Η Ρ Θ Ε Κ Α Ι Π Α Ν Ω Σ Τ Ο Κ Ε Φ Α Λ Ι Μ Α Σ
Δεν το είχα προσέξει μέχρι και πριν από μερικές εβδομάδες. Μήπως ήταν από αρκετό καιρό πρωτύτερα και δεν έτυχε να το δώ επειδή απλώς δεν έστρεφα την προσοχή μου προς την κατεύθυνση αυτή ; Πόσα πράγματα είναι που συμβαίνουν γύρω μας και δεν τα αντιλαμβανόμαστε ; Μέχρι που μάλλον κατά τύχη συμβεί να πέσει στην αντίληψή μας κάτι που ούτε καν υποψιαζόμασταν την ύπαρξη του μέχρι τότε.
Εισαγωγή χωρίς κανένα στοιχείο που να δείχνει τί θέλω να πώ, εντελώς αφηρημένη θα έλεγε κανείς. Περί τίνος λοιπόν πρόκειται ; Θα πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά, αυτό είναι το προτιμώτερο. Και θα πώ ότι από δεκαετίες πολλές, όλοι ανεξαιρέτως, - το τονίζω αυτό το ανεξαιρέτως - γνωρίζαμε ότι πάνω από τις μεγάλες πόλεις των προηγμένου τεχνολογικά και από άποψη βιομηχανικής άνάπτυξης περιοχών, ότι πάνω απ΄αυτές τις πόλεις, υπήρχε σχεδόν επί μονίμου βάσεως το γνωστό μας « νέφος », που είχε και άλλα ονόματα, όπως « φωτοχημικό νέφος » και άλλα που δεν τα θυμάμαι. Εκτός από ένα, που το είχα δεί σε εφημερίδα του Λονδίνου, και το ανέφερε με το σύνθετο αγγλικό μοντέρνο όνομά του s m o g, που είναι μίγμα δύο λέξεων, του s m o k e , δηλαδή του « καπνού », και του f o g , που είναι η ομίχλη. Και που με τη σύνθεση των δύο όρων αυτών, σημαίνει την « καπνομίχλη ».
Καπνομίχλη έχουν μόνο οι περιοχές όπου υπάρχει φωτοχημικό νέφος αλλά σε συνδυα-σμό με ομίχλη. Που ξέρουμε ότι καλύπτει μερικές μονάχα πόλεις. Άλλες όμως πόλεις της Ευρώπης, της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, της Ιαπωνίας, της Κορέας, της Αυστραλίας και άλλων περιοχών, έχουν απλώς το σκέτο νέφος, και μόνο όταν υπάρχει και ομίχλη, σχηματίζεται η καπνομίχλη. Εμείς όμως ξέραμε πιό πολύ το δικό μας νέφος, αυτό που σκεπάζει την πρωτεύουσα της χώρας, πόλης δηλαδή όπου είναι συγκεντρωμένη όλη η βιομηχανία της χώρας. Και επί πλέον, την εποχή εκείνη την πριν από δυό τρεις δεκαετίες, είχε και μεγάλη κυκλοφορία τροχοφόρων μέσα στην πόλη. Και θυμόμαστε ακόμα, ότι για να καταπολεμηθεί το νέφος αυτό, επιτρεπότανε η είσοδος στο κέντρο της πόλης των μισών αυτοκινήτων κάθε μέρα. Τη μιά μέρα εκείνων που ο αριθμός των πινακίδων κυκλοφορίας τους κατέληγε σε μονό αριθμό, την επόμενη εκείνων που κατέληγε σε ζυγό.
Από πού ερχόταν αυτό το νέφος το ξέραμε επίσης όλοι. Από τις καμινάδες των εργοστασίων που έκαιγαν πετρέλαιο, και κυρίως από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων. Απ΄ αυτές τις δυό αιτίες - συν τους καυστήρες των καλοριφερ των κατοικιών το χειμώνα - προερχόταν αυτό το φαινόμενο. Ετσι ήσαν τα πράγματα από τότε, και θυμόμαστε επίσης, ότι υπήρχαν στην πρωτεύουσα δυό τρεις μετρητές των αερίων που αποτελούν το νέφος, κι όταν οι μετρήσεις πήγαιναν σε σημεία συναγερμού, έπαιρναν και έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου για λίγες βέβαια μέρες.
Λοιπόν, δεν το είχα προσέξει, αλλά το είδα πριν από λίγες μέρες. Νϋχτα κατακάθαρη χωρίς σύννεφα στον ουρανό, με ηλιοφάνεια μεγάλη όλη τη μέρα, και βλέπω το νυχτερινό ουρανό και τί διαπιστώνω ; Ότι ούτε ένα αστέρι δεν μπορώ να διακρίνω. Μά τί έγιναν τα χιλιάδες αστέρια που βλέπαμε πάντοτε πάνω από τα κεφάλια μας τις νύχτες που δεν είχε συννεφιά ; Πού πήγαν και εξαφανίστηκαν ;
Μιά νύχτα, άλλη νύχτα, ξανά πάλι άλλη παρατήρηση, τίποτε. Ούτε ένα δεν βλέπω, ούτε τον καταπληκτικό σε φωτισμό αστέρα πρώτου μεγέθους, το Σείριο. Ούτε κανέναν από τους πλανήτες που έχουν ιδιαίτερη λάμψη και είναι τρεις, η Αφροδίτη ( γνωστή και σαν Αυγερινός και Εσπερινός ή Αποσπερίτης ), ο Δίας και ο κόκκινος πλανήτης, ο Αρης, που είναι φωτεινός όταν είναι κοντά στη γη, και λίγότερο φωτεινός όταν είναι στην απέναντι πλευρά.
Και κάνω τη σκέψη - απίστευτο και όμως αληθινό - ότι μάλιστα, έχει έρθει και εδώ το νέφος, αυτό που το ακούγαμε ότι το έχουν οι μεγάλες μονάχα πόλεις, αλλά δεν το βλέπαμε εμείς. Μά είναι δυνατόν ; Ετσι είπα στην αρχή πριν ολοκληρώσω τη σκέψη μου, που όταν επανεξέτασα το πρόβλημα, βρήκα και την αιτία του φαινομένου. ¨Η τουλάχιστον νόμισα ότι τη βρήκα, έστω κι αν αργότερα - κι αυτό το αργότερα ήταν τα χτεσινά μεσάνυχτα - μου έδωσε μιά κάπως διαφορετική ερμηνεία απ΄αυτήν που είχα απ΄την αρχή δώσει στο φαινόμενο.
Η αρχική γνώμη που σχημάτισα, δεν ήταν λαθεμένη. Ολη αυτή η όψη του ουρανού που δεν είχε καθόλου - ή ίσως καθόλου - αστέρια, είναι ένα φαινόμενο που οφείλεται πραγματικά στην ύπαρξη ενός νέφους. Ότι αυτό το νέφος είναι προϊόν των εξατμίσεων των αυτοκινήτων και τώρα τον χειμώνα και των καυστήρων των καλοριφέρ. Που γεμίζουν τον ουρανό πάνω απ΄την πόλη με αέρια, κι αυτά τα αέρια αποτελούν ένα αληθινό νέφος, που δεν έχει καμμιά σχέση με βιομηχανίες και τα παρόμοια, καθώς βιομηχανίες δεν έχουμε αυτούς τους καιρούς στην πόλη, αλλά κι όταν είχαμε ήσαν ελάχιστες.
Όλα αυτά τα αέρια που σχηματίζουνε το νέφος αυτό, μένουν συνεχώς - για πολλές ώρες τουλάχιστον - επειδή όπως είναι γνωστό, στην πόλη μας δεν φυσά ποτέ ή σχεδόν ποτέ άνεμος. Ανεμος που θα σκόρπιζε σιγά σιγά τα αέρια αυτά. Ανεμος που υπάρχει σε άλλες πόλεις και περιοχές της χώρας, ακόμα και σε κοντινές σε μας πόλεις. Κι όταν δεν φυσά ούτε στα χαμηλά ούτε στα ψηλά, είναι απόλυτα φυσικό ότι αυτά που βγαίνουν από τις μηχανές, θα πάνε και θα σταθούν επάνω μας, απόλυτα λογικό αυτό.
Λοιπόν, είπα ότι επιτέλους αποχτήσαμε κι εμείς αυτό που άλλοι το είχανε από πολλές δεκαετίες πρωτύτερα. Και βέβαια, όταν βλέπει κανείς την κίνηση των τροχοφόρων πάσης φύσεως ολόκληρη τη μέρα και τις πρώτες βραδυνές ώρες, καταλαβαίνει καλά ποιός είναι ο λόγος που ενώ πριν από λίγα μόλις χρόνια δεν είχαμε αυτό το φαινόμενο, μας παρουσιάστηκε τώρα. Και ο προφανής σε όλους λόγος : Ότι τα τελευταια τρία τέσερα χρόνια, έχει τριπλασιαστεί ή τετραπλασιαστεί ο αριθμός των αυτοκινήτων στην πόλη, σε σημείο που να μην βρίσκεται πουθενά τόπος να τα παρκάρουν οι ιδιοκτήτες τους. Ακόμα και στα πιό απόμερα σοκκάκια δεν βρίσκεις μέρος να αφήσεις τον « αραμπά » σου, όλα είναι πιασμένα.
Χτες λοιπόν τα μεσάνυχτα - ή μάλλον λίγο μετά τα μεσάνυχτα - είδα και παρατήρησα, ότι αστέρια λαμπρά φαινόντουσαν στον ουρανό της πόλης μας. Και ο Σείριος, και ο Δίας και πολλά άλλα, όχι βέβαια τόσο πολλά όσο άλλοτε, αλλά αρκετά. Και νά το συμπέρασμα στο οποίο έφτασα. Τη νύχτα σταματά η κίνηση των τροχοφόρων και τα άέρια σκορπίζονται στους τέσσερις ανέμους. Αυτή είναι η μόνη εξήγηση.
Λοιπόν, ιδού το παράδοξο φαινόμενο. Εχουμε ένα νέφος φωτοχημικό που υπάρχει την ημέρα και εξαφανίζεται τη νύχτα. Πρωτότυπο, έτσι δεν είναι ;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου