Α Ν Ε Ρ Γ Ο Ι Ο Λ Ο Υ Τ Ο Υ Κ Ο Σ Μ Ο Υ, Ε Ν Ω Θ Ε Ι Τ Ε !
Κάπως αλλοιώς ήταν το σύνθημα αυτό, ετσι δεν είναι ; Ο Καρλ Μαρξ, η τρίτη « διεθνής » ή κάποιος άλλος σχετικός το είχε πεί διαφορετικά, το έλεγε για τους προλετάριους, δηλαδή τους εργαζόμενους, είτε με μεροκάματο, είτε με μισθό. Ο τίτλος δεν απευθύνεται σε κανέναν του είδους αυτού. Ενας άνεργος δεν μπορεί να είναι ούτε ημερομίσθιος ούτε μισθωτός, ως μή εργαζόμενος δεν δικαιούται καμμιάς αμοιβής. Λοιπόν, ο τίτλος είναι λάθος διατυπωμένος, αυτό είναι όλο. Και γιατί διατυπώθηκε έτσι ; Μάλλον για « εφφέ », για ποιό άλλο λόγο ;
Τον καιρό που ειπώθηκε αυτή η φράση, άνεργοι σε κάποιο υπολογίσιμο ποσοστό δεν υπήρχαν. Οι αγρότες ήσαν όλοι εργαζόμενοι, οι εργάτες είχαν πάντοτε σχεδόν κάποια δουλειά, οι υπόλοιποι κάτι εύρισκαν να κάνουν, και η ίδια η λέξη ανεργία - εκτός από περιορισμένες χρονικές περιόδους - δεν ήταν και πολύ σε χρήση. Δεν συναντούσες συχνά, ή δεν συναντούσες καθόλου, κάποιον που να σε πληροφορεί ότι είναι χωρίς εργασία. Πιό παλιά ακόμα, πριν τη βιομηχανική επανάσταση, φαίνεται ότι αληθινοί άνεργοι δεν υπήρχαν, μόνο τεμπέληδες, δηλαδή άεργοι, όχι άνεργοι.
Με τη βιομηχανική επάνάσταση που ξέσπασε με την εκμετάλλευση του ατμού, παρουσιάστηκε - και μάλιστα σε μεγαλη έκταση, κυρίως στη Βρεττανία - το φαινόμενο της εμφάνισης πλήθους ανέργων, είχαν χάσει τη δουλειά τους εξ αιτίας των μηχανημάτων που τους είχαν διώξει από την εργασία τους. Μάλιστα, κάποια εποχή των πρώτων χρόνων της βιομηχανικής επανάστασης, ξέσπασαν ταραχές, κατά τις οποίες οι εργάτες που είχαν χάσει τη δουλειά τους από τις μηχανές - τους μηχανικούς αργαλειούς - όρμησαν στα εργοστάσια κατασκευής υφασμάτων, και τα έκαναν λίμπα, έσπασαν τα μηχανήματα μ΄άλλα λόγια. Εγινε τότε φανερό ότι το μηχάνημα - οποιασδήποτε φύσεως και λειτουργίας - έδιωχνε απ΄ τη δουλειά έναν αριθμό εργαζόμενων.
Θα αναφερθεί ένα πολύ κατανοητό παράδειγμα. Ενας μηχανικός εκσκαφέας, κάμνει τη δουλειά που άλλοτε έκαμναν δεκάδες εργάτες. Όταν ήλθε ο εκσκαφέας, αυτοί οι εργάτες έχασαν τη δουλειά τους, έπρεπε να κάνουν κάποια άλλη δουλειά. Ο εκσκαφέας είχε έναν χειριστή για να τον χειρίζεται, και κάποιον να τον συντηρεί και να τον επισκευάζει, μάλιστα ο τελευταίος συντηρούσε και επισκεύαζε πολλούς εκσκαφείς και άλλα μηχανήματα. Ετσι, όλοι όσοι ασχολούντο με εργασίες που γινόντουσαν με σκαπτικά μηχανήματα και άλλες χωματουργικές εργασίες, πήραν τα μπογαλάκια τους και « έκοψαν λάσπη », άντε να βρούμε μιάν άλλη δουλειά, μέχρι να έρθει και σ΄αυτήν ένα μηχάνημα να μας διώξει κι απ΄αυτήν.
Δεν έχουμε σκοπό να κάνουμε λεπτομερή και σε βάθος ανάλυση του φαινόμενου της ανεργίας, για τον πολύ απλό λόγο ότι μας λείπουν τελείως οι γνώσεις και το υπόβαθρο πάνω σ΄ αυτό το θέμα για να έχουμε έγκυρη γνώμη πάνω σ΄αυτό το τεράστιο κοινωνικό ζήτημα, άλλονών δουλειά είναι αυτή. Αυτά που αναφέρουμε είναι τέτοια, που όλοι τα ξέρουν λίγο ή πολύ, χωρίς να είναι ειδικοί, ή παριστάνοντας τους « ειδικούς » κατά το ελληνικό « στην Ελλάδα είσαι ότι δηλώσεις ».
Για να επανέλθουμε για λίγο στον μαρξιστικό χαιρετισμό και την πρόσκληση προς τους προλετάριους όλου του κόσμου, θα πούμε ότι σε κάποια σημεία, αρχίζουμε να τους χάνουμε αυτούς τους προλετάριους. Εχω διαβάσει για ένα Γιαπωνέζικο εργαστάσιο αυτοκινήτων, ότι δεν απασχολεί κανέναν εργάτη, όλες οι εργασίες γίνονται με « ρομπότ », οι μόνοι άνθρωποι που απασχολούνται στην παραγωγή, είναι οι «κατευθύνοντες » και επισκευάζοντες τα ρομπότ αυτά. Σας ρωτώ τώρα, μπορούν τα ρομπότ να κάνουν απεργία σαν αληθινοί προλετάριοι ; Οχι φυσικά, αν και ο Αρθουρ Κλαρκ, σ΄ένα μυθιστόρημά του επιστημονικής φαντασίας, το « 2001 : Oδύσσεια του διαστήματος », εμφανίζει το κομπιούτερ που καθοδηγεί ένα διαστημόπλοιο, να αρνείται να εκτελέσει την αποστολή του ενώ είναι στο διάστημα, κάμνει δηλαδή απεργία εναντίον των ανθρώπων.
Ολη αυτή η ιστορία του εκσκαφέα - για να γυρίσουμε στην ωμή και σκληρή πραγματικότη-τα - θυμίζει την επανάσταση εναντίον των μηχανών που έγινε στην Αγγλία στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, δεν βρίσκετε ; Αλλά είναι δυνατόν να επαναληφθεί η τότε απεργία με το σπάσιμο όλων των μηχανημάτων, που έδιωξαν και διώχνουν τους ανθρώπους απ΄ τη δουλειά τους ; Οχι βέβαια, αυτό σήμερα δεν είναι κατορθωτό, άλλες συνθήκες επικρατούσαν τοτε.
Παρ΄ότι δεν είμαστε καθόλου σοβαροί, θα προσπαθήσουμε να ασχοληθούμε κάπως σοβαρά με τα όσα συμβαίνουν τους τελευταίους καιρούς με την ανεργία, και με το ποιές μπορεί να είναι οι προοπτικές για το μέλλον πάνω σ΄αυτό το πρόβλημα. Εξ άλλου, ολοι έχουν κάποια γνώμη πάνω στο καυτό αυτό ζήτημα, γιατί να μην έχουμε και μείς κάποια γνώμη, είναι λογικό αυτό ; Σε μιά μάλιστα εποχή που όλοι παριστάνουν τους επαϊοντες - ενώ απλώς είναι πασαλειμμένοι σε λίγο απ΄όλα - έχουμε κάθε δικαίωμα, σαν « πασαλειμμένοι » που είμαστε και μεις, να εκφέρουμε τη βαρυσήμαντη γνώμη μας.
Λοιπόν, μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες, πρόβλημα ανεργίας δεν υπήρχε στις Ευρωπαϊκές τουλάχιστον χώρες. Κάπου γύρω στα μέσα της δεκαετίας του 60, ακούστηκαν τα πρώτα ανησυχαστικά νούμερα ανέργων που ήλθαν απ΄τη Βρεττανία, την πατρίδα της βιομηχανικής επανάστασης, μιάς χώρας που γενικά αντιπαθεί εκ βάθους καρδίας τις επαναστάσεις, τουλαχιστον τις πολιτικές. Και σε λίγο καιρό, μάθαμε ότι στη χώρα αυτή με την πολλή υγρασία και τον ασταθέστατο καιρό, το ποσοστό των ανέργων είχε φτάσει στο απίστευτο νούμερο του έντεκα τοις εκατό.
Δεν άργησαν πολύ να ακολουθήσουν κι άλλες χώρες, και σιγά σιγά μπήκαμε και εμείς σ΄ αυτό το χορό. Εκεί που πριν τριάντα χρόνια - ας πούμε επί εποχής συνταγματαρχών - δεν είχαμε καθόλου ανεργία, μάλιστα υπήρχε σε κάποιους τομείς και έλλειψη εργατικών χεριών και εργαζόμενων σε διάφορες ειδικότητες - άρχισε να δημιουργείται και παρ΄ημίν πρόβλημα, κατ΄ αρχάς μικρής έκτασης, αλλά συν τω χρόνω αυξανόμενο. Και ενώ προ ολίγων ετών, πρωταθλήτρια στο άθλημα αυτό ήταν η Ισπανία, τη φτάσαμε και την περάσαμε, γίνεται η ένδοξη χώρα μας να μένει πίσω σε κανέναν τομέα ;
Ειδικά στη χώρα μας - το εχουμε ξαναπεί αυτό - υπάρχει πολύ μεγαλη ανεργία επιστημόνων, σχεδόν κάθε κλάδου, αλλά σε μερικούς πολύ πιό μεγάλη. Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα βγάζουν κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό πτυχιούχων, που η φτωχή Ελληνική αγορά εργασίας αδυνατεί να τους απορροφήσει. Και το πράγμα όχι μόνο δεν φαίνεται να έχει κάποια λύση στο κοντινό μέλον, αλλά και δεν αφήνει και μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας ότι μπορεί να βελτιωθεί - έστω - κάπως.
Αν εξετάσουμε το ζήτημα σε διεθνές επίπεδο, θα δούμε ότι τίποτε το καλό δεν πρέπει να περιμένουμε για τα πενήντα προσεχή χρόνια. Η παγκοσμιοποίηση που επιβλήθηκε από τις γνωστές και μη εξαιρεταίες « λέσχες » τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια με την εγκαθίδρυση της « νέας τάξης πραγμάτων » - επανάληψη του Χιτλερικού σχεδίου, που έμεινε όμως ανεκπλήρωτο - δεν αφορά μόνο την παγκόσμια οικονομία, αλλά και πολλές άλλες παραμέτρους, μεταξύ των οποίων και το θέμα της ανεργίας. Βεβαίως, οι άρχοντες της νέας τάξης, ενδιαφέρονται άμεσα για την αγοραστική ικανότητα των ανθρώπων, αλλά αυτό δεν τους υποχρεώνει να λύσουν το πρόβλημα της ανεργίας, εκείνο που τους ενδιαφέρει πρωτίστως είναι οι όντως εργαζόμενοι να έχουν αγοραστική δύναμη, έτσι ώστε να αυξάνεται ο πλούτος των οικονομικών ισχυρών εσαεί. Το ότι μιά μειοψηφία δεν θα μπορεί να είναι καθόλου καταναλωτική, δεν τους ενδιαφέρει καθόλου, ας πάνε αυτοί οι άνεργοι στον αγύριστο, θα στεναχωριόμαστε τώρα και γι αυτούς ;
Οι στατιστικολόγοι - που είναι εν προκειμένω και οι μόνοι αρμόδιοι επί του ειδικού αυτού θέματος - μας λένε τα άκρως « αισιόδοξα » πράγματα που θα υπάρχουν γύρω στο έτος 2050. Το ποσοστό των ανέργων σε παγκόσμια κλίμακα - μας λένε - θα είναι τότε περίπου στο τριανταεπτά τοις εκατό. Αυτό δεν θα είναι - ευτυχώς - για τις δύτικές χώρες πάνω από εικοσιπέντε τοις εκατό, ενώ για τις αναπτυσσόμενες - διάβαζε « υποανάπτυκτες » - χώρες, θα είναι γύρω στο πενήντα τοις εκατό. Το μόνο δυσάρεστο για τις δυτικές χώρες - μας λένε οι ίδιοι ειδικοί - είναι, ότι στις νεαρές ηλικίες, το ποσοστό ανεργίας θα είναι κοντά στο σαράντα τοις εκατό.Ωραία δεν προδιαγράφεται η κατάσταση ; Μή μου πείτε ότι δεν ενθουσιαστήκατε από αυτά που αναφέρθηκαν, είναι όλα πολύ καλά και όμορφα. Ετσι, για να λέμε και του στραβού το δίκαιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου