ΟΙ " ΥΠΗΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ "

Φεύγει πάλι ο νους μου προς τα περασμένα, ως συνήθως. Και με τα μάτια της φαντασίας, βλεπω στα πολύ παλιά χρόνια, τον τρόπο ή τους τρόπους, με τους οποίους κυβερνούσαν οι άρχοντες τους λαούς τους. Βλέπω του απόλυτους και παντοδύναμους βασιλιάδες, και τους αρχηγούς φυλών ή χωρών, να αποφασίζουν μόνοι τους ή με κάποιο συμβούλιο που οι ίδιοι επιλέγανε, το πώς θα έπρεπε να κυβερνούν το λαό τους, πότε θα έκαμναν πόλεμο με κάποιους εχθρούς, και πότε θα έπρεπε να σταματήσουν τον πόλεμο και να κάνουν ειρήνη με τους αντιπάλους τους. Και όλα αυτά, ερήμην βέβαια της γνώμης των ανθρώπων του λαού, έτσι μου αρέσει, έτσι κάμνω και λογαριασμό δεν δίνω σε κανέναν.
Πέρασε έτσι πολύς καιρός με αυτού του είδους τη διακυβέρνηση των χωρών αυτού του πλανήτη, και κάποτε ήλθε η στιγμή να δοκιμαστούν και άλλοι τρόποι. Φαίνεται, ότι πρώτοι οι αρχαίοι Αθηναίοι βαρέθηκαν τον παλιό τρόπο, και είπαν να τον αλλάξουν. Ακολούθησαν μετά από λίγο και οι Ρωμαίοι. Είπαν λοιπόν, ότι δεν μπορεί ένας και μόνος άνθρωπος, που του ετυχε να ανήκει σε σόϊ βασιλικό, να κουμαντάρει εφ΄ όρου ζωής τα πράγματα του κράτους και της κοινωνίας. Να βάζουμε μόνοι μας έναν από εμάς, να κυβερνά τη χώρα, να τον αλλάζουμε όταν μας καπνίσει, και να βάζουμε έναν άλλο στη θέση του. Ετσι γεννήθηκε το πολίτευμα που ονομάστηκε « δημοκρατία » στα ελληνικά, και « R e p u b l i c a » στα λατινικά. ( Γι αυτό και στις Ενωμένες Πολιτείες, χρησιμοποίησαν και τους δύο όρους στην ονομασία των κομμάτων τους, που έχουν και οι δυό την ίδια σημασία, μιάς και τα δυό κόμματα ήθελαν να δηλώσουν τη δημοκρατική τους ιδεολογία ).
Οι δημοκρατίες αυτές δεν κράτησαν πολύ. Είναι - λένε - η δημοκρατία πολύ ευαίσθητο πολίτευμα, και εύκολα παίρνει την κάτω βόλτα αν δεν την προσέξεις όσο πρέπει. Και επειδή ακριβώς δεν την πρόσεχαν καθόλου τις παλιές εκείνες εποχές, πήρε τα μπογαλάκια της και ανεχώρησε, για να λείψη πολλά χρόνια, πολλούς αιώνες για να είμαστε πιό ακριβολόγοι.
Υστερα, ξανάκανε την παρουσία της. Την υποδεχτήκαμε με ανοιχτές αγκάλες και με πολύ μεγάλες προσδοκίες, τώρα θα λυθούνε - είπαμε - όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαρκώς οι χώρες. Θα επικρατήσει ισονομία, θα έχουμε πολιτικές ελευθερίες, θα έχουμε γενικά όλα εκείνα που μας έλειπαν τόσο πολύ καιρό.
Όλα φαινόντουσαν ότι θα πάνε πρίμα τους πρώτους καιρούς. Ωραίο πολίτευμα η δημοκρατία, ο λαός εκλέγει αυτούς που θα διοικήσουν - ανιδιοτελώς βέβαια - τον τόπο, και όλοι θα είναι ευχαριστημένοι. Δεν μας αρέσουν αυτοί που ορίστηκαν από το λαό να κυβερνήσουν τη χώρα ; Τους αλλάζουμε μέσα στα τέσσερα ή πέντε χρόνια που προβλέπουν οι κανονισμοί, όχι και να τους έχουμε στη καμπούρα μας αιωνίως.
Η δημοκρατία δεν επιτρέπει μιά άμεση διοίκηση της χώρας, κατ΄ευθείαν δηλαδά από τους ανθρώπους του λαού, αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο σε πολύ μικρές χώρες, όπως λ.χ το Λιχτενστάϊν, την Ανδόρρα και γενικά μόνο σε μικροσκοπικά κρατίδια. Ο μόνος τρόπος για να εφαρμοστεί στις μεγαλύτερου μεγέθους χώρες, είναι ο αντιπροσωπευτικός τύπος της. Οι ψηφοφόροι εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους, και τους στέλνουν στα νομοθετικά σώματα, κι από αυτά εκλέγεται η κυβέρνηση του τόπου, είτε από ένα κόμμα που διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία σε έδρες, είτε από περισσότερα κόμματα, που συμμαχούν σε μιά κυβέρνηση συνεργασίας με ένα κοινά αποδεκτό πρόγραμμα.
Τώρα, αυτοί οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι του λαού, υποτίθεται ότι αφιερώνουν όλες τις δυνάμεις τους στην εξυπηρέτηση των ανθρώπων της χώρας, ότι είναι πραγματικοί υπηρέτες του λαού, που άλλωστε αυτός τους εξέλεξε. Είναι όμως έτσι τα πράγματα ; Είναι αληθινοί υπηρέτες του λαού αυτοί που καταλαμβάνουν τους υπουργικούς θώκους ; ( Από τους οποίους δεν μπορείς να τους βγάλεις όσο κι αν προσπαθείς ). Είναι έτσι τα πράγματα ή μήπως πήραμε λάθος δρόμο, και νομίζουμε ότι αυτός που ασκεί την εξουσία είναι ο λαός, δια μέσου των αντιπροσώπων του ;
Είναι αλήθεια, ότι σε μερικές - λίγες χώρες - πραγματικά αυτό γίνεται. Τέτοιες χώρες είναι λ.χ. οι Σκανδιναβικές, όπου η δημοκρατία λειτουργεί ικανοποιητικά, κι ας έχουν σαν ανώτατο άρχοντα - έστω διακοσμητικό - ένα βασιλιά. Και σε λίγες ακόμα χώρες που δεν χρειάζεται να τις κατονομάσουμε, λίγο ή πολύ, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία στέκεται αρκετά καλά στα πόδια της. Αλλά τι γίνεται με τις πολλές υπόλοιπες χώρες ;
Σε μερικές, τα πράγματα πηγαίνουν κουτσά στραβά στο σωστό δρόμο, έστω κι αν κατά καιρούς, ξεσπούν κάποια σκάνδαλα οικονομικής και άλλης φύσης. Ας μην ζητάμε τελειότητα σε καταστάσεις στις οποίες ανακατώνεται ο ανθρώπινος παράγοντας. Και ας μην ξεχνάμε και τη ρήση του Ουϊνστον Τσώρτσιλ, που έλεγε ότι η δημοκρατία είναι ένα σύστημα με πάρα πολλά ελαττώματα, καταχρήσεις, παρανομίες και πολλά άλλα, όμως είναι το λιγότερο κακό από όλα τα είδη πολιτεύματος που έχουμε υπ΄ όψιν μας. Και ότι ευχαρίστως θα την εγκαταλείπαμε, αν μας παρουσίαζαν ένα καλύτερο σύστημα.
Καιρός όμως να αφήσουμε τις άλλες χώρες, και να έλθουμε να εξετάσουμε τα πράγματα που συμβαίνουν στη δική μας χώρα, τη χώρα όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα. Λοιπόν, και η ιστορική αυτή χώρα, έχει σαν πολίτευμα, την κοινοβουλευτική δημοκρατία, ο λαός ψηφίζει αυτούς που θέλει, κι αυτοί κάμνουν συνήθως αυτό που οι ίδιοι θέλουν. Και πολύ συχνά - θα λέγαμε συνήθως - αυτό που θέλουν οι εκλεγμένοι, δεν συμφωνεί ή έρχεται σε αντίθεση με αυτό που θέλουν αυτοί που τους εκλέγουν.
Αυτό που θέλουν οι εκλέγοντες τους αντιπροσώπους τους, είναι πρωταρχικά η εξυπηρέ-τηση των προσωπικών τους υποθέσεων που έχουν με τις δημόσιες υπηρεσίες. Είναι πασίγνωστο και δεν χρειάζεται λεπτομερή ανάλυση, ότι όλες σχεδόν οι δημόσιες υπηρεσίες και μερικές άλλες που έχουν να κάνουν έμμεσα με το κράτος, « λειτουργούν » - αν μπορεί να χρησι-μοποιήσει κανείς αυτό το ρήμα - μέσα από λαβύρινθους γραφειοκρατείας. Αν ρωτούσανε υπο τύπο δημοσκόπησης έναν αριθμό κατοίκων της χώρας, αν εξυπηρετούνται από τις υπηρεσίες αυτές, η μεγάλη, η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτώμενων, θα απαντούσε ότι βασανίζεται χωρίς έλεος από αυτές. Και εδώ έρχεται η βοήθεια από τους αντιπροσώπους του λαού. Οι οποίοι πρέπει να ασχοληθούν με τις υποθέσεις των ψηφοφόρων τους, τρέχοντας από γραφείου εις γραφείον, για να λυθούν τα άλυτα αλλοιώς προβλήματα των ψηφοφόρων.
Κάποιοι από τους εκλεγμένους από το λαό, έχουν την ευκαιρία να γίνουν υπουργοί. Το να γίνεις υπουργός σε μιά κυβέρνηση, δεν αποτελεί αυτό καθεαυτό ένα αμάρτημα. Γίνεσαι υπουργός, για να βοηθήσεις -έτσι υποτίθεται - τη χώρα σου με όλες σου τις δυνάμεις στα προβλήματα που παρουσιάζονται σ΄αυτήν, υπάρχει τίποτε το επιλήψιμο σ΄αυτή την ευγενή σου επιδίωξη ; Καμμία απολύτως. Όταν όμως φτάσουμε στην ουσία του πράγματος, άλλα περιμένουμε να δούμε, και άλλα βλέπουμε. Ο λαμπρός άνθρωπος που η βούληση του λαού τον έβαλε στη θέση που κατέχει, άλλα πρέπει να κάνει, και άλλα κάμνει.
Χρησιμοποιείται συχνά ο όρος « καρεκλοκένταυροι », για μερικούς από τους υπουργούς που τους αρέσει υπερβολικά η θέση που έχουν καταλάβει. Μιά θέση που τους κάμνει να αισθάνονται σαν αυτοκράτορες των παλιών καιρών. Οχι, δεν νοιώθουν ότι είναι οι υπηρέτες του λαού, όπως θα έπρεπε σε μιά αληθινή δημοκρατία, όχι τέτοια πράγματα, άκου τι λένε αυτοί εκεί, υπηρέτες του λαού ! Και ποιός είναι αυτός ο λαός που απαιτεί να έχει υπηρέτες ;
Αυτή είναι η αυτοκρατορική αντίληψη που έχουν ορισμένοι - ίσως όχι όλοι αλλά αρκετοί -από αυτούς που τους δόθηκε εξουσία. Αυτή την « αυτοκρατορική » αντίληψη, την διαπιστώνουν οι ψηφοφόροι τους, αλλά αυτό μάλλον τους ευχαριστεί, κοιτάξτε βρε παιδιά πού ανέβηκε ο άνθρωπός μας, αυτός που εμείς τον εκλέξαμε και τώρα θα μας βοηθά από το ύψος στο οποίο τον ανεβάσαμε. Και φυσικά, θα τον ανεβάσουμε και πάλι εκεί ψηλά, όταν θα έλθει η επόμενη εκλογική περίοδος, έτσι δεν είναι ;
Αυτή είναι η συλλογιστική των εκλεγόντων και των εκλεγόμενων σ΄αυτή την αρχαία δημοκρατική χώρα. Η οποία δημοκρατική χώρα του Περικλή - και όχι του Κλέωνα, όπως έχει καταντήσει τώρα - έδωσε τα φώτα της δημοκρατίας στον Ευρωπαϊκό κόσμο, και η ίδια έμεινε στα σκοτάδια της ασυδοσίας των πάντων. Της ρεμούλας, της αρπαχτής, των εργολάβων, των προμηθειών και των πάσης φύσεως ανωμαλιών.
Και ενώ εδώ συμβαίνουν αυτά που συμβαίνουν, σε μιά άλλη χώρα της κεντρικής Ευρώπης, που στα χρόνια του Περικλή έπλεε στα μαύρα σκοτάδια από πλευράς δημοκρατίας, την Ελβετία, γίνονται τρεις την ώρα δημοψηφίσματα, για τα πιό σημαντικά, αλλά και για τα τελείως δευτερεύοντα ζητήματα, όπως λ,χ. για το αν πρέπει να αυξηθεί το εισιτήριο των τραμ. Υστερα από όλα αυτά, είναι ή δεν είναι να τραβάς τα μαλλιά σου ;