Η Ι Σ Ρ Α Η Λ Ι Τ Ι Κ Η Π Α Ρ Ο Ι Κ Ι Α Τ Η Σ Δ Ρ Α Μ Α Σ
Τον καιρό της αρχής του Β΄παγκόσμιου πολέμου, στην Δράμα κατοικούσαν περίπου 800 Ισραηλίτες, οι οποίοι ασκούσαν διάφορα αστικά επαγγέλματα, ήσαν βέβαια κυρίως έμποροι - και πολύ καλοί και έντιμοι μάλιστα - αλλά και ιδιωτικοί υπάλληλοι, ίσως σπανιώτερα και σε άλλα επαγγέλματα. Κατοικούσαν - σχεδόν όλοι - μέσα στο κέντρο της πόλης καθώς οι συνοικισμοί είχαν παραχωρηθεί στους πρόσφυγες.
Όταν ήμουν σε μικρή ηλικία, κυκλοφορούσαν από μεγαλύτερα παιδιά -ποτέ όμως από ενήλικες- διάφορες φοβερές φήμες για τους Εβραίους, οι ίδιες φήμες που κυκλοφορούσαν και στην αρχαία Ρώμη για τους Χριστιανούς των κατακομβών, δηλαδή ότι σε μυστικές τελετές έσφαζαν μικρά παιδιά και έπιναν το αίμα τους, και άλλα παρόμοια. Η γειτονιά μου είχε αρκε-τούς Ισραηλίτες, όμως δεν θυμάμαι να πίστεψα αυτές τις φήμες, ακόμα και στην πολύ μικρή ηλικία μου.
Οι άνθρωποι αυτοί μιλούσαν άψογα Ελληνικά με κάποια ίσως Ισπανική προφορά - αν θυμάμαι καλά - τουλάχιστον οι πιο ηλικιωμένοι, άλλωστε τα Ισπανικά ήσαν κατά κάποιον τρόπο η μητρική τους γλώσσα καθώς είχαν έλθει από την Ισπανία, από την οποία τους είχαν διώξει. Σαν ξένοι που ήσαν, φρόντιζαν να έχουν άψογη συμπεριφορά, αυτό το είχαν μάθει στα 2.000 χρόνια που ζούσαν χωρίς πατρίδα, σε ξένους τόπους.
Το δημοτικό σχολείο το παρακολουθούσαν στο δικό τους Ισραηλιτικό σχολείο, που βρισκόταν στη γειτονιά μου, όπου βέβαια έκαμναν και πολλά μαθήματα των Ελληνικών σχολείων. Μετά το δημοτικό, συνέχιζαν στο μοναδικό Γυμνάσιο της πόλης, μαζί με τους Ελληνες συμμαθητές τους, το μόνο μάθημα που δεν παρακολουθούσαν ήταν - όπως είναι ευνόητο- το μάθημα των Θρησκευτικών.
Ο μοναδικός Ισραηλίτης που στο τρίτο τμήμα της πρώτης ή μάλλον προκαταρκτικής τά-ξης - του Γυμνασίου, ο Τζακ Τεβέτ, συνέπεσε να κάθεται στο ίδιο θρανίο με μένα. Ετσι, δημιουργήθηκε μιά φιλία αναμεταξύ μας, και θυμάμαι ότι πήγαινα και στο σπίτι του που βρισκόταν αρχές της οδού Σίνα, στο ανηφοράκι που ανεβαίνει από την Λαική αγορά.
Οι παλιοί Δραμινοί θυμούνται έναν τύπο Ισραηλίτη, τον αποκαλούμενο Σαμουγιά (το όνομα όταν προφέρεται σωστά, δηλαδή Σεμαγιά - συντομογραφία του Σεμαγιάχου - σημαίνει « ακούτε τον Κύριο »), και που ήταν ένας από τους « τύπους » της πόλης. Ηταν διανοητικά καθυστερημένος, και τέτοιους τύπους πειράζουν κυρίως τα παιδιά αλλά και κάποιοι ενήλικες. Ετσι γινότανε και με τον Σαμουγιά, όμως και ο ίδιος προκαλούσε τα πειράγματα αυτά. Μάλιστα, όταν έλειψε μιά φορά για μιά βδομάδα στη Θεσσαλονίκη, αναγκάστηκε να επιστρέψει νωρίτερα απ΄ότι έπρεπε, κι΄όταν τον ρώτησαν το γιατί, απάντησε : « Δεν είναι καλά εκεί, κανένας δεν με πειράζει στο μέρος εκείνο ».
H εισβολή των Γερμανών τον Απρίλιο του 1941 ήταν η αρχή του τέλους της Εβραϊκής Κοινότητας - όπως έγινε άλλωστε και σ΄ ολόκληρη την κατεχόμενη Ευρώπη. Τον επόμενο χρόνο, ένα πρωί, οι τοπικές Βουλγαρικές αρχές, ενεργώντας κατ΄εντολήν των αφεντικών τους, των Γερμανών, μάζεψαν απ΄ τα σπίτια τους όλους τους Ισραηλίτες και τους οδήγησαν στο Σιδηροδρομικό Σταθμό, από όπου θα γινόταν η μεταφορά τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μόλις έγινε γνωστό το πράγμα, μου δόθηκε εντολή απ΄την οικογένειά μου, να πάω στο Σταθμό και να αποχαιρετίσω κάποιον φίλο και να του παραδώσω και κάποια εφόδια για το ταξίδι. Ηταν ευκαιρία να αποχαιρετίσω και τον φίλο μου, τον Τζακ Τεβέτ.
Κατέβηκα στο Σταθμό. Ηταν ένα κρύο πρωινό, έτσι τουλάχιστον το θυμάμαι. Οι συμπολίτες μας Εβραίοι ήσαν συγκεντρωμένοι σε κάποιο σημείο κοντά στο Σταθμό. Τους είδα από μιά σχετικά κοντινή απόσταση, μα εκείνη τη στιγμή κιότεψα. Ισως το νεαρό της ηλικίας, ίσως μιά φυσική και έμφυτη δειλία, μ΄εμπόδισαν να πλησιάσω.Το γεγονός αυτό ακόμα μου φέρνει μεγάλη στενοχώρια. Στα μάτια μου πάντοτε παρέμεινα ένας προδότης και τίποτε άλλο.
Ησαν ευγενείς πολύ. Μιά μέρα που ήταν Κυριακή του Πάσχα, ένας γνωστός μας Ισραηλίτης που κάτι χρειάστηκε, ήλθε στο σπίτι μας. Ηταν ανάγκη να μας ευχηθεί για τη μεγάλη γιορτή της Χριστιανωσύνης - που για τους Εβραίους είναι μιά αίρεση της Εβραικής πίστης. Ομως δεν μπορούσε να ευχηθεί : «Χριστός Ανέστη », έτσι ευχήθηκε « χρόνια πολλά », μιά πολύ λεπτή χειρονομία.
Με το τέλος του πολέμου, φάνηκε το μέγεθος της καταστροφής που έπαθαν οι συμπολίτες μας. Από τους 800 περίπου Ισραηλίτες της πόλης μας διασώθηκαν μόνο επτά, μάλιστα μόνο επτά. Ενας από αυτούς που γύρισε πρώτος, δήλωσε ότι όταν τους απελευθέρωσαν τα συμμαχικά στρατεύματα, ζύγιζε μόνο 27 κιλά. Θα τους θυμούνται πάντοτε με νοσταλγία όσοι τους είχαν γνωρίσει, έδιναν έναν ξεχωριστό τόνο στην πόλη μας με την παρουσία τους.
Ο Εβραικός λαός αποτελεί ένα μυστήριο που οι αιώνες που πέρασαν δεν μπόρεσαν να λύσουν. Ενας λαός που ξεπέρασε όλους τους γνωστούς νόμους της ιστορίας, που θα τον ήθελαν να εξαφανίζεται ή να αφομοιώνεται από άλλους λαούς και πολιτισμούς. Εχασε την πατρίδα του, έχασε τη γλώσσα του, σκορπίστηκε στους τέσσερις ανέμους, έχασε - σε κάποιο υπολογίσιμο ποσοστό - και τον Θεό του που αυτός κληροδότησε στην ανθρωπότητα. Και όμως επέζησε παρά τις αντίθετες προοπτικές.
Οι Εβραίοι διώχτηκαν απ΄την Παλαιστίνη από την εποχή της ήττας τους από τους Βαβυλώνιους του Ναβουχοδονόσορ, το 587 π.Χ. Ένα μέρος από τους εξόριστους στη Βαβυλώνα, επέστρεψε στην Παλαιστίνη μετά 70 χρόνια, αλλά πολλοί έμειναν στην Μεσοποταμία και την Περσία. Γύρω στα χρόνια της Καινής Διαθήκης, ο πληθυσμός της Παλαιστίνης είχε αυξηθεί και πάλι, αλλά το 70 π.Χ.η Ιερουσαλήμ επανεστάτησε κατά των Ρωμαίων, οι οποίοι έστειλαν ισχυρό στράτευμα υπό τον Βεσπασιανό και τον Τίτο, και πολιόρκησαν την πόλη. Μετά από πολιορκία τριών περίπου ετών, οι κάτοικοι της πόλης αναγκάστηκαν να παραδοθούν. Οι Ρωμαίοι κατέστρεψαν εν μέρει την πόλη, και ένας σημαντικός αριθμός από τους κατοίκους της την εγκατέλειψαν οριστικά.
Το 132 π.Χ. ένας από τους πολλούς Μεσσίες που παρουσιάστηκαν μετά τον Ιησού, ο Σίμων μπαρ Κοκέβα - δηλαδή ο Σίμων ο γυιός του άστρου όπως ονομάστηκε - νίκησε τους Ρωμαίους και τους έδιωξε από τη χώρα. Όμως, οι Ρωμαικές λεγεώνες επανήλθαν με περισσότερες δυνάμεις, και μετά από τρομερές μάχες που χρειάστηκαν για να εκπορθηθούν περίπου εννιακόσιες οχυρές θέσεις των Εβραίων, οι Ρωμαίοι έκαμψαν την αντίσταση τους, και αμέσως μετά κατέστρεψαν εκ θεμελίων την Ιερουσαλήμ.Τότε, το μέγιστο μέρος του πληθυσμού εγκατέλειψε τη χώρα και σκορπίστηκε σε όλη τη Μεσόγειο.
Μέ την επικράτηση του Χριστιανισμού, οι Εβραίοι έγιναν επί δεκαπέντε αιώνες θύματα διωγμών σε όλες σχεδόν τις χώρες όπου δοκίμασαν να μείνουν. Πολύ γνωστά είναι τα « Πογκρόμ » της Ρωσσίας, που εξαπολύοντο συχνά - πυκνά - εξορίες, βασανισμοί, κατασχέσεις περιουσιών κ.λ.π. Από την Αγγλία τους έδιωξαν, το ίδιο και από την Ισπανία. Διωγμοί έγιναν πολλές φορές και σε άλλες χώρες. Τον 19ο αιώνα φάνηκε να βελτιώνεται η κατάσταση, αλλά ήλθε ο ναζισμός, και αυτός έστειλε στην εξόντωση έξι εκατομμύρια Εβραίους.
Μιά αγγλική παροιμία λέει : Jews are news. Δηλαδή : Οι Εβραίοι είναι νέοι - μ΄άλλα λόγια : Οι Εβραίοι έχουν πάντα κάτι καινούργιο να πούνε. Αυτή η παροιμία εκφράζει πολύ καλά την κατάσταση. Ο Εβραίος θέλει - και πολύ συχνά το καταφέρνει - να είναι πρώτος σε ότι ασχοληθεί, να είναι πρωτοπόρος, να είναι ο σύγχρονος προφήτης.
Τα 25 % των βραβείων Νομπέλ που κερδίζουν οι Αμερικανοί, πηγαίνουν σε Εβραίους της Αμερικής των οποίων όμως το ποσοστό επί του γενικού πληθυσμού των Η.Π.Α. είναι μόλις 3 % .Ο πρώτος που ανεκάλυψε αληθινό φάρμακο με χημικό τρόπο που να θεραπεύει νόσημα μικροβιακό - τη σύφιλη - ήταν ένας Εβραιογερμανός, ο Paul Ehrlich - μεγάλος ευεργέτης της ανθρωπότητας. Ο μεγαλύτερος ερευνητής της Φυσικής ήταν ο Εβραίος Αϊνστάιν. Αυτός που ανεκάλυψε την ψυχολογία του βάθους, ήταν ο Σίγκμουντ Φρόυντ.Ο μεγαλύτερος κοινωνικός επαναστάτης στο θεωρητικό πεδίο,ο Καρλ Μαρξ. Οι τρεις μεγαλύτεροι βιολονίστες του 20ου αιώνα, ο Γιεχούντι Μενουχίν, ο Γιάσα Χάιφετς και ο Ισαάκ Στερν, όλοι Εβραίοι Και επίσης, πλήθος πολιτικών, λογοτεχνών, μουσικών και πάσης φύσεως δια-νοουμένων, Εβραίοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου