Ξ Υ Λ Ο Μ Ε Τ Α Μ Ο Υ Σ Ι Κ Η Σ

Ξ  Υ  Λ  Ο     Μ  Ε  Τ  Α     Μ  Ο  Υ  Σ  Ι  Κ  Η  Σ



Πρέπει να έχουν  περάσει πάνω κάτω  καμμιά εικοσιπενταριά  χρόνια από τότε. Διάβαζα σε ένα φύλλο εφημερίδας του Λονδίνου, ότι πλήθος μέγα από γυναίκες στη Βρεττανία, « έτρωγαν » σχεδόν  καθημερινώς  πολύ ξύλο από  τους ευγενείς Βρεττανούς συζύγους τους. Ξύλο, να δούν τα μάτια σου, έτσι περίπου περιέγραφε την κατάσταση η εφημερίδα, που ανέφερε επίσης, ότι  στο Λονδίνο - και πιθανώς και σε άλλες πόλεις - είχαν δημιουργηθεί ειδικά ιδρύματα κακοποιημένων γυναικών, στα  οποία πήγαιναν και  έμεναν επ΄αόριστον οι δαρμένες αυτές Εγγλέζες, Σκωτσέζες και Ουαλλές. Και πριν από μερικά χρόνια, είδαμε μιά βρεττανική ταινία, στην οποία αυτό  ακριβώς το θέμα  χειριζότανε, και  μάλιστα και  στην ταινία αυτή, η κακοποιημένη αγρίως σύζυγος είχε καταφύγει σε ένα τέτοιο ίδρυμα.

Φυσικά, οι ιστορίες αυτές δεν  είναι αποκλειστικό  προνόμιο των Βρεττανών ανδρών. Σε όλα τα πλάτη και  μήκη της γης, τα ίδια  πράγματα γίνονται. Σκληροί  άνδρες υπάρχουν σε όλους τους λαούς, κι αυτοί  οι σκληροί τύποι δεν αφήνουν ευκαιρία να πάει χαμένη για να δείξουν ότι μπορουν να χτυπάνε ανίσχυρες  γυναίκες. Οι οποίες υφίστανται τη μεταχείρηση αυτή, συνήθως χωρίς να την  ανακοινώνουν σε  κανένα, Και γιατί δεν το διαλαλούν το πράγμα ; Υπάρχουν προφανώς πολλοί λόγοι  γι αυτό. Ενας και  πολύ βασικός, είναι  ότι το « ζευγάρι » αυτό θα οδηγηθεί σε διάσταση ή σε διαζύγιο, και επειδή η γυναίκα δεν έχει  πόρους από δική της εργασία, δεν θα μπορέσει να τα βγάλει πέρα. Αυτός φυσικά είναι και ο κύριος λόγος που χτυπά ανηλεώς ο άνδρας τη γυναίκα του, ξέρει ότι δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητη, γι αυτό θα κάθεται και θα τρώει το  ξύλο. Τους παλιούς  καιρούς, όταν  η γυναίκα δεν είχε δικούς της πόρους, η κατάσταση αυτή συνεχιζόταν εφ΄όρου ζωής.

Ενας άλλος λογος που κάνει τη γυναίκα να  καταπίνει το πικρόν τούτο ποτήριον, είναι τα παιδιά. Αν εγκαταλείψει  τον άνδρα της και  πάρει δρόμο, είναι  φανερό ότι τα  παιδιά θα μείνουν στον πατέρα  τους, εφ΄οσον  βέβαια το επιθυμεί  αυτός. Ένας άλλος λόγος, είναι ότι δεν θέλει να εκτεθεί στο περιβάλλον των  γειτόνων και στον κοινωνικό της περίγυρο, φοβάται ότι δεν θα βρεί  δικαίωση, ότι θα πούνε  ενδεχομένως  ότι το θέλει  η ράχη της  το ξύλο, υπάρχουν συχνά καλοθελητάδες που είναι έτοιμοι να πάρουν μιά τέτοια θέση.

Αφορμή για να γραφτεί αυτό το χρονογράφημα, ήταν η περίπτωση μιάς γυναίκας της χώρας μας, που παρουσιάστηκε με ακάλυπτο  πρόσωπο σε τηλειοπτικό  κανάλι, και είπε τα εξής πολύ ωραία πράγματα : « Επί τριάντα δύο χρόνια, ο άντρας μου με έδερνε σχεδόν καθημερινώς, με έδερνε  άγρια και με έβριζ ε πολύ άσχημα. Στην  αρχή, έκανα υπομονή  για χάρη των παιδιών. Αλλά κάποτε, άρχισε να χτυπά και τα παιδιά με βάναυσο τρόπο. Για κάποιο διάστημα ακόμα έκανα υπομονή, αλλά ύστερα από τόσα χρόνια  η υπομονή μου εξαντλήθηκε. Ετσι, τον παράτησα και πηρα δρόμο, αυτό έκανα ».

Αυτό έκανε. Μόνο που άργησε  να το κάνει, άργησε πάρα πολύ. Αυτά  τα πράγματα, δεν μπορούν να υποφέρονται για δεκαετίες, ούτε καν για μήνες. Να φύγει  έπρεπε από την αρχή, τα πράγματα μιλούσαν από μόνα τους και έπρεπε να καταλάβει ότι αλλαγή της κατάστασης δεν έπρεπε να περιμένει στον αιώνα τον άπαντα. Κακή τύχη - ή  στραβομάρα δική της - την έρριξε σ΄αυτόν τον άντρα, δώστου μιά κλωτσιά και φύγε μακρυά του. Τόσο μακρυά του, που όλο το Εφ - Μπι - Άι να βάλει να ψάχνει, να μην μπορεί να σε ανακαλύψει.

Θα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε ποιό σημείο βρισκόταν η γυναίκα  σε σχέση με τον  άντρα στις  προϊστορικές  εποχές,, χιλιάδες  χρόνια πριν. Και τούτο, επειδή μας λείπουν τα στοιχεία που θα έπρεπε να έχουμε, και μας λείπουν, επειδή δεν υπήρχε τότε η γραφή για να καταγραφούν οι συμπεριφορές, τα ήθη και τα έθιμα της κάθε εποχής. Το πώς  θεωρούσαν τη γυναίκα σε  μιά δεδομένη  εποχή, ή αν  άλλαζαν τα πράγματα σε κάποια άλλη εποχή. Επομένως, θα προσπαθήσουμε  να αντλήσουμε  κάποιες πληροφορίες από τα γραπτά στοιχεία που είναι στη διάθεσή μας, από την εποχή που υπάρχει η γραφή.

Ένα βιβλίο που περιέχει πολλές χρήσιμες πληροφορίες πάνω σ΄αυτό, αλλά και σε πλήθος αλλων ζητημάτων, είναι η Παλαιά Διαθήκη, βιβλίο εκπληκτικά πλούσιο  σε λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής, των  ηθών και των εθίμων  που υπήρχαν  πριν από τέσσερις χιλιάδες χρόνια. Δηλαδή από την εποχή του πατέρα του Εβραϊκού εθνους, του Αβραάμ.

Από αυτά που διαβάζουμε , βλέπουμε ότι η θέση της γυναίκας δεν ήταν καθόλου αξιοζήλευτη στα παλιά εκείνα χρόνια. Βέβαια, έχαιρε  της τιμής σαν μητέρα, αυτό προφανώς υπήρχε σε όλους τους  λαούς και σε όλες  τις εποχές. Από  άποψη όμως  διανοητικής  ικανότητας, κρίσης, διαχείρισης  σημαντικών  πραγμάτων και γενικής αποδοχής, ήταν πολύ χαμηλά. Υπάρχουν Παροιμίες στην Παλαιά Διαθήκη, που λένε μερικά πράγματα  ήκιστα κολακευτικά για κάποιες γυναίκες, χωρίς βέβαια να γενικεύουν αυτά που λένε. Λ.χ., μιά από τις Παροιμίες που αποδίδονται στον Σολομώντα ( χωρίς να μπορεί να αποδειχτεί  ότι αυτές οι παροιμίες είναι δικές του ), λέει τα παρακάτω : « Ακατάπαυστο  στάξιμο σε ημέρα  βροχερή, και γυναίκα φλύαρη, είναι όμοια ». Θέλει  να πεί, ότι ο  εκνευρισμός που φέρνει η μικρή αλλά ακατάπαυστη βροχή, είναι ίδιος με τον εκνευρισμό που προκαλεί η λογοδιάρροια  μιάς φλύαρης γυναίκας. Όμως, προς  το τέλος του βιβλίου  του Παροιμιών, διαβάζουμε έναν  έξοχο ύμνο για την εργατική και προνοητική γυναίκα, που τα καταφέρνει σε ότι καταπιάνεται, ακόμα και στο εμπόριο. Είναι μιά εικόνα πολύ διαφορετική από αυτά που φανταζόμαστε.

Στην Παλαιά Διαθήκη, διαβάζουμε ότι μέχρι το έτος 1350 π.Χ. περίπου, οι Εβραίες γυναίκες δεν είχαν καθόλου κληρονομικά δικαιώματα, ας πούμε πάνω σε περιουσιακά θέματα. Οι θυγατέρες του Σελοφχάδ ( Σαλπαάδ στις ελληνικές μεταφράσεις ), ήσαν ανύπαντρες όταν έφτασαν οι Ισραηλίτες  να μπούνε στη γή Χαναάν, και  ζήτησαν από τους ιθύνοντες του λαού - Μωϋσή, και αργότερα Ιησού του Ναυή - να τακτοποιηθεί  αυτό το ζήτημα. Και τους δόθηκε το δικαίωμα της κληρονομιάς, με την προϋπόθεση ( Εβραϊκή  αντίληψη αυτή ), να παντρευτούν άντρες από την ίδια τη φυλή τους, μιά από τις δώδεκα του Ισραήλ.

Σε θέματα συζυγικής απιστίας, που  έφταναν στον  ιερέα, άπιστη εμφανίζεται μόνο ή γυναίκα  ( ακόμα κι αν πρόκειται για απλή υποψία ενός ζηλιάρη άνδρα που  δεν έχει στοιχεία ). Η γυναίκα υποβάλλεται σε  μιά εξευτελιστική  τελετουργία, με  απειλές για  την υγεία της αν λέει ψέμματα, και γενικά  υπάρχει μιά άνιση  μεταχείρηση, που δεν αφορά  καθόλου τον ανδρα. Και σε άλλες περιπτώσεις, διακρίνεται σαφής διαφορά αντιμετώπισης ανάμεσα σε άνδρα  και γυναίκα. Μάλιστα, ο Εβραίος της  εποχής εκείνης, όταν προσευχότανε, έλεγε : « Σ΄ευχαριστώ Κύριε που δεν με έκανες γυναίκα ». Αυτό λέει πολλά πράγματα.

Σε περιπτώσεις  όμως σύλληψης  επ΄ αυτοφόρω ή  κατόπιν  καταγγελίας, ενός άνδρα και μιάς γυναίκας που διαπράττουν μοιχεία, ο  νόμος του Μωϋσή  λέει, ότι πρέπει να δικάζονται και να λιθοβολούνται και ο άνδρας και η γυναίκα. Αντίθετα με τον Ισλαμικό νόμο της Σαρία, που εφαρμόστηκε δυό  χίλιάδες περίπου  χρόνια μετά  από το νόμο  του Μωϋσή, στον  οποίο βλέπουμε να λιθοβολείται μόνο η γυναίκα, όπως παρά λίγο  να γίνει  σε δυό περιπτώσεις στο ισλαμικό τμήμα της Νιγερίας. Ο άνδρας δεν αναζητήθηκε, και επομένως δεν καταδικάστηκε. Σου λέει ο Ισλαμιστής που  εφαρμόζει τον  θρησκευτικό  νόμο  της Σαρία : Η  γυναίκα  μόνο  φταιει, αν δεν κουνούσε την ουρά της, δεν θα γινόταν τίποτε το παράνομο. Αυτή είναι η θέση της γυναίκας στο Ισλάμ, αυτή ήταν στην Αραβική χερσόνησο πριν από χιλιάδες χρόνια, πολύ πριν εμφανιστεί η Μουσουλμανική θρησκεία, η οποία απλώς άφησε τα πράγματα όπως ήσαν. Και έτσι παραμένουν ακόμα στην Αραβική χερσόνησο.

Μιά πολύ σημαντική διαφορά  που υπήρχε ανάμεσα στους Εβραίους και τους Μουσουλμάνους, ήταν και η σχετική με το αν επιτρεπόταν η είσοδος των γυναικών στους ναούς. Στην Παλαιά Διαθήκη, και συγκεκριμένα στο βιβλίο Σαμουήλ Α΄, διαβάζουμε ότι η Αννα, γυναίκα του Ελκανά, που δεν έκαμνε  παιδιά, μπήκε  στη Σκηνή  της Μαρτυρίας - που  χρησίμευε σαν ναός μέχρι να οικοδομηθεί  ο Ναός στην  Ιερουσαλήμ από τον Σολομώντα - και προσευχήθηκε στον Θεό να της δώσει την ικανότητα να γεννήσει παιδιά. Το επεισόδιο αυτό έλαβε χώραν  γυρω στο έτος 1090 π.Χ. Επομένως, η είσοδος στον Ναό σε οποιαδήποτε μέρα και περίπτωση, ήταν ελεύθερη  για τις Εβραίες γυναίκες. Αντίθετα, στο Ισλάμ, και σήμερα ακόμα απαγορεύεται αυστηρώς και δια ροπάλου η είσοδος γυναικών στα τεμένη, αυτά προορίζονται μόνο για τους  άντρες, αυτή είναι μιά  ουσιωδέστατη διαφορά ανάμεσα  στον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ, που έχει κι αυτό τις αρχέγονες  ρίζες του στη  θρησκεία των Εβραίων και των Χριστιανών. Γενικά στο Ισλάμ, οι γυναίκες στέκεται λίγο πιό ψηλά από τα οικιακά ζώα.

Στην Αθήνα και σε άλλες περιοχές της αρχαίας Ελλάδας, η θέση της γυναίκας ήταν απλώς λίγο καλύτερη. Δεν είχε βέβαια κληρονομικά δικαιώματα, δεν μπορούσε μόνη της να  κυκλοφορεί στους δρόμους εκτός ιδιαίτερης ανάγκης, και έπρεπε να μένει στους  γυναικωνίτες του σπιτιού, όπως οι Μουσουλμάνες στους οντάδες τους, μακρυά  από τα βλέμματα των ανδρών. Όταν διαβάζει κανείς τα  σχετικά με τα συμπόσια  στην αρχαία  Αθήνα, μάταια θα ψάξει να βρεί μιά γυναίκα να παρευρίσκεται  στο συμπόσιο  και να συνομιλεί  με τους άνδρες  για τα διάφορα  θέματα που συζητούσαν, πολιτικά, φιλοσοφικά και άλλα. Οι  μόνες  γυναίκες που μπορούσαν να παίρνουν μέρος σε  συζητήσεις με τους άνδρες, ήσαν οι περιωνυμες εταίρες, που είχαν αρκετή μόρφωση, σε αντίθεση με τις σπιτικές γυναίκες που ήσαν  αγράμματες, μιάς και δεν  πήγαιναν στο  σχολείο. Περίπου η  ίδια κατάσταση  επικρατούσε και  στη δημοκρατική και κατόπιν αυτοκρατορική Ρώμη.

Τα ίδια και χειρότερα  πρέπει να  υποθέσουμε ότι  συνέβαιναν και στον υπόλοιπο κόσμο, αρχαία  Ευρώπη, Ινδία, Κίνα, Αφρικανικές  και Αμερικανικές Ινδιάνικες  φυλές. Φυσικά, δεν έχουμε πληροφορίες ακριβείς από ολες αυτές τις περιοχές, αλλά από αυτά που ξέρουμε, τέτοια κατάσταση πρέπει  να επικρατούσε. Όλα αυτά  ήσαν στις παλιές εποχές και στις σύγχρονες Ισλαμικές χώρες. Μάλιστα. Αλλά τί είναι αυτά που ακούμε κι αυτούς τους καιρούς ; Μείναμε πάλι στα ίδια, μ΄όλο που έχουν περάσει τόσοι  αιώνες προόδου της ανθρωπότητας, που έφερε και την ( θεωρητική ) εξίσωση των δύο φύλων ;

Οι γυναίκες σήμερα  άναρριχώνται σε  υψηλά, σε ύπατα  αξιώματατα, και μάλιστα εκπληρώνουν τους ρόλους τους  καλύτερα  από τους  άνδρες. Εχουν  γίνει  επιστήμονες, πολιτικοί, υπουργοί, πρωθυπουργοί, καθηγήτριες πανεπιστημίων, στρατηγοί των ενόπλων δυνάμεων σε πολλές χώρες, παίρνουν  βραβεία Νομπέλ ( όχι Νόμπελ, είναι λάθος ο τόνος ). Γίνονται πρωταθλήτριες κόσμου και Ολυμπιονίκες σε πολλά αθλήματα. Και πολλά άλλα. Και τρώνε ακόμα ξύλο ; Αδύνατο να το  πιστέψουμε, αλλά έτσι είναι. Τρώνε ξύλο με τη σέσουλα, και συνήθως κανένας δεν το μαθαίνει αυτό.

Μπορεί να υπάρχουν μερικές - λίγες - γυναίκες που το παρακάνουν, μπορεί να είναι εριστικές, φλύαρες και να έχουν και κάποια άλλα  ελαττώματα. Αλλά αυτά τα έχουν εξ ίσου, ίσως και περισσότερο, και  οι άντρες. Αλλά και έτσι αν  είναι, η χρήση  του βουρδουλα και οι βρισιές δεν  δικαιολογούνται  με κανένα  τρόπο. Όταν ο  ένας από τους  συζύγους  υψώνει τη φωνή ή προκαλεί με  τη συμπεριφορά του τον άλλο, αυτός ο άλλος πρέπει να χαμηλώνει τη φωνή, να μην αγριεύει τα πράγματα αλλά να τα ηρεμεί.

Όταν κατεβάζεις την ένταση της φωνής, αναγκάζεις και τον άλλο ( κι αυτό δεν ισχύει μόνο για συζύγους, αλλά για όλους τους διαφωνούντες σε κάτι ), να κατεβάσει κι αυτός τη φωνή. Και να κατέβει έτσι η σύγκρουση σε ένα πολιτισμένο επίπεδο. Οπότε το ξύλο περιττεύει. Το ξύλο και η βία, δείχνουν άνθρωπο που  δεν μπορεί  να χρησιμοποιησει  επιχειρήματα, και τα αντικαθιστά με τη βία. Και αυτό δείχνει άνθρωπο φανερα απολίτιστο.

Αυτά για τις γυναίκες που ξυλοφορτώνονται από  τους άντρες τους. Αλλά υπάρχει και η αντίθετη όψη του νομίσματος. Οι άντρες που δέρνονται από τις γυναίκες. Μπά, υπάρχουν και τέτοιοι άντρες ;  Μάλιστα, υπάρχουν και τέτοιοι, όπως υπήρχαν και στα παλιά χρόνια. Μπορεί να πρόκειται για σπάνιο φαινόμενο, αλλά αυτού του είδους ο μαζοχισμός είναι απόλυτα υπαρκτός, οι άντρες αυτοί φαίνεται να το ευχαριστιουνται το πράγμα, πρόκειται δηλαδή περί διαστροφής. Και βέβαια, για τέτοιους  άντρες, δεν χρειάζεται  να δημιουργηθούν  άσυλα και ιδρύματα για κακοποιημένους άντρες, αυτό είναι ευνόητο.

Αναφέρθηκε και πρωτύτερα, το ξαναλέμε και πάλι. Η γυναίκα που δεν έχει δικό της εισόδημα, αναγκάζεται συχνά να σκύβει το κεφάλι και να υφίσταται κάθε είδους ταπείνωση. Δεν είναι μόνο  ο ξυλοδαρμός, μπορεί  να μην υπάρχει  καθόλου αυτός. Υπάρχει όμως ένα σωρός από άλλους τρόπους να  « χτυπήσεις  » μιά γυναίκα που  δεν μπορεί να αμυνθεί. Και αυτοί οι τρόποι μπορεί να είναι χειρότεροι απ΄τον ξυλοδαρμό, ένας  άσχημος λόγος, μιά προσβλητική συμπεριφορά. Μιά ψυχρότητα  που δείχνεις στον σύντροφό σου, μιά επιθετική στάση που διαρκεί  και διαρκεί και δεν κατασιγαζει.

Βέβαια, σε μιά γυναίκα που έχει  εισόδημα δικό  της, δεν περνούν  κάτι τέτοια. Μόλις τα δεί, παίρνει το καπελλάκι της και  φεύγει και πίσω  δεν ξαναγυρνά. Και πολύ καλά κάνει, όχι θα κάτσει να τρώει νυχθημερόν ξύλο χωρίς να διαμαρτύρεται. Και γιατί παρακαλώ να τρώει αυτό το ξύλο, υπάρχει καμμιά δικαιολογία γι αυτό ; Αν πρωτύτερα τις  « μάζευε » - επί χιλιάδες χρόνια - τώρα οι καιροί  έχουν αλλάξει, τέτοια πράγματα δεν περνούν πιά. Και ήτανε καιρός, πολύ είχε τραβήξει αυτή η ιστορία.