ΤΑ ΝΤΟΡΤΙΑ, ΟΙ ΔΙΠΛΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΞΑΡΕΣ

Οσοι ξέρουν από ζάρια, το αρχαιότατο αυτό παιχνίδι που παίζεται με τους « κύβους » όπως λέγονταν στα παλιά και λησμονημένα Ελληνικά, θα ξέρουν ποιές « ζαριές » είναι που κερδίζουν, και ποιές που χάνουν. Αλλά και αν δεν το ξέρουν - που είναι πολύ πιθανό, καθώς λίγοι είναι αυτοί που ασχολούνται με το ευγενές αυτό σπορ -θα θυμούνται ίσως το παλιό εκείνο τραγουδάκι των Σουγιούλ - Σακελλάριου « το τελευταίο τραμ », στο οποίο γίνεται σαφής αναφορά στις περιπτώσεις αυτές. Λοιπόν, τα ντόρτια - ελληνικά οι τεσσάρες - και οι διπλές - οι δυάρες για τους παίζοντες τάβλι - είναι ζαριές που χάνουν, όπως νομίζω συμβαίνει και με το ασσόδυο. Αντίθετα, κερδίζουν οι εξάρες και πιθανώς το έξι πέντε, αν δεν κάνω λάθος. Τώρα, τι δουλειά έχουμε με τις εξάρες και τα ντόρτια, θα το ανα-πτύξουμε παρακάτω, ας έχουμε λίγη υπόμονή, όλα με τη σειρά τους.
Βλέπουμε και ακούμε κάθε μέρα σχεδον στις ειδήσεις, για τους ανθρώπους που τους έρχονται όλα ή σχεδόν όλα - επιφανειακά ίσως - βολικά, και για κάποιους άλλους, που όλα ή σχεδόν όλα τους έρχονται ανάποδα.Απορεί κανείς ακούγοντας τις διάφορες ιστορίες που δεν έρχονται στο φως μόνο με τη δημοσιότητα, αλλά που τις βλέπει και ολόγυρά του, στο στενό περιβάλλον της πόλης του ή και της γειτονιάς του. Και διερωτάται δικαιολογημένα : Γιατί γίνεται αυτό το παιχνίδι, που άλλους μεν ευνοεί και κάποτε μάλιστα σκανδαλωδώς, και άλλους τους ταράζει στη χασούρα ; Και λέει : « Αυτός ο άνθρωπος είναι πολύ τυχερός, ο άλλος είναι εντελώς άτυχος, αυτή είναι η ζωή, μπορούμε να κάνουμε τίποτε για να αλλάξει η κατάσταση ; »
Δεν είναι μόνο τα οικονομικά ζητήματα, ίσως μάλιστα αυτά να είναι δευτερεύοντα. Διότι, καλά είναι μεν να σού πέσει το εξάρι στο Λόττο, αλλά τι να το κάνεις το εξάρι με τις δεκάδες των εκατομμυρίων όταν η υγεία σου πηγαίνει απ΄το κακό στο χειρότερο, έχει τότε κανένα νόημα το εξάρι ή ότι άλλο σου γεμίζει την τσέπη ; Οχι ασφαλώς, δεν έχει κανένα απολύτως νόημα, αυτό το καταλαβαίνει και το πιό καθυστερημένο μυαλό, όχι εσύ που είσαι - χωρίς να θέλω να σε κολακέψω - ο άνθρωπος που το κεφάλι του πετάει σπίθες.
Είπαμε για το Λόττο ; Λοιπόν ο τάδε συμπολίτης μας έπαιξε ένα φτηνό δελτίο με λίγες στηλες, και v o i l a, πήρε με το εξάρι του πενήντα εκατομμύρια. Αλλοι παίζουν μανιωδώς κάθε βδομάδα εκατοντάδες στήλες και το αποτέλεσμα είναι - ύστερα από πολλά χρόνια που παίζουν αυτό το άτιμο παιχνίδι - τζίφος. Κι αν το παίξουν άλλα τριάντα και σαράντα χρόνια, άντε να πιάσουν κάπου κάπου ένα πεντάρι, δηλαδή ώδινεν όρος και έτεκεν μύν. Και βλαστημούν την άτιμη την τύχη τους που δεν τους πηγαίνει.
Ο φίλος Χ.Ψ. έχει έναν θείο στην Αμερική που δεν θυμάται ούτε το όνομά του, έχει πολλά χρόνια που έφυγε και δεν γράφει ούτε ένα γράμμα, και ο τόπος της διαμονής του είναι άγνωστος. ( Αν και μεταξύ μας, υπάρχει περίπτωση να έχεις έναν θείο στην Αμερική και να μην ξέρεις που μένει και τι δουλειά έχει, και πόση περιουσία έχει, γίνεται αυτό ; ). Και μίαν ωραίαν πρωϊαν, ο ξεχασμένος θείος έχει την καλή έμπνευση να αποδημήσει εις Κύριον. Και μετά από λίγες μέρες, ο φίλος Χ.Ψ. καλείται από έναν συμβολαιογράφο στο γραφείο του, όπου του ανακοινώνεται ότι είναι ο μοναδικός κληρονόμος μιάς περιουσίας που ανέρχεται στο σεβαστό ποσό των τριών εκατομμυρίων εξακοσίων δεκαεπτά χιλιάδων πεντακοσίων εικοσιοκτώ δολλαρίων και εβδομήνταπέντε σεντς. Ο φίλος Χ.Ψ. έρριξε τη ζαριά του και του βγήκαν εξάρες.
Υπάρχει και ο επίσης φίλος Α.Β. ο οποίος έχει επτά θείους στην Ελλάδα - κανείς τους δεν έκανε τον κόπο να εκπατρισθεί στην πέραν του Ατλαντικού χώραν - και είναι όλοι τους άφραγκοι, όπως οι περισσότεροι Ελληνες, μερικοί μάλιστα είναι συνταξιούχοι των εκατό χιλιάδων δραχμών. Σε ρωτώ, έχει να περιμένει τίποτε από αυτούς τους φουκαρατζίκους με την ψωριάρικη αυτή σύνταξη, που τους ξέρει όλους καλά, ξέρει πού μένουν και πόση περιουσία δεν έχουν ; Δυό μέτρα και δυό σταθμά λοιπόν. Και αυτός ο φίλος έρριξε τη ζαριά του και βγήκαν ντόρτια. Τι μπορεί να κάνει ; Τίποτε απολύτως, και δεν έχει και την ευκαιρία να ξαναρίξει τα ζάρια, μιά φορά του επετράπη, δεύτερη δεν δικαιούται.
Θα μπορούσε να αναφέρει κάποιος πάμπολλα τέτοια παραδείγματα, δεν έχουν ούτε αρχή ούτε τέλος. Και κάθεται αυτός ο κάποιος και σκέφτεται. Σε τι είναι καλύτερος αυτός που ρίχνει τις εξάρες από τον άλλο που ρίχνει τις τεσσάρες ; Καμμιά, αυτό είναι παραπάνω από σίγουρο, και όμως τα πράγματα έρχονται μ΄ αυτόν τον τρόπο. Ζήτημα ζαριάς, αυτό ειν΄όλο και τίποτε άλλο.
Πρόκειται για καθαρές συμπτώσεις ; Ιδιοτροπίες της τύχης ; Ολοι έτσι λένε, δεν βρίσκουν τίποτε άλλο, κανένα επιχείρημα, και πώς θα μπορούσαν να έχουν ; Κάποιοι μιλούν για ικανότητες, για θέληση να κατακτηθούν κάποιοι στόχοι. Κι αυτά είναι αληθινά επίσης,
τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό. Δεν γίνεσαι επιστήμονας αν δεν στρωθείς
στη μελέτη επί χρόνια, δεν γίνεσαι επιχειρηματίας αν δεν είσαι εργατικός και αφοσιωμένος στη δουλειά σου, χώρια η κλίση και η ικανότητα που κουβαλάς στα γονίδιά σου. Αλλοι πάλι πιστεύουν ότι τίποτε δεν γίνεται κατά τύχη. Ότι όλα τα νήματα τα κινεί ένας αόρατος δάκτυλος, και αυτός κανονίζει τι πρόκειται να γίνει σε όλα τα επίπεδα, ατομικά ή ομαδικά. Όμως, όπως συμβαίνει στις θετικές επιστήμες, λ.χ, στα μαθηματικά, για να γίνει αποδεκτή μιά πρόταση, μιά θεωρία, πρέπει να στηρίζεται σε κάποιες αποδείξεις, και είναι ολοφανερό ότι ούτε στην περίπτωση του τυχαίου γεγονότος, ούτε στην περίπτωση του κατευθυνόμενου, μπορούν να υπάρξουν κάποιες αποδείξεις. Οι ενδείξεις που ίσως υπάρχουν, δεν είναι σε θέση να στηρίξουν οποιαδήποτε θέση.
Και για την ώρα, όλοι οι άνθρωποι είναι μέσα σε μιά μπαρμπουτιέρα - έτσι ονομάζεται ο χώρος όπου παίζεται το μπαρμπούτι, δηλαδή τα ζάρια - και περιμένει τη σειρά του να ρίξει τη ζαριά. Και περιμένει να δεί αν θα του προκύψουν εξάρες, οπότε προς στιγμήν τουλάχιστον - όλα σ΄αυτόν τον κόσμο είναι « προς στιγμήν », το μέλλον είναι τελείως αόρατο - όλα θα πηγαίνουν καλά και όμορφα. Ενώ αν του έλθουν ντόρτια ή δυάρες, τότε όλα - πάλι προς στιγμήν - όλα του πηγαίνουν ανάποδα. Και πρέπει ίσως να παραδεχτεί ότι δεν είναι καλός στο μπαρμπούτι, μ΄ άλλα λόγια δεν έχει τύχη στη συγκεκριμένη στιγμή. Ισως μιάν άλλη φορά.
Θυμήθηκα μια περίπτωση που ένας άνθρωπος έρριξε μια ζαριά που ήταν συγχρόνως ντόρτια και δυάρες, τέτοια « ατυχία » είναι πολύ δύσκολο να τη φανταστεί άνθρωπος. Αλλά όλα τα απίθανα μπορούν να συμβούν, και αυτό φαίνεται στη σπάνια στραβοζαριά που έρριξε ο άνθρωπος αυτός. Ηταν νομίζω στις αρχές της δεκαετίας του 60, αλλά μπορεί να κάνω λάθος, έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε. Στη διασταύρωση Εγνατία - Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη, ένας πεζός χτυπήθηκε άσχημα από ένα αυτοκίνητο. Ειδοποιήθηκε το νοσοκομείο ή κάποια υπηρεσία πρώτων βοηθειών να στείλει επειγόντως ένα ασθενοφόρο για τη μεταφορά του τραυματία στο νοσοκομείο. Οντως, σε λίγα λεπτά έφθασε το ασθενοφόρο, κατέβηκαν με το φορείο οι τραυματιοφορείς και αφού τοποθέτησαν τον τραυματία στο φορείο, τον έβαλαν στο νοσοκομειακό. Μόλις είχε ξεκινήσει το ασθενοφόρο με τον τραυματία, και συγκρούστηκε με ένα άλλο αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο τραυματίας τον οποίο είχε πάει να τον παραλάβει. Ανήκουστο θα μου πείτε, αλλά πόσα τέτοια δεν γίνονται στον κόσμο !
Και με την ευκαιρία αυτή να αναφέρουμε την τελευταία στροφή και το ρεφραίν της πρώτης στροφής του αρχοντορεμπέτικου της δεκαετίας του 50, που είχε γίνει μεγάλη επιτυχία.
Ε μ ε ί ς μ ε τ ρ α μ π η γ α ί ν ο υ μ ε
κ α ι ά λ λ ο ι μ ε τ α ξ ά ρ ε ς,
γ ι α μ α ς τ α ν τ ό ρ τ ι α κ ι ο ι δ ιπ λ έ ς
κ α ι γ ι ά λ λ ο υ ς ο ι ε ξ ά ρ ε ς.

Ν τ ά γ κ α ν τ ο ύ ν, τ ο κα μ π α ν ά κ ι,
ν τ ά γ κ α ν τ ο ύ ν μ ε σ΄ τ ο β ρ α δ ά κ ι,
ν τ ά γ κ α ν τ ο ύ ν, τ ο κ α μ π α ν ά κ ι,
ν α μ α ς π ά ε ι κ ο ύ τ σ α κ ο ύ τ σ α
σ τ ο φ τ ω χ ό μ α ς τ ο τ σ α ρ δ ά κ ι.

Βλέπετε την εποχή εκείνη οι πλούσιοι έπαιρναν ταξί για τις μετακινήσεις τους, δεν είχε έλθει ακόμα η εποχή των Ι.Χ. αυτοκινήτων, ενώ τα φτωχαδάκια έπαιρναν το τραμ, που σταματούσε μάλιστα το δρομολόγιό του κατά τα μεσάνυχτα, και έπρεπε να φροντίσουν να μην το χάσουν, αλλοιώς τους περίμενε μακρύς ποδαρόδρομος μέσα στη νυχτιά. Αλλά ποιός τους έφταιγε που δεν είχαν τα όβολα να πάρουν το ταξί που θα τους πήγαινε στο σπίτι τους οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και της νύχτας ; Ισως αυτό που έλεγε το αρχοντορεμπέτικο άσμα : Το ότι είχανε ρίξει τις ζαριές τους και είχαν φέρει ντόρτια και διπλές, αντί να φέρουν εξάρες.