ΔΙΝΕΙΣ ΦΡΑΓΚΑ, ΒΑΖΕΙ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Πρόκειται για μιά πολύ παλιά ιστορία, που άλλη εμφάνιση είχε σε παλιότερα χρόνια, ας πούμε καμμιά εικοσιπενταριά, και η οποία άλλαξε διαδρομή αυτά τα εικοσιπέντε χρόνια που είπαμε. Πάντοτε ήταν μιά ιστορία τριτοκοσμικής χώρας, μπήκαν όμως και άλλοι παράγοντες αυτούς τους καιρούς, που χειροτέρεψαν τα ούτως ή άλλως άσχημα πράγματα που προϋπήρχαν. Και θα εξηγηθούμε λεπτομερέστερα αμέσως παρακάτω.
Είχες μιά ιστορία με το δημόσιο, και πήγαινες να την τακτοποιήσεις μιά μέρα. Και στο γραφείο που πηγαινες για τη ρύθμιση του ζητήματος που σε απσχολούσε, σου έλεγε ο αρμόδιος υπάλληλος, ότι κάτι έλειπε από τα χαρτιά που προσκόμιζες, και ότι έπρεπε να πάς σε ένα άλλο γραφείο, να σου κάνουν τη διόρθωση ή την προσθήκη κάποιου άλλου εγγράφου, και να ξαναπάς και πάλι στον ίδιο και να ρυθμιστεί η υπόθεσή σου. Μάλιστα, αυτό γινόταν, αν όχι πάντοτε, πάντως αρκετά συχνά με τις δοσοληψίες που με τον δημόσιο τομέα.
Πήγαινες λοιπόν στο άλλο γραφείο που σου είχανε πεί στο πρώτο, και ζητούσες και εκεί να κάνουν αυτά που έλειπαν από τα χαρτιά σου. Ο υπάλληλος του δεύτερου γραφείου, κοίταζε και μελετούσε εμπεριστατωμένα τα χαρτιά που του προσκόμιζες, σκεφτόταν για λίγο, και σου έλεγε ότι μάλιστα, θα έδινε τη βεβαίωση που έλειπε από τα χαρτιά σου, αλλά επίσης σου έλεγε ότι κάποιο ακόμα στοιχείο έπρεπε να προστεθεί σε όλα αυτά που είχες προσκομίσει, και σ΄αυτό που σου είχε δώσει αυτός. Και ότι έπερεπε να πας και σε ένα άλλο γραφείο ή μία άλλη κρατική υπηρεσία, για να συμπληρωθούν τα χαρτιά σου, και όλα μαζύ, να τα πάς στο πρώτο γραφείο που είχες πάει στην αρχή. Αυτή η διαδικασία ήταν που την έλεγαν τότε με τον χαρακτηριστικό ορισμό « χαρτοβασίλειο ».
Ποιά ερμηνεία θα μπορούσε να δώσει κανείς σ΄αυτό το φαινόμενο, που δεν ξέρω αν υπήρχε σε καμμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα, και σε ποιό βαθμό αν όντως υπήρχε ; Να το αποδώσουμε σε τεμπελιά που διέκρινε πάντοτε τους Ελληνες δημόσιους υπάλληλους, και που εξακολουθεί ακόμα να υπάρχει ; Σε φόβο μήπως κάνουν κάποιο λάθος και θα πρέπει να φροντίζουν να διασταυρώνουν πολλά στοιχεία σε μιά υπόθεση, για να μην κατηγορηθούν για ανεπάρκεια στη δουλειά τους, δηλαδή σε ευθυνοφοβία ; Δεν μπορώ – και ποιός άραγε μπορεί ; - να ξέρω ποιός να ηταν ο λόγος αυτων των κωλυσιεργιών τις δημόσιες υπηρεσίες.
Τα χρόνια εκείνα πέρασαν και ήλθαν κάποια καινούργια. Οι κωλυσιεργίες και οι καθυστερήσεις όμως στην διεκπεραίωση των υποθέσων των πολιτών απέναντι στο κράτος, εξακολούθησαν να υπάρχουν. Όμως, αυτή τη φορά, κάτω από ένα αλλο σχήμα. Και πάλι πηγαίνει ο πολίτης στις κρατικές υπηρεσίες για τις υποθέσεις του, και πάλι συναντά εμπόδια, όχι βέβαια πάντοτε, πάντως αρκετές φορές. Ειδικά, αν το ζήτημά του, είναι κάπως πολύπλοκο στην μορφή του, και έχει και κάποιες πλάγιες παραμέτρους.
Ο υπάλληλος ο κρατικός, που στις τωρινές περιπτώσεις στις οποίες αναφερόμαστε, είναι ο διευθυντής κάποιου τμήματος, επομένως περιβεβλημένος με μιά ανώτερη εξουσία, ζητά και πάλι από τον πολίτη να ξαναπάει για να μελετηθεί το ζήτημα σε βάθος και πλάτος. Ξαναπη-γάινει ο πολίτης, και του ανακοινώνεται ότι κάποιο εμπόδιο προέκυψε με την εξέταση του προβλήματός του. Θα πρέπει να κάνει ετούτο και εκείνο, και με τον τρόπο αυτό, μεγάλη κωλυσιεργία παρατηρείται στην διεκπεραίωση των διαφόρων υποθέσεων, ειδικά εκείνων που παρουσιάζουν κάποια εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν.
Ο πολίτης που ενδιαφέρεται για τη γρήγορη λύση του προβλήματός του, καταλαβαίνει τότε τι χρειάζεται για να δοθεί η λύση αυτή. Μερικά όβολα, αυτό είναι όλο κι όλο. Στην επόμενη λοιπόν επίσκεψή του στο γραφείο του διευθυντή του τμήματος, έχει βάλει μέσα σε έναν φάκελλο μερικά χαρτονομίσματα, και πλησιάζοντας τον διευθυντή, αφήνει με τρόπο το φακελλάκι επάνω στο γραφείο. Ο κύριος διευθυντής, κάνει ότι δεν είδε την κίνηση αυτή, και λέει στον ενδιαφερόμενο, να περάσει μετά από δυό μέρες, και τότε μάλλον θα μπορέσει να βρεθεί μιά λύση στην υπόθεσή του. Αυτό και γίνεται την επόμενη φορά που θα γίνει η επίσκεψη στο γραφείο αυτό.
Ετσι πάνω κάτω λειτουργούν σε έναν σημαντικό βαθμό, οι κρατικές υπηρεσίες στον τόπο μας. Σου βάζουν τεχνητά εμπόδια, με σκοπούς που φαίνονται πολύ ευκολα. Πληρώνεις τον κρατικό υπάλληλο που έχει μιά υψηλή θέση, για να σου κάνει την εκδούλευση που ζητάς. Που μπορεί βέβαια να είναι και παράνομη, αλλά μπορεί να είναι και απόλυτα νόμιμη. Και αυτός ό τρόπος συμπεριφοράς, που και παλιός είναι, και που δεν φαίνεται ότι μπορεί να αλλάξει, δείχνει το πόσο καλά λειτουργεί - ή δεν λειτουργεί - το ελληνικό δημόσιο.
Πριν από μερικες δεκαετίες, ήλθε στην Αθήνα ένας γιαπωνέζος, αντιπροσωπέυοντας μιά επιχείρηση της Ιαπωνίας, να στήσει για λογαριασμό της επιχείρησης αυτής ένα παράρτημα, που θα δημιουργούσε μιά μικτή επιχείρηση Γιαπωνέζων και Ελλήνων στη χώρα, έτσι το φαντάζομαι το πράγμα. Περίμενε, περίμενε επί πολλές εβδομάδες να παρακαμφθούν κάποια τυπικά εμπόδια, που όμως δεν έλεγαν να παρακαμφθούν με τίποτε. Με τίποτε ; Όχι βέβαια. Και τότε του ψιθύρισε κάποιος δικός μας, ότι αν δεν έδινε έναν μεγάλο φάκελλο στους αρμόδι-ους, δεν επρόκειτο να πάρει την αναμενομενη άδεια που ήθελε. Και καλά θα έκαμνε, να πάει στην εξ ανατολών ασιατική χώρα, και εκεί να ψάξει να τοποθετήσει την επιχείρησή του. Και πράγματι, πήγε εκεί ο Γιαπωνέζος αυτός, και σε διάστημα δυό εβδομάδων, είχε πάρει τη αδεια, χωρίς μάλιστα να δώσει καθόλου μπαχσίσι.
Το αν είναι αληθινό αυτό το περιστατικό, δεν μπορώ να το βεβαιώσω. Οσοι όμως ξέρουν την εδώ επικρατούσα πραγματικότητα, μπορούν να αποφανθούν αν μπορεί να αληθεύει αυτή η ιστοριούλα. Αλλά αν δεν είναι αληθινό αυτό που αναφέρθηκε, ο καθένας μας γνωρίζει παρόμοια περιστατικά και δεν του χρειάζεται κάποιο άγνωστο ακόμα, αλλά που είναι απολυτα πιθανό να συνέβη. Παγκοίνως είναι γνωστό αυτό το ελληνικό κόλπο, και δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί που θα το αμφισβητήσουν, όταν μιά αλήθεια είναι σε όλους πασίγνωστη, το-τε ποίαν χρείαν έχομεν μαρτύρων, όπως είπε πριν από δυό χιλιάδες χρόνια ο αρχιερέας Καϊάφας. Και κάτι άλλο. Μπορεί να είμαστε υπερήφανοι για την εθνικοτητά μας, μπορεί να θαυμάζουμε τους αρχαίους πρόγονούς μας. Αλλά την πικρή αλήθεια, δεν πρέπει να την κρύβουμε, έτσι δεν είναι ;
Κατά τα άλλα βέβαια, « ανήκομεν εις την Δύσιν », αυτό το ξέρουν κι οι πέτρες, άσχετα αν αυτή είναι μιά γεωγραφική μόνο έννοια.