Όταν πριν από μερικές δεκαετίες μιλούσε κάποιος για φακελάκια, οι παρακείμενοι ακροατές θα νόμιζαν ότι ψάχνει να βρεί φακέλους μικρούς, τους οποίους χρησιμοποιούσαν τότε για να στείλουν μιά καρτ -βιζίτ με ευχές και τα παρόμοια. Τα « φακελάκια » που σήμαιναν χρήματα δωροδοκίας, ήσαν παντάπασιν άγνωστα τω καιρώ εκείνω, δεν μπορούσες να διανοηθείς ότι κάποιοι θα έπαιρναν χρήματα για να σου κάνουν μια εξυπηρέτηση, δεν θυμάμαι καμμιά περίπτωση που να έγινε κάτι τέτοιο, αν γινόταν θα ήταν πάρα πολύ σπάνιο, έτσι ώστε να μην έχω καμμιά προσωπική ανάμνηση. Το μόνο που γινόταν τις παλιές εποχές, ήταν να δώσεις ένα « πουρμπουάρ » στον κλητήρα του υπουργείου για να σε βάλει στο γραφείο του αρμόδιου υπαλλήλου, ή το ίδιο πουρμπουάρ στην εκδότρια των εισιτηρίων του θεάτρου, για να σου δώσει κάποιες καλές θέσεις, που τις φύλαγε γι αυτό το σκοπό, πέραν αυτών δεν θυμάμαι τίποτε άλλο.
Από τότε κύλησε πολύ νερό κάτω απ΄ τη γέφυρα, τα ήθη άλλαξαν ριζικά, οι άνθρωποι έγιναν έντονα καταναλωτικοί, και όταν είσαι υπερκαταναλωτικός, πρεπει να βρείς επί πλέον χρήματα, πολλά χρήματα για να τα βγάλεις πέρα. Εχω πολλά έξοδα, οι αποδοχές μου από την εργασία μου δε φτάνουν καθόλου να τα καλύψουν, πρέπει να βρώ κάποιο τρόπο να αυξήσω κατά πολύ τα έσοδά μου, αυτό είναι το ζητούμενο. Και μιά πολύ ωραία λύση είναι να βγάλω « έξτρα » χρήματα από εκείνους που προστρέχουν σε μένα για να τους διευκολύνω σε κάποια ανάγκη τους, και έχουν απόλυτη ανάγκη από τη βοήθειά μου. Ετσι έχουν τα πράγματα.
Λοιπόν, αγαπητέ αναγνώστη ή αγαπητή αναγνώστρια, έχεις βρεθεί στην ανάγκη να κάνεις μιά σοβαρή εγχείριση, πράγμα που απεύχομαι εκ βάθους καρδίας. Ο θεράπων γιατρός σου λέει ότι πρέπει να πάς σε ένα νοσοκομείο του κέντρου, όπου έχουν όλα τα μέσα και επί πλέον και τον διάσημο γιατρό τάδε που πιάνει πουλιά στον αέρα, κι αυτός θα σου κάνει την εγχείριση. Αλλά δυστυχώς, ο γιατρός τάδε δεν πιάνει μόνο πουλιά στον αέρα, « πιάνει » κι άλλα πράγματα που βρίσκονται μέσα στα πορτοφόλια των ανθρώπων, και τα οποία πορτοφόλια έχει την διακαή διάθεση να τα αδειάζει. Και τι μπορείς να κάνεις ; Εδώ πρόκειται για ζήτημα υγείας, δεν είναι παίξε γέλασε. Σηκώνεσαι λοιπόν σαν καλό παιδί - ή σαν καλό κορίτσι - και πηγαίνεις στο γιατρό που πιάνει τα πουλιά στον αέρα, και του ακουμπάς τα σχετικά όβολα που δεν είναι βέβαια λίγα.
Πρόκειται να χτίσεις έναν όροφο ακόμα στο σπίτι σου, έχει αυτές τις προδιαγραφές από τα πριν. Πηγαίνεις στο πολεοδομικό γραφειο για να πάρεις τη σχετική άδεια, έχοντας βέβαια μαζύ σου όλα τα απαιτούμενα, σχέδια από τον μηχανικό και τον αρχιτέκτονα και τα λοιπά. « Ελάτε μετά δεκαπέντε μέρες » σου λέει ο αρμόδιος που θα την εγκρίνει. Πηγαίνεις μετά τις δεκαπέντε μέρες, δεν μπορεί ακόμα να εγκριθεί, έχει διαπιστωθεί κάποια ανωμαλία στα χαρτιά, να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε. Ελάτε στις εικοσιτρεις του μηνός, πιστεύουμε ότι θα είναι όλα έτοιμα. Πηγαίνεις την καινούργια ημερομηνία.
Αυτή τη φορά δέ σου λενε το γνωστό : « Περάστε στις τριανταδύο του μηνός », αλλά σου παραθέτουν κάποιο άλλο εμπόδιο. Εχεις καταλάβει ότι εδώ πρέπει να « πέσουν » κάποια φράγκα, δεν γίνεται αλλοιώς, η υπόθεση θα πάρει πολύ μάκρος. Θα μου πείτε ότι αυτές οι ιστορίες με το πολεοδομικό δεν γίνονται. Και όμως μου τα ανέφερε παθών γνωστός πριν από λίγα χρόνια. Ο αρμόδιος τα ζήτησε ευθαρσώς και εντίμως τα χρήματα, υπήρχε αδήριτος ανάγκη να πληρωθούν, όπερ και εγένετο αυθωρεί και παραχρήμα.
Ξεκινάς να πάς στο θέατρο για να δείς μιά παράσταση που σ΄ενδιαφέρει. Δυστυχώς οι καλές θέσεις έχουν εξαντληθεί, σε πληροφορεί η ταμίας αρκετά στεναχωρημένη. Να σας δώσω αυτές τις δύο θέσεις εκεί πίσω απ΄την κολώνα, είναι κάπως μακρυά, αλλα τι να γίνει ; ( Αυτά γινόντουσαν και στα παλιά χρόνια, το είπαμε αυτό, ίσως τώρα να γίνονται με μεγαλύτερη θρασύτητα ). Βγάζεις απ΄το πορτοφόλι σου ένα χαρτονόμισμα, και το απλώνεις πάνω στο ταμείο. Η ταμίας κάνει μιά προσεκτικότερη έρευνα.« Α, εδώ υπάρχουν δυό θέσεις που τις έχουν ακυρώσει, δεν μπόρεσα να το προσέξω νωρίτερα, τις είχα ξεχάσει ». Με ένα χαρτονόμισμα, η μνήμη της έχει επανέλθει, βλέπετε τι αποτέλεσμα έχει ένα χαρτονόμισμα επί της μνήμης ;
Εχεις μιά υπόθεση με κρατική υπηρεσία και δεν καταφέρνεις να τη διεκπεραιώσεις, το ελ-ληνικό δημόσιο είναι τόσο δύσκαμπτο, και η γραφειοκρατία τόσο μεγάλη, που δύσκολα μπορείς να εξυπηρετηθείς. Τι να κάνεις, πηγαίνεις στο βουλευτή σου ή τον πρώην βουλευτή που ξέρουν καλά τη γραφειοκρατία και πώς να ξεπερνούν τα γρανάζια της. Ο νυν ή ο πρώην βουλευτής, που έχει πρόσβαση σ΄ όλα τα δημόσια γραφεία, έρχεται σε επαφή με τον αρμόδιο υπάλληλο. Σε πληροφορεί ότι ο υπάλληλος θέλει « μπαξίσι », δεν μπορεί να γίνει αλλοιώς η δουλειά, βλέπεις στην Ελλάδα βρισκόμαστε, όχι στη Σουηδία. Να του δώσουμε αυτά που ζητά, δεν είναι και κανένα τεράστιο ποσό, έτσι δεν είναι ;
Να του το δώσουμε, δεν είμαστε στη Σουηδία, αν είμασταν στην Αγκόλα ίσως τα πράγματα να ήσαν χειρότερα, πάλι καλά που είμαστε στην Ελλάδα. Δίνεις τα απαιτηθέντα χρήματα, και η δουλειά σου είναι τελειωμένη στο πί και φί. Τώρα, πού πήγαν τα λεφτά σου, στον μεσάζοντα, στον υπάλληλο, ή και στους δύο, αυτό είναι άγνωστο και ποτέ δεν θα το μάθεις, ακόμα κι αν πας σε χαρτορρίχτρα.
Σου ερχεται ένας υπάλληλος απ΄ την οικονομική εφορία να σου κάνει έλεγχο. Οσο καλά κι αν είναι τα βιβλία σου και δεν φαίνεται ότι είσαι φοροφυγάδας - που μπορεί και να είσαι - ο υπάλληλος βρίσκει ένα σωρό ατασθαλίες, και σου λέει ότι έχεις βγάλει άλλα εικοσιπέντε εκατομμύρια που δεν φαίνονται στα βιβλία σου, κάποιες σημαντικές ανωμαλίες έχει διαπιστώσει στα τιμολόγια, θα σου βάλει όλο το ποσό και θα πληρώσεις κάμποσα εκατομμύρια παραπανίσιο φόρο, χώρια το τσουχτερό πρόστιμο που θα φάς για την υποτιθέμενη φοροδιαφυγή που έκανες, δεν ντρέπεσαι να κάμνεις τέτοια πράγματα ; Είσαι ένας άνθρωπος με υπόληψη στην κοινωνία, επιτρέπεται να φοροδιαφεύγεις, πού νομίζεις ότι βρίσκεσαι, σε καμμιά τριτοκοσμική χώρα ; Οχι, του λες, αυτά είναι όλα ψέμματα, εγώ δεν κάνω τέτοιου είδους βρωμοδουλειές.Όμως, ίσως όλα αυτά που ανακάλυψε ο υπάλληλος να είναι αληθινά, Ελληνας είσαι, να μην κλέψεις και σύ την Εφορία ;
Λοιπόν, τι πρέπει να κάνουμε τώρα ; Αθώος είμαι, αλλά δεν θέλω να μπλέξω με την Εφορία. Ξέρω την ενδέκατη εντολή- που δεν είχε γραφτεί πάνω στις πλάκες του Μωϋσή - : « Ου μπλέξεις ».Μπορούμε να κάνουμε τίποτε γι αυτή την περίπτωση ; Ε, για το χατήρι σου θα κάνω τα στραβά μάτια, θα γλυτώσεις τόσα εκατομμύρια. Δεν είναι όμως σωστό σε αντάλλαγμα αυτής της εκδούλευσης να έχω κι εγώ κάποια αποζημίωση ; Και βέβαια πρέπει να έχει, ο άνθρωπος έχει μπή σε κίνδυνο, αν τον πιάσουν μπορεί να πάει και φυλακή, άσε και που θα χάσει και τη δουλειά του σίγουρα. Αλλωστε, όταν αποφύγεις να πληρώσεις τα αρκετά εκατομμύρια, πόσο θα σε ζημιώσουν τα λίγα εκατομμύρια που πρέπει να καταβάλεις για ψυχική οδύνη ; Και τα δίνεις με μεγάλη μάλιστα προθυμία, βρε τι κοντέψαμε να πάθουμε, ευτυχώς ο άνθρωπος ήταν βολικός, αλλοιώς θα είχαμε τρεχάματα και ποιός ξέρει πόση θα ήταν η ζημιά μας.
Εχεις αυτοκίνητο αγαπητέ αναγνώστη ή αναγνώστρια. ( Αν δεν έχεις, είσαι εκτός εποχής, αυτό το ξέρουν όλοι, γι αυτό μία των ημερών θα πάρεις και σύ ένα ). Λοιπόν, ξέρεις ότι όταν έχεις αυτοκίνητο, πρέπει από καιρού εις καιρόν να το πηγαίνεις σε μιά υπηρεσία που ονομάζεται Κ.Τ.Ε.Ο, όπου του γίνεται έλεγχος. Στον έλεγχο δοκιμάζονται διάφορα πράγματα, όπως λ.χ. ο έλεγχος εκπομπής καυσαερίων. Ακουσα προχθές να λέει κάποιος στην τηλεόραση, ότι στο Κ.Τ.Ε.Ο. πρέπει να πηγαίνεις πάντοτε με κάποιο φακελάκι, φαίνεται ότι και εκεί είναι χρειαζούμενο.Προσωπική γνώμη δεν έχω επί του θέματος, ίσως αυτό να ισχύει σε μερικές περιπτώσεις ή σε μερικές πόλεις, δεν βάζω το χέρι μου στη φωτιά, άλλωστε δεν έχω αυτοκίνητο, έτσι ώστε να μπορώ να υποστηρίξω του λόγου το αληθές.
Αλλά προτού να φτάσεις να πηγαίνεις στα Κ.Τ.Ε.Ο., είπαμε ότι πρέπει να αγοράσεις αυτοκίνητο. Και αφού το αγοράσεις, ή μάλλον πριν το αγοράσεις, πρέπει να πάρεις και το δίπλωμα και την άδεια οδήγησης, δε σε αφήνουν να οδηγείς στους δρόμους χωρίς να έχεις την άδεια. Τί κάνεις για ν΄ αποκτήσεις αυτή την άδεια ; Πηγαίνεις σε έναν δάσκαλο που σε μαθαίνει να οδηγείς, και μετά τα μαθήματα θα πάς να δώσεις εξετάσεις ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής. Συμβαίνει όμως να είσαι ανεπίδεκτος μαθήσεως, κάνεις είκοσι λεπτά για να παρκάρεις το αμάξι, και σ΄αυτά τα είκοσι λεπτά καταναλίσκεις του κόσμου την βενζίνη. Ετσι όπως είναι τα πράγματα - γιατί και στην πορεία δεν τα πάς καλά, ούτε στην όπισθεν, ούτε στον κοχλία - είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα σε απορρίψουν, όσες φορές κι αν πάς στις εξετάσεις. Τί κάμνεις λοιπόν ; Δίνεις το σχετικό φακελάκι - θα σου πούνε πώς θα γίνει αυτή η επιχείρηση - και η άδεια είναι στην τσέπη σου. Από εκεί και πέρα, ο Θεός να βάλει το χέρι του, πρόκειται να εξορμήσεις στους δρόμους, και έχεις απόλυτη ανάγκη από τη βοήθεια του Θεού και στον Θεό δεν περνούν τα φακελάκια, αυτο το ξέρουν όλοι, κύτταξε να τα έχεις καλά μαζύ του.
Ας υποθέσουμε ότι διατηρείς ένα μαγαζί που διαθέτει στην αγορά κάποια είδη τροφίμων. Υπάρχει μιά άλλη υπηρεσία του Δημοσίου που ονομάζεται Αγορανομία. Αυτή ελέγχει διάφορα πράγματα, μεταξύ των οποίων τις τιμές και την ποιότητα των προϊόντων. Εσύ όμως είσαι λιγάκι απρόσεκτος, άλλωστε άνθρωποι είμαστε και λάθη κάνουμε. Ετσι κάμνεις κάποια παράλειψη, την οποία - ατυχώς - διαπιστώνει η Αγορανομία. Θα υποστείς σοβαρές κυρώσεις, αυτό είναι βέβαιο, πώς δεν πρόσεξες και υπέπεσες σε ένα τέτοιο λάθος ; Αλλά ποτέ δεν είναι αργά, το φακελλάκι να΄ναι καλά, θα κάνει τον αρμόδιο ελεγκτή να ξεχάσει πολύ γρήγορα την παράβασή σου, έτσι δεν είναι ;
Βέβαια, υπάρχει πλήθος ακόμη περιπτώσεων όπου περνά το φακελλάκι. Το να απαριθμή-σει κανείς όλα, θα ήταν ίσως ένας Ηράκλειος άθλος, γι αυτό περιοριστήκαμε σε αυτά μονάχα τα δείγματα. Με λίγη σκέψη, ο αναγνώστης ή αναγνώστρια, θα βρεί πολλά ακόμα παραδείγματα, δεν μπορεί να μην ξέρει παρόμοιες περιπτώσεις, είτε από προσωπική πείρα, είτε από πληροφορίες που έχουν φτάσει στ΄αυτιά του. Μιά προσπάθεια θα έφτανε σε ένα αποτέλεσμα, που θα συμπλήρωνε κατά έναν μικρό έστω άριθμό αυτά που αναφέρθηκαν.
Πρέπει να διερωτηθεί κανείς αν το φαινόμενο αυτό της χρήσης των φακέλλων - μικρών ή μεγάλων, ανάλογα με την περίπτωση - υπάρχει και σε άλλες χώρες. Χωρίς αμφιβολία υπάρχει, πρόκειται για χώρες πολιτιστικά καθυστερημένες και με χαμηλό οικονομικό επίπεδο, είτε με δημόσιους υπάλλήλους γλίσχρα αμοιβόμενους. Τέτοιες χώρες είναι κυρίως οι λεγόμενες τριτοκοσμικές και μερικές χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, όπου και εκεί οι αποδοχές είναι χαμηλές. Στην τέως Σοβιετική ένωση, αυτοί που επαιρναν φακελάκια χωρίς όμως να τα ζητάνε, ήσαν οι γιατροί - ιδίως των νοσοκομείων - καθώς οι ασθενείς ή οι συγγενείς τους, βλέποντας το γιατρό να παίρνει ελάχιστα πάνω από τις αποδοχές του ειδικευμένου εργάτη, πρόθυμα και από οίκτο έδιναν μικρά πουρμπουάρ στους γιατρούς. Που μάλιστα πολλές φορές ήσαν αναγκασμένοι να κάνουν δυό βάρδιες για να εισπράξουν έναν επί πλέον μισθό. Κατά τα φαινόμενα, και στην τωρινή Ρωσία το πρόβλημα παραμένει όπως ήταν την παλιά εποχή.
Τώρα θα μου πείτε, ότι είναι πολύ δύσκολο να βάζεις συνέχεια το χέρι σου στην τσέπη, και να βγάζεις από εκεί φράγκα που πρέπει να τα δινεις ακατάπαυστα σε όλους, με το σκοπό να γίνονται οι δουλειές σου. Λοιπόν, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Είναι αλήθεια ότι χρειάζονται σε κάποιες περιπτώσεις τα φακελάκια, στην καθημερινότητα πάντως δεν είναι και τόσο απαραίτητα. Αν ήσαν, τότε θα βουλιάζαμε κυριολεκτικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου