Τα παλιά χρόνια, τότε που οι άνθρωποι είχαν περιωρισμένες ανάγκες και δεν έτρεχαν τόσο πολύ πίσω από το χρήμα, τότε που δεν υπήρχε το σημερινό άγχος κι ο ανταγωνισμός, η πάλη της επικράτησης απέναντι των αντιπάλων σου, και οι καθημερινές πιέσεις που σου ερχονται από πολλές μεριές και δεν ξέρεις πώς να τα βγάλεις πέρα μ΄ όλα αυτά, την παλιά εκείνη εποχή - που βεβαια δεν ήταν καθόλου ειδυλλιακή, ας μη λέμε ψέμματα, ο πολύς κόσμος ήταν στερημένος από πολλά, ακόμα κι από τα στοιχειώδη- λοιπόν, υπήρχαν και τότε γιατροί, αυτοί οι άνθρωποι στους οποίους πηγαίνεις όταν αρρωσταίνεις και ζητάς τη βοήθειά τους. Οι γιατροί των όχι μακρυνών εκείνων εποχών, ήσαν αυτό που λέμε « οικογενειακοί γιατροί », που παρακολούθούσαν την κατάσταση της υγείας όλων των μελών της οικογένειας, απ΄τους μικρούς - όπου δεν υπήρχαν παιδίατροι -μέχρι τους μεγάλους.
Η ιατρική την εποχή εκείνη, λίγα πράγματα μπορούσε να προσφέρει στους ανθρώπους, Πριν από εβδομήντα χρόνια, δεν υπήρχε κανένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο εκτός από τη Σαλβαρσάνη και την εξελιγμένη μορφή της, τη Νεοσαλβαρσάνη, φάρμακα που εχρησιμοποιούντο στη θεραπεία της συφιλίδας, της μάστιγας - μαζύ με τη φυματίωση και την ελονοσία - των παλιών εποχών. Από αντιβιοτικά, τίποτε απολύτως. Όταν δεν έχει ο γιατρός τα κατάλληλα μέσα για να αντιμετωπίσει τις λοιμώδεις ασθένειες, τότε, το μόνο που μπορεί να προσφέρει, είναι η θεραπεία των παθήσεων που δεν προκαλούνται από ιούς ή μικρόβια. Άντε να κάνει κάποια θεραπεία για το έλκος του στομάχου, να κάνει και καμμιά εγχείριση, από αυτές που μπορούσαν να γίνουν την εποχή εκείνη. Ετσι ήταν λοιπόν η κατάσταση. Κάποιο φώς φάνηκε στον ορίζοντα στις αρχές της δεκαετίας του 1930, με την ανακάλυψη στη Γερμανία της Ερυθράς Προντοζίλης, του πρώτου δηλαδή αντιμικροβιακού χημειοθεραπευτικού φαρμάκου, της πρώτης σουλφοναμίδης. Χρειάστηκε να περάσουν άλλα δέκα χρόνια, για να μπή σε εφαρμογή η πρώτη αντιβιοτική ουσία, η πενικιλλίνη.
Γιατροί υπήρχαν από χιλιάδες χρόνια πριν, άλλοι σπουδαίοι - ας μην ξεχνάμε τον Ιπποκράτη και τον Γαληνό - άλλοι μέτριοι και άλλοι σκάρτοι, κομπογιαννίτες. Και υπήρχαν και γιατροί που εκμεταλλευόντουσαν τους ασθενείς τους, δεν πρέπει να κρύβουμε την αλήθεια. Πιστεύω όμως, ότι οι περισσότεροι γιατροί ήσαν έντιμοι και αποφεύγανε κάθε μορφή εκμετάλλευσης των ανθρώπων που καταφεύγανε σ΄ αυτούς. Οι ανέντιμοι ήσαν μειοψηφία, αυτό μπορούν να το βεβαιώσουν στοιχεία που έχουν καταγραφεί τις παλιές εκείνες εποχές.
Πριν από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, άρχισε να χαλάει το πράγμα. Και άρχισε να χαλάει από μέρους των ασθενών, όχι των γιατρών, και μιλάμε μόνο για την Ελλάδα, και μάλιστα μόνο για την πρωτεύουσα. Όταν κάποιος πήγαινε από την επαρχία, από κάποιο χωριό συνήθως, σε κάποιο Νοσοκομείο, οι συγγενείς του αρρώστου, νομίζοντας ότι οι « πρωτευουσιάνοι » γιατροί δεν θα έδιναν και πολλή σημασία στον άνθρωπό τους, έκριναν πολλές φορές ότι έπρεπε να πηγαίνουν στον αρμόδιο γιατρό κάποιο δώρο, το « πεσκέσι » όπως το λέγανε. Τι ήταν αυτό το πεσκέσι ; Ενας τενεκές ελαιόλαδο, ένας τενεκές τυρί, και κάποια τέτοια σχετικά « δώρα ». Η πράξη αυτή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε σαν δωροδοκία, ούτε σαν « φακελλάκι », αυτό είναι και ηλίου φαεινότερο. Ο γιατρός μπορεί να δεχόταν αυτό το μάλλον ασήμαντο δωράκι, κυρίως για να μην προσβάλει με την άρνησή του τον συγγενή του αρρώστου, ή για να τον καθησυχάσει ότι ο άνθρωπός του θα είχε την κατάλληλη φροντίδα από τον ίδιο και το νοσηλευτικό προσωπικό, αυτό ήταν το νόημα των πραγμάτων. Πάντως, τα μικρά αυτά « δωράκια », δεν πρέπει να θεωρηθούν ότι αποτελέσανε τον πρόδρομο των όσων έμελλαν να γίνουν σε κάποιες πολύ κατοπινές εποχές.
Και οι κατοπινές αυτές εποχές έφτασαν τη δεκαετία του 1970, όταν άρχισαν να γίνονται χειρουργικές επεμβάσεις ανοιχτής καρδιάς, τόσο στην Θεσσαλονίκη, όσο - και μάλλον αργότερα, αν δεν κάνω λάθος - και στην Αθήνα. Ησαν τα γνωστότατα τα τελευταία χρόνια σε όλους σχεδόν B y p a s s. ( Ας το γράψουμε και με Ελληνικά γράμματα Μ π α ϋ π ά ς ). Οι γιατροί που έκαμναν αυτές και άλλες επεμβάσεις ανοιχτής καρδιάς, ήσαν ελάχιστοι στη χώρα, και μόνο στις δυό μεγάλες πόλεις. Και αμέσως, έστησαν τα κυκλώματά τους. Ηταν η ομάδα που έπαιρνε μέρος στην εγχείριση, ο κυρίως χειρουργός, ο βοηθός του, ο αναισθησιολόγος και ίσως κάποια βοηθητικά μέλη της ομάδας.
Πήγαινε ο ασθενής να υποβληθεί στην επέμβαση. Ο κατάλληλος « γραμματέας » και ταυτόχρονα « ταμίας » της ομάδας, του έλεγε : « Ξέρετε ότι δεν έχετε κανονικά σειρά να μπήτε στο χειρουργείο, προηγούνται πριν από σας, ογδόντα έξι άλλοι υποψήφιοι για την επέμβαση αυτή. Πρέπει να περιμένετε λοιπόν τη σειρά σας ». « Και πότε θα έλθει η σειρά μου ; », ρωτούσε ο άρρωστος. « Ε, τουλάχιστον οκτώ με δέκα μήνες, δεν μπορεί να γίνει νωρίτερα ».
Τώρα, όταν ο άνθρωπος φοβάται για την υγεία και τη ζωή του, ακούει αυτά τα λόγια και καταλαμβάνεται από φόβο, από πανικό. Να πάει πουθενά αλλού, δεν μπορεί. Τι να κάνει λοιπόν ; Καταφεύγει σε πλάγια μέσα. « Μα δεν μπορεί να γίνει τίποτε ; Είμαι σε πολύ άσχημη κατάσταση, δεν θα μπορέσω ν΄αντέξω τόση καθυστέρηση ». « Μάλιστα, κάτι μπορεί να γίνει, αλλά ξέρετε, για να ξεπεράσουμε όλη αυτή τη σειρά των υποψήφιων για το χειρουργείο, θα πρέπει να κάνετε και σεις μιά αβαρία. Πρέπει να βάλετε κάποιο χρηματικό ποσό για την ομάδα, ξέρετε ότι κάμνουν χατήρι με το να ξεπερνούν άλλους αρρώστους, κι αυτό δεν είναι νόμιμο ».
« Και πόσο θα στοιχίσει αυτή η παράκαμψη, παρακαλώ ; ». Ο γραμματέας - ταμίας της ομάδας, σκέπτεται εμβριθώς, σημειώνει κάτι στα χαρτιά που έχει μπροστά του, και δηλώνει απεριφράστως : « Ολο το ποσό που θα απαιτηθεί, είναι μόλις δυό εκατομμύρια δραχμές, αυτό είναι όλο, μήπως σας φαίνεται υπερβολικό ; ( Το ποσό αυτό ήταν βέβαια αρκετά μικρότερο εκείνη την εποχή, εδώ έχει μεταφερθεί σε σημερινό χρήμα, έγινε δηλαδή αποπληθωριστική επεξεργασία ).
Το ποσό είναι αρκετά μεγάλο, έτσι δεν είναι ; Ισως ο άνθρωπός μας να μην έχει πρόχειρο αυτό το ποσό. Αλλά κάτι θα γίνει, θα πουλήσει εκείνο το χωραφάκι αν δεν μπορέσει να συμπληρώσει το ποσό με δανεικά από τους φίλους ή τους συγγενείς. Τέλοσπάντων κάτι θα γίνει και θα προχωρήσει το ζήτημα. « Εν τάξει, θα βρεθεί το ποσό που μου ζητάτε. Λοιπόν, ποιά μέρα θα γίνει η εγχείριση ; » « Σε δυό μέρες από σήμερα, μεθαύριο, θα εισαχθείτε στο Νοσοκομείο και μετά από δυό - τρεις μέρες θα μπήτε στο χειρουργείο, σύμφωνοι ; »
Φτάσαμε λοιπόν στη συμφωνία. Η ομάδα θα βρίσκεται παρούσα και με πλήρη παράταξη την κανονισμένη μέρα. Πριν γίνει η εισαγωγή στο χειρουργείο, θα « πέσει » το παραδάκι, δεν γίνεται διαφορετικά, πρέπει να τηρούνται οι κανονισμοί. Βέβαια, οι γιατροί είναι κρατικοί και η μισθοδοσία τους γίνεται απ΄το Κρατικό ταμείο, δηλαδή από τους ανθρώπους του λαού, δηλαδή κι από τον ίδιο τον μέλλοντα να χειρουργηθεί. Κανονικά, δεν θα έπρεπε να πάρουν καμμιά έξτρα αμοιβή, αυτό το απαγορεύει ο νόμος. Αλλά τι να γίνει, να πάει και να τους καταδώσει στην αστυνομία ή στον εισαγγελέα ; Ετσι όμως δεν θα γίνει η εγχείριση, και υπάρχει μεγας κίνδυνος να μετακομίσει ο άνθρωπός μας στας αιωνίους μονάς. Ετσι, πείθεται να προχωρήσει το πράγμα, εδώ ανάγκα και θεοί πείθονται, δεν θα πεισθεί ο ανθρωπάκος μας ;
Ετσι ξεκίνησαν τα πράγματα, από τις επεμβάσεις ανοιχτής καρδιάς. Για πολύ καιρό, δεν ακούγαμε για πρόσθετες « επιβαρύνσεις » για άλλα πράγματα ιατρικής -δηλαδή χειρουργικής-φύσεως, όλη η ιστορία αφορούσε μόνο τις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις και τίποτε άλλο.
Πέρασαν μερικά χρόνια έτσι. Αλλά τα μεγάλα κέρδη των καρδιοχειρουργών - που στο μεταξύ είχαν γίνει περισσότεροι με την άφιξη και άλλων απ΄την Αμερική - προκάλεσαν τη ζήλεια και το φθόνο και άλλων μεγαλοχειρουργών - πάντα μιλάμε για τα μεγάλα κέντρα, όπου ασκούν το επάγγελμα οι « διασημότητες » της ιατρικής. Που βέβαια δεν πηγαίνουν να μείνουν σε μικρές πόλεις, εκεί που έχουν ευρύτατο πεδίο δράσης είναι τα κεντρα, όπου μάλιστα βρίσκονται και τα Πανεπιστημια αλλά και οι μεγάλες νοσοκομειακές μονάδες. Στις οποίες συρρέουν άρρωστοι από όλη τη χώρα, αυτοί που έχουν τα σοβαρά προβλήματα, που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν στα επαρχιακά νοσοκομεία.
Λοιπόν, φτάσαμε και στην εποχή, κατά την οποία, και για μικρότερες χειρουργικές επεμβάσεις, χρειάστηκε να δίνεται και το σχετικό « φακελλάκι », πολύ μικρότερο βέβαια απ΄ ότι στις μεγάλες καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις - άλλα τα μάτια του λαγού, κι άλλα της κουκουβάγιας - και αυτό από ορισμένους μόνο « μεγαλογιατρούς », και απαιτούμενο συνήθως από επαρχιώτες που ήσαν ακατατόπιστοι ως προς τα τεκταινόμενα στα μεγάλα κέντρα.
Αυτά όλα βέβαια, εν κρυπτώ και παραβύστω. Αλλά πριν από, μερικές εβδομάδες, έσκασε το κανόνι σε ένα νοσοκομείο του Πειραιά. Μαιευτήρας - γυναικολόγος, του οποίου το μικρό όνομα θυμίζει ήρωα της αρχαίας Ελληνικής μυθολογίας - όνομα και μη χωριό - ζητούσε για κάθε γυναικολογική χειρουργική επέμβαση, το μάλλον μικρό ποσό των τριακοσίων χιλιάδων δραχμών, κάπου εννιακόσια Ευρώ δηλαδή, αστείο μάλλον ποσό. Αλλά, φασούλι το φασούλι, γεμίζει το σακκούλι, έτσι δεν είναι ; Ομως μιά κακοήθης ασθενής που επρόκειτο να την χειρουργήσει, το έβαλε αμέτι μουχαμέτι να τον « καρφώσει », γιατί δηλαδή, για κορόϊδα μας περνά αυτός ο τύπος ; Και τον κατέδωσε η εν λόγω ασθενής. Του έδωσε τα εννιακόσια Ευρώ, σημαδεμένα εκ των προτέρων απ΄ την αστυνομία, και να΄τος στη φάκα ο ποντικός. Και βέβαια, ο ποντικός αρνήθηκε ότι έφαγε το τυρί, αλλά η αστυνομία που είχε τοποθετήσει το τυρί η ίδια, είχε άλλη γνώμη. Και τον παρέπεμψε στον εισαγγελέα για τα περαιτέρω. Και ίδωμεν την εξέλιξη της υπόθεσης.
Τώρα, θα τεθεί το εύλογο ερώτημα : Γιατί φτάσαμε εμείς οι Ελληνες - πρώτοι μεταξύ πρώτων - να απαιτούμε από τους φουκαράδες τους ασθενείς να μας ακουμπάνε το φακελλάκι, για να τους προσφέρουμε τη βοήθειά μας ; Γιατί να βάζουμε και σε κίνδυνο ακόμα τη ζωή των ανθρώπων που ζητούν τη συνδρομή μας, αν δεν έχουν το παραδάκι να μας το προσφέρουν εκόντες άκοντες για να γίνει η δουλειά τους ; Γι αυτό το λόγο πήγανε στην Ιατρική σχολή, με αυτό το σκεπτικό προχώρησαν στις σπουδές τους ; Για να καταδυναστεύουν τον κοσμάκη - μιλάμε κυρίως για τους φτωχούς, τους χαμηλών εισοδημάτων ανθρώπους, αλλά και της μέτριας οικονομικής κατάστασης, που είναι ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας ;
Είναι ολοφάνερο. Ολοι το καταλαβαίνουν. Ο άνθρωπος αυτός - φυσικά δεν είναι η πλειοψηφία των γιατρών, είναι μιά μειοψηφία - είναι ο κυνηγός του χρήματος, όπως πάρα πολλοί άλλοι στην εποχή μας. Κυνηγός χρήματος, όπως ήσαν οι πάλαι ποτέ χρυσοθήρες. Είναι ένας μοντέρνος χρυσοθήρας, με τη διαφορά, ότι οι παλιοί εκείνοι χρυσοθήρες, δεν εκμεταλλεύονταν άλλους για να βγάλουν το χρυσάφι απ΄τη γή ή το ποτάμι. Με χίλια δυό βάσανα, με στερήσεις πολύ μεγάλες το έβγαζαν, όχι στην πλάτη άλλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου