιου είδους συνήθειες του παρελθόντος, όπως ο σχηματισμός της οικογένειας, βρε τί θέλουμε τώρα να μπλέξουμε και να μην μπορούμε κατόπιν να ξεμπλέξουμε !

Ποιά θα είναι η πορεία  των πραγμάτων αυτών  σε κάποια επόμενη εποχή ; Μετά ας πούμε είκοσι ή τριάντα, ή  και πενήντα χρόνια ; Οι  στατιστικολόγοι  είναι εξαιρετικά απαισιόδοξοι. Για τη χώρα  μας λόγου χάριν, λένε ότι μετά από καμμιά  εικοσιπενταριά χρόνια, και με αυτό τον ρυθμό που  έχουμε σήμερα  στον τομέα του  δημογραφικού, η Ελλάδα  θα έχει εφτά  πάνω κάτω εκατομμύρια κατοίκους. Σε πενήντα  περίπου χρόνια, υπολογίζεται  ότι ο αριθμός των γηγενών  κατοίκων, μπορεί  να πέσει και  στα τέσσερα  ακόμα  εκατομμύρια. Το  πού θα βρίσκεται στο τέλος  του αιώνα, δεν  είναι καθόλου  προβλέψιμο, ίσως να υπάρχουν καναδυό εκατομμύρια στη  χώρα. Που βέβαια, δεν θα αδειάσει από κατοίκους, θα έλθουν άνθρωποι από άλλες χωρες να  καλύψουν το  κενό που θα  έχει δημιουργηθεί. Μιά  ιστορία  που ήδη έχει αρχίσει από τώρα. Το αν θα λέγεται το καινούργιο κατασκεύασμα « ελληνικό » κράτος, είναι άγνωστο, ίσως οι νεοφερμένοι να πάρουν και την υπηκοότητα, αλλα και  την εθνικότητα των τωρινών κατοίκων της χώρας.

Και ενώ αυτά  συμβαίνουν  στις Δυτικές χώρες  και γενικά  στην Ευρώπη, άλλα, τελείως διαφορετικά συμβαίνουν σε μερικές χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Ηταν μιά εποχή στην Ινδία - πριν από τριανταριά και πλέον χρόνια - που η τότε πρωθυπουργός Ίντιρα Γκάντι, έκαμνε δώρο σε κάθε γυναίκα που θα προχωρούσε  σε στείρωση, ένα τρανζίστορ, μάλιστα αυτή ήταν η προσφορά  της Ινδής πρωθυπουργού, που δολοφονήθηκε  ύστερα από δυό σωματοφύλακές  της, που  ανήκαν  σε μιά άλλη  θρησκευτική  ομάδα, τους Σίχ, εκείνους  με τα μεγάλα τουρμπάνια. Όμως, πολύ λίγο  αντίκτυπο είχε  αυτή η προσφορά, δεν ήθελαν οι Ινδές να προβούν σε μιά τέτοια  επέμβαση με κανένα λόγο, όχι με ένα τρανζίστορ. Αποτέλεσμα : Μετά από πολύ λίγα χρόνια, το κράτος της Ινδίας, έφτασε το ένα δισεκατομμύριο κατοίκους

Το τί συμβαίνει στην Κίνα, το ξέραμε πάνω κάτω  εδώ και αρκετό  καιρό.  Αλλά δεν ξέραμε λεπτομερειακά, όλα όσα συμβαίνουν σ΄αυτή την τεράστιου πληθυσμού χώρα, μόνο μερικά από τα αυτά ήσαν γνωστά στο ευρύ κοινό. Μπορούμε με αδρές γραμμές,να αναφερθούμε σε μερικά από αυτά, τα μάλλον περίεργα για τα δικά μας δεδομένα πράγματα.

Από αρκετό καιρό  πριν, είχε γίνει - ανεπίσημα  βέβαια - γνωστό, ότι η χώρα αυτή είχε ένα δισεκατομμύριο κατοίκους. Και ήλθε η εποχή τότε, να επιβληθούν τα  πρώτα μέτρα για να μην αυξηθεί πιό  πολύ ο πραγματικά  υπερβολικά μεγάλος αυτός πληθυσμός. Και το πρώτο ίσως μέτρο, ήταν το παρακάτω : Οταν μιά  κινέζικη οικογένεια  αποκτούσε ένα παιδί, έπαιρνε γι αυτό το παιδί ένα επίδομα, μιά  ενίσχυση οικονομική  δηλαδή. Αλλά αν  η οικογένεια αποκτούσε και δεύτερο  παιδί, τότε τα  πράγματα έπαιρναν  μιά αντίστροφη  πορεία. Οχι μόνο το δεύτερο παδί δεν είχε καμμιά  επιδότηση από  το κράτος, αλλά  σταματούσε  και η επιδότηση και για το πρώτο παιδί. Και όχι μόνο  αυτό, αλλά οι γονείς  των παιδιών αυτών, υποχρεώνονταν να δώσουν πίσω στο κράτος - με δόσεις βέβαια που τις κρατούσαν από τους μισθούς των γονιών τους - και τα επιδόματα που είχαν δοθεί πρωτύτερα για το πρώτο παιδί.

Ποιό ήταν το αποτέλεσμα αυτών των μέτρων ; Στις μεν αστικές περιοχές, όντως περιορίστηκαν οι Κινέζοι  στο ένα παιδί, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις. Στις αγροτικές όμως περιοχές, όπου υπάρχει παραδοσιακά η προγονολατρεία - και συνεπώς όσοι έχουν πολλούς απογόνους, θα έχουν και  προστασία από τους πολλούς μετέπειτα  προγόνους τους - οι Κινέζοι εξακολουθούσαν να κάμνουν περισσότερα  από ένα παιδί. Δυό, τρία και  περισσότερα. Μ΄αυτόν τον τρόπο, ο πληθυσμός της χώρας - πάντοτε ανεπίσημα - έφτασε το ένα δισεκατομμύριο και διακόσια πενήντα εκατομμύρια. Και πρόσφατος υπολογισμός, αναφέρει ότι  ήδη έπιασαν τον  αριθμό του ενός δισεκατομμυρίου και τριακοσίων εκατομμυρίων.

Kαι εσχάτως, μας ήλθαν και άλλες πληροφορίες σχετικά με τα πρόσθετα μέτρα που παίρνονται από τις κρατικές αρχές για την αντιμετώπιση του πολύ  σημαντικού για τους Κινέζους προβλήματος.  Και τί λένε αυτές οι πληροφορίες, που σημειωτέον  έρχονται από επίσημη και θετική πηγή. Που λένε πράγματα άνω ποταμών και κάτω λιμνών, έτσι το λέμε παραλλαγμένα και λαϊκά, που σε κάνουν να απορείς για το πού μπορεί να φτάσει μιά τέτοια κατάσταση.

Γίνεται σχεδόν αποκλειστικά  σε αγροτικές  περιοχές, και ο λόγος που γίνεται σ΄αυτές, έ-χει αναφερθεί πιό  πάνω, είναι η  προγονολατρεία. Λοιπόν, εκεί  που κάθεται  στο σπίτι της η Κινέζα αγρότισσα που συμβαίνει να είναι και έγκυος σε πολύ μάλιστα προχωρημένη εγκυμοσύνη, νά ΄σου και  εισβάλλουν απροειδοποίητα  κάποιοι κρατικοί υπάλληλοι. Που είναι εντεταλμένοι για  τέτοιου είδους  επιδρομές. Βγάζουν λοιπόν  οι εξαιρετικοί  αυτοί άνθρωποι από την τσάντα τους μιά σύριγγα, τη γεμίζουν με ένα υγρό, και βυθίζουν τη βελόνα στο πάνω μέρος της κοιλιάς της εν λόγω Κινέζας. Εκεί, μέσα στην κοιλιά της γυναίκας, βρίσκεται το έμβρυο, που πρόκειται να γεννηθεί μέσα  σε λίγες βδομάδες ή  και μέρες. Αλλά με την εισαγωγή της βελόνας και του φαρμάκου, η όλη ιστορία της εγκυμοσύνης τερματίζεται σε ελάχιστα λεπτά, σε λίγο διάστημα, βλέπουν το έμβρυο να βγαίνει από τη  μητέρα του άψυχο.. Απίστευτο, αλλά σ΄αυτό τον κόσμο, πάρα πολλά είναι τα απίστευτα που συμβαίνουν καθημερινά.

Μ΄αυτό τον τρόπο, ελπίζουν  οι κρατούτες στη χώρα  αυτή ότι θα περιορίσουν την άκρατη αύξηση του πληθυσμού, ότι  θα λύσουν το  πληθυσμιακό πρόβλημα, που όντως είναι εξαιρετικά μεγάλο. Και που μένει ανεξέλεγκτο επί πολλές δεκαετίες, παρά τα μέτρα που αναφέρθηκαν. Τώρα, το κατά πόσον και αυτά τα μέτρα θα μείνουν χωρίς  αποτέλεσμα ή το αν θα περιορίσουν την αύξηση του πληθυσμού ή και θα πετύχουν ακόμα  και την ελάττωσή του, είναι κάτι που ο προσεχής κοντινός καιρός θα το δείξει.

Είναι μιά εικόνα  τέλειας αντίθεσης με  εκείνη που βλέπουμε στις Δυτικές χώρες. Στις οποίες, χωρίς καμμιά κρατική οδηγία ή παρέμβαση, οι πληθυσμοί συνεχώς ελαττώνονται, χωρίς να ξέρουμε πότε  και αν θα σταματήσει αυτή η μείωση των πληθυσμών. Σε πλήρη αντίθεση είναι αυτό που συμβαίνει σε κάποιες χώρες της Ασίας και της Αφρικής.