Μ Ι Α Π Α Ν Ε Υ Κ Ο Λ Η Λ Υ Σ Η

Μ  Ι  Α     Π  Α  Ν  Ε  Υ  Κ  Ο  Λ  Η     Λ  Υ  Σ  Η



Το είπαν τις προάλλες στα δελτία των ειδήσεων. Εγινε μιά μελέτη στην πόλη της Καστοριάς για τα τελευταία δέκα χρόνια. Και έδειξε  κάτι που μάλλον δεν θα μας εκπλήξει. Ότι στα τελευταία δέκα χρόνια, ο  αριθμός των γάμων  που έγιναν στην  πόλη αυτή, ήταν ο μισός από εκείνον της  προηγούμενης δεκαετίας. Το πράγμα το αποδώσανε στη  μεγάλη οκονομική κρίση που περνά η  περιοχή της Καστοριάς, και στην  άνεργία που μαστίζει την πόλη. Πώς να απόφασίσεις να δημιουργήσεις  οικογένεια, αφού  δεν μπορείς όχι  αυτή να συντηρήσεις, αλλά ούτε τον ίδιο σου τον εαυτό ;

Πολύ σωστά όλα  αυτά, που  άλλωστε συμβαίνουν  και σε πολλές άλλες - ίσως όλες - τις περιοχές της χώρας. Οι άνθρωποι δεν δημιουργούν οικογένειες, δεν  έχουν λοιπόν και απόγονους, είναι λογικό  αυτό. Αλλά μαζύ  με τη μελέτη  αυτή, έγινε και μιά άλλη μελέτη. Η οποία λέει ότι στην ίδια  αυτή δεκαετία, ο αριθμός  των διαζυγίων στην  πόλη αυτή, ήταν διπλάσιος από ότι ήταν στην προηγούμενη δεκαετία ( και ίσως τετραπλάσιος και οκταπλάσιος και εικοσαπλάσιος από άλλες  δεκαετίες, αυτό  δεν το  μετρήσανε, απλώς το  προσθέτω  εγώ εντελώς αυθαίρετα, αλλά και με κάποια λογική ).

Εδώ στην πόλη μας, δεν έχει γίνει μέχρι τώρα καμμιά παρόμοια έρευνα. Αλλά ανάγκη είναι να γίνει  και εδώ μιά  τετοια, δεν πρέπει να  μένει πίσω σε κανέναν τομέα  η ένδοξη πόλη μας. ( Το γιατί λέμε ότ ι είναι ένδοξη, είναι μιά άλλη ιστορία που  δεν μπορούμε να την αναπτύξουμε εδώ λόγω ελλειψης χρόνου ). Γι αυτό  το λόγο, κι επειδή  μεχρι τώρα δεν έχει κινηθεί κανείς προς  αυτή την κατεύθυνση, ίσως  αναλάβει την πρωτοβουλία  ο γράφων, να βρεί τον κατάλληλο  και πρόθυμο  άνθρωπο της  αρμόδιας υπηρεσίας, που θα  αναζητήσει στα αρχεία του Δήμου τα σχετικά στοιχεία. Αλλά φαντάζομαι, ότι θα  είναι περίπου παρόμοια με ε-κείνα του Δήμου της Καστοριάς, με μικρές πιθανόν αποκλίσεις.

Είπαν ακόμα αυτοί  που έκαναν την έρευνα στην Καστοριά, ότι υπάρχει και μεγάλο πρόβλημα με τα παιδιά των  χωρισμένων γονιών. Κι αυτό  το ξέραμε, δεν χρειάζότανε να κάνουν τον κόπο να μας το πούνε. Ολοι τα λέμε αυτά τα πράγματα, οι ψυχολόγοι και οι κοινωνιολόγοι συζητούν συνεχώς αυτά τα θεματα στις τηλεοπτικές  οθόνες. Ετσι, και  ο τελευταίος άνθρωπος τα γνωρίζει όλα αυτά τα πράγματα, και  μάλλον διερωτάται  πού μπορεί να καταλήξει όλη αυτή η κατάσταση.

Θα αφήσουμε τώρα  την πρώτη  επισήμανση των  λιγοστών γάμων, έχουμε αναφερθεί κι άλλες φορές σ΄αυτό το ζήτημα. Και θα πούμε λίγα λόγια πάνω στο δεύτερο θέμα της μελέτης που έγινε, στη μεγάλη αύξηση  των διαζυγίων, που παρουσιάστηκε  όχι σε μιά μεγαλούπολη, αλλά σε μιά μικρή επαρχιακή πόλη, όπου υποτίθεται ότι η παραδοσιακή ελληνική οικογένεια εξακολουθεί να ακμάζει. Και με το θέμα αυτό έχουμε ασχοληθεί επίσης και άλλες φορές, αλλά είναι τόσο σημαντικό, ώστε μπορούμε να επανέλθουμε και πάλι.

Είναι αλήθεια για όλες τις  Δυτικές κοινωνίες, ότι  ο θεσμός  του γάμου  θεωρείται πλέον αναχρονιστικός. Δεν υπάρχει - λένε - κανένας απολύτως  λόγος να συνδέονται με κάποια επίσημη σχέση ένας άντρας και μιά γυναίκα. Υπάρχει κανένας λόγος να  κάνουν αυτό το  « απονενοημένο » δίάβημα, όπως λέγεται γι αυτούς που αυτοκτονούν ; Υπάρχει κανένας, έστω και ελάχιστος λόγος, να θέλουν να συνδεθόυν επίσημα για κάποιο χρονικό διάστημα - έπαψαν να αναφέρονται στη φράση  « για όλη τους τη ζωή », προκαλεί τη θυμηδία των ακροατών  - δυό άνθρωποι ; Γιατί να αναγκάζονται να ζούν κάτω από την  ίδια στέγη ; Δεν  μπορούν να έχουν έναν χαλαρό σύνδεσμο, προσωρινό βέβαια - που να  τον διαλύουν  εις πρώτην ευκαιρίαν, για να συνάψουν έναν  άλλο, επίσης  προσωρινό ; Και χωρίς να έχουν τα  « αγκάθια » του διαζυγίου και τα έξοδα που αυτό συνεπάγεται ; Και να επαναλάβουν τα ίδια με άλλο « σύντροφο » ( πολύ  « φοριέται » τους  τελευταίους καιρούς  αυτός ο όρος ), με  τον οποίο θα οδηγηθούν σε δεύτερο διαζύγιο, κατόπιν σε τρίτο και πάει λέγοντας ;

Μερικοί θα βρούν υπερβολικά όλα αυτά που ειπώθηκαν, για  στάσου θα πούνε, μας έχεις φέρει τον κατακλυσμό στα καλά καθούμενα. Τί το κακό έχει μιά  επίσημη σχέση, ένας γάμος δυό ανθρώπων αντιθέτων φύλων, που αγαπιούνται και θέλουν να  περάσουν όλη τους τη ζωή μαζύ ; Ετσι τους  ακούω να  λένε. Αλλά οι  σύγχρονες  αντιλήψεις τους  διαψεύδουν παταγωδώς. Ολόκληρη  ζωή μαζύ  με έναν  και μόνο  άνθρωπο ; Δεν  είμαστε καλά, ποιός  μπορεί να αντέξει μιά τέτοια  κατάσταση ; Εδώ είμαστε μαζύ ένα χρόνο, και βαριόμαστε ο ένας τον άλλο, και σύ μας λές  για χρόνια πολλά, για μιά ολόκληρη ζωή. Να πάς να σε δεί κανένας ψυχίατρος, τον έχεις απόλυτη ανάγκη.

Άλλος λόγος που  μπορεί να  αντιπαραταχθεί στη  σύγχρονη αντίληψη  των σχέσεων των δύο φύλων. Πρέπει - λένε - να σχηματίσουν  οικογένεια, αυτός  είναι ο κανόνας της ζωής, επί χιλιάδες χρόνια αυτό  έκαμναν. Και με τη δημιουργία της  οικογένειας, ερχόντουσαν  και τα παιδιά που γεμίζουν  με χαρά την άχαρη  κατά τα άλλα  ζωή. Αυτά  προσθέτουν  οι άνθρωποι που πηγαίνουν αντίθετα προς τα κελεύσματα των καιρών, που δεν θέλουν οικογένεια, δεν θέλουν απογόνους. Και γιατί  να μην θέλουν απογόνονους ; Επειδή - λένε οι αντίθετοι - οι απόγονοι είναι μεγάλος μπελάς την σήμερον ημέραν. Κι αν συμβεί να χωρίσει το ζευγάρι - πράγμα πολύ πιθανό  τώρα και βέβαιο σχεδόν  για κατοπινές εποχές - τι θα γίνει μ΄αυτούς τους απόγονους που θα βρεθούν στο δρόμο ; Γιατί στο δρόμο θα βρεθούν, είναι  βέβαιο αυτό, έστω κι αν τα δώσει το δικαστήριο στον ένα από τους δυό γονιούς.

Η μαύρη αλήθεια είναι, ότι τα  παιδιά των χωρισμένων γονιών, δεν τα πάνε συνήθως κα-θόλου καλά, έτσι μας λένε  οι παιδοψυχολόγοι και  οι κοινωνιολόγοι. Εχουν  ένα πλήθος από ψυχολογικά  προβλήματα, και η ζωή τους  είναι εξαιρετικά  μπερδεμένη, βαδίζουν σχεδόν με βεβαιότητα σε αποτυχία. Και για να το λένε  αυτό οι ειδικοί επί  του θέματος, κάτι παραπάνω ξέρουν αυτοί από εμάς, αυτή είναι άλλωστε η δουλειά τους.

Τα είπαμε για τα παιδιά. Είπαμε και  για τους άντρες και τις γυναίκες που δεν θέλουν μόνιμους δεσμούς. Αν αυτό το σχετικό με τους  δεσμούς, ισχύει  τώρα σε  κάπως περιορισμένη κλίμακα, όπως  πηγαίνουν τα  πράγματα, ένα  πράγμα φαίνεται  στον μακρυνό  ορίζοντα. Ότι μετά από μερικές ή  αρκετές δεκαετίες, οι  άνθρωποι που θα  πηγαίνουν στην εκκλησία ή στο δήμαρχο για  να συνάψουν  γάμο, θα είναι  μιά μειοψηφία. Το  πόσο μικρή, δεν  μπορώ να το πώ, δεν είμαι  δα και κανένας  προφήτης. Πάντως, από τη  σειρά των εξελιξεων, είναι φανερό ότι ο θεσμός του γάμου  θα πέσει  σε σημαντική  ανυποληψία  στις προσεχέις  δεκαετίες. Και νομίζω - το βλέπω από τώρα - ότι μετά από καιρό, οι άνθρωποι που θα οδεύουν προς την εκκλησία για να παντρευτούν, θα είναι αντικείμενο χλεύης και αποδοκιμασίας, από τους ανθρώπους που  θα τους βλέπουν  να προχωρούν σε μια  τέτοια  « κουταμάρα », έτσι θα ονομάζουν αυτή τους την ενέργεια. Και όχι μόνο καυταμάρα, αλλά και ανόητο αναχρονισμό.

Πριν από πολύ καιρό, ο Τρικαλινός και βλάχος εθνικός συνθέτης του ρεμπέτικου τραγουδιού, είχε γράψει και το τραγουδούσε μάλιστα ο ίδιος, ένα τραγούδι που αφορούσε τον χωρισμό, ας πούμε το διαζύγιο. Και το άσμα αυτό έλεγε στην πρώτη στροφή του :

Β α δ ί ζ ω   κ α ι   π α ρ α μ ι λ ώ,

μ έ σ α   σ τα η   σ υ μ φ ο ρ ά   μ ο υ.

Ε χ ώ ρ ι σ α   κ α ι   έ χ ω   β ρ ε ί

ο   δ ό λ ι ο ς   τα η   χ α ρ ά   μ ο υ.

Φαίνεται καθαρά εδώ, ότι σε μερικές ( ή και πολλές περιπτώσεις ), ο χωρισμός είναι κάτι που βελτιώνει την ψυχική κατάσταση του ανθρώπου. Ομως, οι κοινωνιολόγοι και οι ψυχολόγοι, μας λένε ότι ο άντρας παθαίνει συχνά κατάθλιψη μετά από έναν χωρισμό. Αυτό το έχουν παρατηρήσει σε πολλές περιπτώσεις. Μόνο ο άντρας, λένε. Και γιατί μονάχα ο άντρας παρακαλώ ; Δώστε μου μιά εξήγηση, και θα σας είμαι ευγνώμων.