Β Ο Υ Ν Α Τ Α Σ Κ Ο Υ Π Ι Δ Ι Α

Β   Ο   Υ   Ν   Α       Τ   Α       Σ   Κ   Ο   Υ   Π   Ι   Δ   Ι   Α



Όταν στις απαρχές της ανθρωπότητας, ο κάτοικος της αχυροκαλύβας ή του σπηλαίου έτρωγε το κρέας που είχε φέρει από το κυνήγι του, ή τα ψάρια που είχε ψαρέψει και του περίσσευαν κάποια κόκκαλα απ΄το γεύμα του, τα  έβγαζε απ΄ την  « κατοικία »  του και τα έρριχνε έξω απ΄αυτήν. Δεν είχε βέβαια την απαίτηση να περάσει το απορριματοφόρο του Δήμου για να τα  μαζέψει, αυτά τα  απορριματοφόρα είναι  συνέχεια σε απεργιακές κινητοποιήσεις, έτσι δεν είναι ; Ερχόταν λοιπόν  η βροχή και  τα παρέσυρε  προς άγνωστη  κατεύθυνση, αυτή ήταν και η καλύτερη λύση για την αποκομιδή των απορριμάτων του.

Πέρασαν χιλιάδες χρόνια - πόσα ακριβώς δεν μπορώ να σας πώ - και η κατάσταση αυτή έμενε αμεταβλητη, τα σκουπίδια έπεφταν γύρω και κοντά στις  κατοικίες των ανθρώπων. Όταν δεν έχεις δήμαρχο, δεν μπορείς  να έχεις απαίτηση να έρχονται συνεργεία του Δήμου να μαζέψουν τα σκουπίδια  σου, βγάλε πρώτα δήμαρχο  και να δείς πώς θα  γίνονται όλα εν τάξει, και τα σκουπίδια σου  θα στέλνει να τα  μαζέψουν, και  αποχετευτικό  σύστημα θα σου κάνει, και αντιπλημμυρικά έργα θα γίνουν με την συνδρομή των Ευρωπαϊκών Ταμείων, και πολλά άλλα που δεν τα φαντάζεσαι.

Ελλείψει δημάρχου, τίποτε απ΄ όλα αυτά δεν μπορούσε να γίνει, και - πράγμα παράξενο - κανένας δεν σκέφτηκε να εκλέξει ποτέ έναν δήμαρχο, δεν φαίνεται  απίστευτο αυτό ; Πάντως, ήλθε και η  εποχή που κάποιοι  άνθρωποι  σκέφτηκαν να μαζευτούν σε ένα μέρος όπου δεν θα ήταν σκόρπιες οι  καλύβες εν αταξια διεσπαρμένες προς πάσαν κατεύθυνσιν, αλλά οι κατοικίες θα είχαν τάξη, δρόμους κανονικούς -χωρίς πεζοδρόμια βέβαια, τι να τα κάνουν τα πεζοδρόμια όταν δεν υπάρχουν αυτοκίνητα ή  άλλα οχήματα ; - και έτσι  να δημιουργήσουν μιά πόλη. Και το έκαναν.

Αυτή ήταν η πρώτη πόλη που  χτίστηκε, που είχε αυτά  που είπαμε, δρόμους - μάλιστα με ειδική κατασκευή στις άκρες τους ώστε να υπάρχουν αυλάκια απ΄τα οποία έφευγαν και τα όμβρια νερά, αλλά και τα νερά της  αποχέτευσης - είχε σχέδιο  πόλεως, δεν είχε πάρκα αλλά είχε  πολλά φοινικόδεντρα απ΄ τα  οποία πήρε αργότερα το όνομα  « η πόλη των φοινικόδεντρων ». Δεν είχε νυχτερινό φωτισμό για λόγους που  τους ξέρετε, και  ίσως είχε και μερικά  « μαγαζάκια » τεχνιτών που  κατεργαζόντουσαν την πέτρα, η  εποχή του  χαλκού νομίζω δεν είχε έλθει  ακόμα. Αυτή η  πρώτη πόλη στον κόσμο είναι η Ιεριχώ, και είναι επίσης η πιό χαμηλή πόλη που έγινε ποτέ, διακόσια  πενήντα μέτρα κάτω απ΄ το επίπεδο  της θάλασσας. Για να τη βρείς, κατεβαίνεις ζιγκ - ζαγκ την πλαγιά που οδηγεί στη Νεκρά θάλασσα, εκεί κοντά βρίσκεται. Αν πάτε προς τα εκεί, θα συναντήσετε τη συγχρονη πόλη της Ιεριχώ ( το όνομά της δεν κλίνεται, όπως εκ λάθους το λέμε  « της Ιεριχούς »). Η αρχαία πόλη απέχει γύρω στα  πέντε χιλιόμετρα από τη σύγχρονη, που την κατοικούν κυρίως Παλαιστίνιοι. Η Ιεριχώ χτίστηκε περίπου έξι χιλιάδες χρόνια προ Χριστού, ουσιαστικα δηλαδή μέσα στη νεολιθική εποχή.

Φαίνεται ότι στην πρώτη αυτή πόλη στον κόσμο, υπήρχε και κάποιος που εκτελούσε καθήκοντα δημάρχου, αλλοιώς δεν βλέπω πώς μπορούσε να λειτουργεί η πόλη. Κάποιος ή κάποιοι που θα τους  εκλέγανε οι κάτοικοι, θα  αναλάμβαναν  να ρυθμίζουν τα προβλήματα που δημι-ουργούνται σε μιά τόσο στενή κοινωνία ανθρώπων, εδώ και ένα πολύ μικρό χωριουδάκι χρειάζεται κάποιον που να φροντίζει για τη λύση των προβλημάτων του.

Ανάμεσα στα προβλήματα που είχε η Ιεριχώ, θα ήσαν και τα σκουπίδια. Βέβαια, τα σκουπίδια την εποχή εκείνη ήσαν περιωρισμένα, πολύ περιωρισμένα  σε ποσότητα. Δεν μπορώ να ξέρω με  ποιόν τρόπο τα  απομάκρυναν απ΄ την  πόλη, ίσως τα πήγαιναν  λίγο πιο βαθειά, στη Νεκρά θάλασσα, που  βρίσκεται σε  βάθος τετρακόσιων μέτρων κάτω απ΄το επίπεδο της  θάλασσας, και τα πετούσαν  μέσα σ΄αυτήν. Όμως, αυτή  τη λύση - ύστερα  από δεύτερη σκέψη - δεν τη θεωρώ  πιθανή. Μεταφορά  απορριμάτων σε αρκετή απόσταση, σε μιά εποχή που δεν υπήρχαν κάρρα ή άλλου είδους οχήματα, για να ρίξουν τα σκουπίδια μέσα στο νερό της λίμνης όπου - και βέβαια, πώς δεν το σκέφτηκα -  τα σκουπίδια  θα επέπλεαν, όλα επιπλέουν  στο πολύ πυκνό από το αλάτι νερό της λίμνης, δεν ήταν τρόπος απαλλαγής από τα απορρίματα, είναι ολοφάνερο. Πιθανώτατα οι  άνθρωποι να τα έκαιγαν, είναι πιά ρεαλιστική μιά τέτοια άποψη.

Στα χρόνια του Χριστού, υπήρχε ένας τόπος λίγα χιλιόμετρα έξω από την Ιερουσαλήμ, το φαράγγι του γυιού του Χιννόμ, ( στα Εβραϊκά « Γκέ - Χιννόμ = Φαράγγι  του Χιννόμ »), διαβόητο για τις ανθρωποθυσίες που γινόντουσαν εκεί τον  έβδομο π.Χ. αιώνα, όταν έρριχναν τα παιδιά τους στη φωτιά που έκαιγε μπροστά στο  άγαλμα του Μολώχ, του  θεού των Αμμωνιτών, γειτονικού λαού προς  τους Ισραηλίτες, σαν προσφορά προς τον Μολώχ. Κι αυτό το έκαμναν οι ίδιοι οι  Εβραίοι σε μιά εποχή που είχαν  πέσει σε βαρειά ειδωλολατρεία  Μάλιστα το παράδειγμα το έδιναν  οι ίδιοι οι  βασιλιάδες του Ισραήλ, που έρριχναν τα παιδιά τους στον Μολώχ. Σ΄αυτό το μέρος, στα χρόνια της Καινής Διαθήκης, έκαιγαν τα σκουπίδια της Ιερουσαλήμ, που φαίνεται ότι είχε κάτι σαν δημοτική αρχή  που αναλάμβανε  το έργο αυτό. ( Στην Καινή Διαθήκη, διαβάζουμε για τη « γέενα του πυρός » που την αναφέρει ο ιδιος ο Ιησούς για να παραστήσει αλληγορικά  τον τόπο βασανισμού  των αμαρτωλών, και από αυτή την αναφορά δημιουργήθηκε η  λανθασμένη εντύπωση ότι ο τόπος αυτός θα είχε αληθινή φωτιά με κοχλάζοντα νερά και άλλες τέτοιες ανοησίες. Η λέξη  « γέενα », δεν είναι τιποτε άλλο από την εξελληνισμένη μορφή της Εβραϊκής λέξης « Γκέ - Χιννόμ » ).

Λοιπόν, φαίνεται ότι ο τρόπος απαλλαγής από τα σκουπίδια  στην αρχαιότητα, ήταν συνήθως το κάψιμό τους, και  μάλιστα λίγο έξω από τις τότε πόλεις και χωριά. Και όχι μόνο στην αρχαιότητα, αλλά και στους νεώτερους χρόνους δεν βλέπω να είχαν άλλον τρόπο αποκομιδής  των σκουπιδιών, που στο μεταξύ, με την πάροδο  του χρόνου, περίσσευαν  σε ποσότητα. Και σιγά σιγά, φτάσαμε στους σύγχρονους καιρούς στους οποίους  υπάρχουν τεράστιες ποσότητες  απορριμάτων που  πρέπει οι πολίτες  να ξεφορτώνονται καθημερινά, καθώς υπάρχει έντονος καταναλωτισμός που αυξάνει  πολλαπλασίως και τα σκουπίδια.

Στις λεγόμενες  « πολιτισμένες » χώρες, το έργο της απομάκρυνσης των απορριμάτων το  αναλαμβάνουν οι Δήμοι και οι Κοινότητες. Διαθετουν ειδικά συνεργεία καθαριότητας, που με  κατάλληλα οχήματα που  « περιοδεύουν »  τις συνοικίες της πόλης, μαζεύουν ότι είναι προς συλλογήν, και το μεταφέρουν στους  ειδικούς τόπους  υγειονομικής ταφής των απορριμάτων, τις λεγόμενες ελληνιστί  « χωματερές ».Το τί γίνεται σ΄αυτές τις χωματερές, το βλέπουμε στις οθόνες των τηλεοράσεων. Ζώα αδέσποτα και πουλιά, συγκεντρώνονται  εκεί και προσπαθούν  να βρουν κάτι να φάνε. Ακόμα και άνθρωποι ψάχνουν μέσα στα σκουπίδια, για να βρούν κάτι χρήσιμο, τη βλέπουμε συχνά κι αυτή τη σκηνή.

Στις μεγαλουπόλεις, το πράγμα κοντεύει να γίνει εφιαλτικό, τα σκουπίδια σχηματίζουν ολόκληρους λόφους σε μεγάλες εκτάσεις, και όπως διάβαζα σε αμερικανικό περιοδικό το πράγμα δεν πάει  παραπέρα. Πρέπει - έλεγε - να δοθούν λύσεις, και μάλιστα  άμεσες. Ανέφερε τα συμβαίνοντα στη Γερμανία, όπου γίνεται η  μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη προσπάθεια να λυθεί το πρόβλημα.Και ανέφερε - αυτά τα έγραφε πριν από μερικά χρόνια - ότι στη Γερμανία  γίνεται επαναχρησιμοποίηση μεγάλου μέρους των απορριμάτων. Τα χαρτιά ξαναγίνονται χαρτί, τα μεταλλικά  απόβλητα ξαναγίνονται μεταλλικά αντικείμενα, τα πλαστικά ομοίως ξαναγίνονται πλαστικές σακκούλες και ότι άλλο πλαστικό -είναι γνωστό ότι τα πλαστικά δεν διαλύονται με καμμιά κυβέρνηση, παραμένουν όπως τα πέταξες, και θα παραμείνουν έτσι μέχρι συντελείας των αιώνων.

Το έγκυρο αμερικανικό περιοδικό ανέφερε ότι κάποιες χλιαρές  προσπάθειες γίνονται και στις Πολιτείες προς την κατέυθυνση αυτή, θεωρούσε όμως ότι με πολύ μικρά βήματα γίνεται η προσπάθεια. Χρειάζεται - έλεγε - να συστηματοποιηθεί το όλο έργο, έτσι ώστε να μειωθούν δραστικά οι διαστάσεις του  προβλήματος. Δεν ξέρω τί έχει γίνει  από τότε, ξέρω όμως τι δεν γίνεται εδώ. Και δεν το ξέρω μόνο εγώ, όλοι είναι βαθείς γνώστες των πραγμάτων.Κάποτε θα πρέπει να ξεκινήσει  κι εδώ μιά προσπάθεια  να δοθεί μια λύση, που θα είναι αυτή της ανακύκλωσης. Το έργο αυτό είναι  τεράστιο, και δεν  ξέρω αν οι  συμπατριώτες μας είναι πρόθυμοι  να βοηθήσουν σ΄ αυτό, γιατί χωρίς αυτούς το πράγμα δεν θα μπορέσει να περπατήσει.

Το να ζητάς όμως συνεργασία από τους πολίτες μιάς χώρας που συνηθίζουν να ρίχνουν ότι έχουν μαζύ τους στις εξοχές και τις παραλίες όταν βγαίνουν σε εκδρομές, είναι μάλλον απίθανο να βρεί κάποια ανταπόκριση.Όταν βλέπει κανείς τους δρόμους των πόλεων,τα πάρκα τους, τα πεζοδρόμιά τους, γεμάτα από πάσης φύσεως σκουπίδια που τα  ρίχνουν κάτω, ενώ οι κάδοι σκουπιδιών και τα καλάθια του Δήμου είναι δυό μέτρα κοντά τους, καταλαβαίνει ότι η κάποια  προσπάθεια ανακύκλωσης των απορριμάτων που θα χρειαστεί τη συνδρομή των απείθαρχων και κακομαθημένων  πολιτών, δεν έχει και πολλές πιθανότητες να πετύχει αποτελέσματα. Αυτοί  είμαστε, κι αυτά θα είναι φαίνεται και στο μέλλον τα βουνά των σκουπιδιών μας. Και συνέχεια θα βλέπουμε τις απεργίες των εργατών καθαριότητας, και τις αρνήσεις των κατοίκων να δεχτούν χωματερές στις περιοχές τους. Κι ύστερα  σού λένε πως η  καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά. Αν είναι ετσι, τότε και η βρωμιά ίσως είναι η άλλη μισή αρχοντιά.